Rheoliadau Adnoddau Dŵr (Rheoli Llygredd Amaethyddol) (Cymru) 2021

Rheoliadau 3, 4, 29, 34 a 36

ATODLEN 1 Meintiau o dail, nitrogen a ffosffad a gynhyrchir gan dda byw sy’n pori a da byw nad ydynt yn pori

Tabl 1

Da byw sy’n pori

Categori	Tail a gynhyrchir gan bob anifail yn ddyddiol (litrau)	Nitrogen a gynhyrchir gan bob anifail yn ddyddiol (gramau)	Ffosffad a gynhyrchir gan bob anifail yn ddyddiol (gramau)
(a) Anifail gwryw wedi ei ysbaddu.
(b) Yn achos mamog, mae’r ffigur hwn yn cynnwys un neu ragor o’i hŵyn sugno tan fod yr ŵyn yn chwe mis oed.
Gwartheg
Lloi (pob categori ac eithrio lloi cig llo) hyd at 3 mis:	7	23	12.7
Buchod godro—
O 3 mis ymlaen ac o dan 13 mis:	20	95	34
O 13 mis ymlaen tan y llo cyntaf:	40	167	34
Ar ôl y llo cyntaf â’r—
cynnyrch llaeth blynyddol yn fwy na 9000 litr:	64	315	142
cynnyrch llaeth blynyddol rhwng 6000 a 9000 litr:	53	276	121
cynnyrch llaeth blynyddol yn llai na 6000 litr:	42	211	93
Buchod neu fustych eidion(a)—
O 3 mis ymlaen ac o dan 13 mis:	20	91	33
O 13 mis ymlaen ac o dan 25 mis:	26	137	43
O 25 mis ymlaen—
gwartheg benyw neu fustych i’w cigydda:	31	137	60
gwartheg benyw ar gyfer bridio—
sy’n pwyso 500 kg neu lai:	32	167	65
sy’n pwyso mwy na 500 kg:	45	227	86
Teirw
nad ydynt ar gyfer bridio, ac sy’n 3 mis a throsodd:	26	148	24
Bridio—
o 3 mis ymlaen ac o dan 25 mis:	26	137	43
o 25 mis ymlaen:	26	132	60
Defaid
O 6 mis ymlaen hyd at 9 mis oed:	1.8	5.5	0.76
O 9 mis hyd at wyna am y tro cyntaf, hwrdda am y tro cyntaf, neu gigydda:	1.8	3.9	2.1
Ar ôl wyna neu hwrdda(b)—
yn pwyso llai na 60 kg:	3.3	21	8.8
yn pwyso o 60 kg i fyny:	5	3	10.0
Geifr, ceirw a cheffylau
Geifr:	3.5	41	18.8
Ceirw—
bridio:	5	42	17.6
eraill:	3.5	33	11.7
Ceffylau:	24	58	56

Tabl 2

Da byw nad ydynt yn pori

Categori	Tail a gynhyrchir gan bob anifail yn ddyddiol (litrau)	Nitrogen a gynhyrchir gan bob anifail yn ddyddiol (gramau)	Ffosffad a gynhyrchir gan bob anifail yn ddyddiol (gramau)
(a) Sylwer: mae pob ffigur ar gyfer dofednod yn cynnwys sarn.
Gwartheg
Lloi cig llo:	7	23	12.7
Dofednod(a)
Ieir a ddefnyddir i gynhyrchu wyau ar gyfer eu bwyta gan bobl—
o dan 17 wythnos:	0.04	0.64	0.47
o 17 wythnos ymlaen (mewn caets):	0.12	1.13	1.0
o 17 wythnos ymlaen (nid mewn caets):	0.12	1.5	1.1
Ieir a fegir ar gyfer cig:	0.06	1.06	0.72
Ieir a fegir ar gyfer bridio—
o dan 25 wythnos:	0.04	0.86	0.78
o 25 wythnos ymlaen:	0.12	2.02	1.5
Tyrcwn—
gwryw:	0.16	3.74	3.1
benyw:	0.12	2.83	2.3
Hwyaid:	0.10	2.48	2.4
Estrysiaid:	1.6	3.83	18.5
Moch
Yn pwyso o 7 kg i fyny ac yn llai na 13 kg:	1.3	4.1	1.3
Yn pwyso o 13 kg i fyny ac yn llai na 31 kg:	2	14.2	6.0
Yn pwyso o 31 kg i fyny ac yn llai na 66 kg—
porthir â bwyd sych:	3.7	24	12.1
porthir â hylifau:	7.1	24	12.1
Yn pwyso o 66 kg i fyny ac—
A fwriedir i’w cigydda—
porthir â bwyd sych:	5.1	33	17.9
porthir â hylifau:	10	33	17.9
hychod a fwriedir ar gyfer bridio ond nad ydynt eto wedi cael eu torllwyth cyntaf:	5.6	38	20
hychod (gan gynnwys eu torllwythi yn pwyso hyd at 7 kg pob porchell) a borthwyd ar ddeiet gydag ychwanegi-adau o asidau amino synthetig:	10.9	44	37
hychod (gan gynnwys eu torllwythi yn pwyso hyd at 7 kg pob porchell) a borthwyd ar ddeiet heb ychwanegi-adau o asidau amino synthetig:	10.9	49	37
baeddod bridio o 66 kg hyd at 150 kg:	5.1	33	17.9
baeddod bridio o 150 kg	8.7	48	28

Rheoliad 5

ATODLEN 2 Rhywogaethau o ffrwythau

Enw Botanegol	Enw Cyffredin
Cydonia oblonga	Cwins
Malus domestica	Afalau
Mespilus germanica	Afalau tindwll
Morus spp.	Mwyar Mair
Prunus armenaica	Bricyll
Prunus avium	Ceirios melys
Prunus cerasus	Ceirios duon (coginio)
Prunus ceracifera	Eirin myrobalan
Prunus domestica	Eirin
Prunus domestica subsp. insititia	Eirin hirion
Prunus persica	Eirin gwlanog
Prunus persica var. nectarina	Nectarinau
Prunus x gondouinii	Ceirios y Dug
Prunus spinosa	Eirin duon bach
Pyrus communis	Gellyg
Pyrus pyrifolia	Gellyg Asia

Rheoliadau 9, 36 a 37

ATODLEN 3 Cyfrifo’r nitrogen sydd mewn tail organig

RHAN 1 Y Tabl Safonol

Cyfanswm y nitrogen mewn tail da byw

Tail ac eithrio slyri	Cyfanswm y nitrogen ym mhob tunnell (kg)
Tail ac eithrio slyri o’r anifeiliaid a ganlyn—
gwartheg:	6
moch:	7
defaid:	7
hwyaid:	6.5
ceffylau:	7
geifr:	6
Tail o ieir dodwy:	19
Tail o dyrcwn neu ieir brwylio:	10

Slyri	Cyfanswm y nitrogen ym mhob metr ciwbig (kg)
gwartheg:	2.6
moch:	3.6
Slyri gwartheg a wahanwyd (ffracsiwn hylifol)—
blwch hidlo:	1.5
wal hidlo:	2
hidl fecanyddol:	3
Slyri gwartheg a wahanwyd (ffracsiwn solet):	4
Slyri moch a wahanwyd (ffracsiwn hylifol):	3.6
Slyri moch a wahanwyd (ffracsiwn solet):	5
Dŵr budr:	0.5

RHAN 2 Samplu a dadansoddi tail organig

Slyri a thail organig hylifol a lled-hylifol arall

1.—( 1) O ran slyri a thail organig hylifol a lled-hylifol arall, rhaid cymryd o leiaf bum sampl, pob un ohonynt yn 2 litr.

(2) Yn ddarostyngedig i is-baragraff (3), rhaid cymryd y pum sampl allan o lestr, ac—

(a) os yw’n rhesymol ymarferol, rhaid cymysgu’r slyri’n drwyadl cyn cymryd y samplau, a

(b) rhaid cymryd pob sampl o le gwahanol.

(3) Os defnyddir tancer sydd â falf addas arno ar gyfer taenu, caniateir i’r samplau gael eu cymryd wrth daenu, a rhaid cymryd pob sampl fesul ysbaid yn ystod y taenu.

(4) Pa un a gymerwyd y samplau fel y disgrifir yn is-baragraff (2) neu (3), rhaid arllwys y pum sampl i mewn i gynhwysydd mwy, eu troi’n drwyadl, a rhaid cymryd sampl 2 litr allan o’r cynhwysydd hwnnw ac arllwys y sampl honno i gynhwysydd glân, llai o faint.

(5) Yna, rhaid anfon y sampl 2 litr a baratowyd yn unol ag is-baragraff (4) i’w dadansoddi.

Tail solet

2.—( 1) O ran tail solet, rhaid cymryd y samplau allan o domen dail.

(2) Rhaid cymryd o leiaf ddeg sampl 1 kg yr un, a phob un ohonynt o fan gwahanol mewn tomen.

(3) Rhaid cymryd pob un o’r is-samplau 0.5 metr, o leiaf, o wyneb y domen.

(4) Os cesglir y samplau i gyfrifo i ba raddau y cydymffurfiwyd â’r terfyn fferm gyfan ar gyfer moch a dofednod, rhaid cymryd pedair sampl i’w dadansoddi mewn blwyddyn galendr (gan gymryd un ym mhob chwarter) o domenni tail nad ydynt yn hŷn na 12 mis oed.

(5) Rhaid gosod yr is-samplau ar hambwrdd neu ddalen sy’n lân a sych.

(6) Rhaid i unrhyw dalpiau gael eu torri’n ddarnau mân, a rhaid cymysgu’r is-samplau yn drwyadl gyda’i gilydd.

(7) Yna, rhaid i sampl gynrychiadol, sy’n pwyso 2 kg o leiaf, gael ei hanfon i’w dadansoddi.

Rheoliadau 20 a 22

ATODLEN 4 Y cnydau a ganiateir am y cyfnod gwaharddedig

Y cnwd	Y gyfradd uchaf o nitrogen (kg/hectar)
(a) Ni chaniateir taenu nitrogen ar gnydau ar ôl 31 Hydref.
(b) Caniateir taenu 50 kg ychwanegol o nitrogen yr hectar bob pedair wythnos yn ystod y cyfnod gwaharddedig hyd at ddiwedd y cynhaeaf.
(c) Caniateir taenu uchafswm o 40 kg o nitrogen yr hectar ar unrhyw un adeg.
Rêp had olew, gaeaf(a)	30
Merllys	50
Bresych(b)	100
Porfa(a) (c)	80
Sgaliwns wedi eu gaeafu	40
Perllys	40
Bylbiau winwns	40

Rheoliad 24

ATODLEN 5 Y gofynion ar gyfer seilos

1.   Y gofyniad sydd i’w fodloni mewn perthynas â seilo yw ei fod yn cydymffurfio â’r darpariaethau a ganlyn yn yr Atodlen hon.

2.   Rhaid i sylfaen y seilo—

(a) ymestyn y tu hwnt i unrhyw furiau sydd i’r seilo,

(b) cael o’i hamgylch sianelau sydd wedi eu dylunio a’u hadeiladu fel eu bod yn casglu unrhyw elifiant silwair sy’n dianc o’r seilo, ac

(c) bod â darpariaeth ddigonol ar gyfer draenio’r elifiant hwnnw o’r sianelau hynny i danc elifiant drwy sianel neu bibell.

3.   Ni chaiff tanc elifiant dal llai nag—

(a) yn achos seilo sy’n dal llai na 1,500 o fetrau ciwbig, 20 litr ar gyfer pob metr ciwbig o’r hyn y mae’r seilo yn ei ddal, a

(b) yn achos seilo sy’n dal 1,500 o fetrau ciwbig neu fwy, 30 o fetrau ciwbig ac yn ychwanegol 6.7 litr ar gyfer pob metr ciwbig o’r hyn y mae’r seilo yn ei ddal uwchlaw 1,500 o fetrau ciwbig.

4.—( 1) Rhaid i sylfaen y seilo—

(a) bod wedi ei dylunio yn unol â’r cod ymarfer ar gyfer dylunio strwythurau concrit i gadw hylifau dyfrllyd a gyhoeddir gan y Sefydliad Safonau Prydeinig dan rif BS 8007: 1987(1), neu

(b) bod wedi ei hadeiladu gan ddefnyddio asffalt wedi ei rolio’n boeth yn unol â’r cod ymarfer ar gyfer dewis a defnyddio deunyddiau adeiladu a gyhoeddwyd gan y Sefydliad Safonau Prydeinig dan rif BS 5502: Rhan 21: 1990(2).

(2) Rhaid i sylfaen y seilo, sylfaen a muriau ei danc elifiant a sianelau a muriau unrhyw bibellau fod yn anhydraidd.

5.   Rhaid i sylfaen a muriau’r seilo, ei danc elifiant a’i sianelau a muriau unrhyw bibellau, i’r graddau y mae hynny’n rhesymol ymarferol, allu gwrthsefyll ymosodiad gan elifiant silwair.

6.   Ni chaniateir lleoli unrhyw ran o’r seilo, ei danc elifiant na’i sianelau nac unrhyw bibellau o fewn 10 metr i unrhyw ddyfroedd croyw mewndirol na dyfroedd arfordirol y gallai elifiant silwair fynd i mewn iddynt pe bai’n dianc.

7.   Os oes gan y seilo furiau cynnal—

(a) rhaid i’r muriau cynnal allu gwrthsefyll lleiafswm o lwythi mur sydd wedi eu cyfrifo ar y rhagdybiaethau ac yn y dull a ddangosir gan baragraff 15.6 o’r cod ymarfer ar adeiladau a strwythurau ar gyfer amaethyddiaeth a gyhoeddwyd gan y Sefydliad Safonau Prydeinig dan rif BS 5502: Rhan 22: 2003(3),

(b) ni chaniateir i’r seilo bod wedi ei lwytho ar unrhyw adeg i ddyfnder sydd uwchlaw’r dyfnder eithaf sy’n gyson â’r rhagdybiaeth ddyluniol a wnaed o ran llwythi y muriau cynnal, ac

(c) rhaid arddangos hysbysiadau ar y muriau cynnal yn unol â pharagraff 18 o’r cod ymarfer hwnnw.

8.   Yn ddarostyngedig i baragraff 9, rhaid i’r seilo, ei danc elifiant a’i sianelau ac unrhyw bibellau fod wedi eu dylunio a’u hadeiladu fel y’u bod yn debygol, gyda’r gwaith cynnal a chadw priodol, o barhau i fodloni gofynion paragraffau 2 i 5 ac, os yw’n gymwys, paragraff 7(a) am o leiaf 20 mlynedd.

9.   Os oes unrhyw ran o danc elifiant islaw wyneb y tir, rhaid i’r tanc fod wedi ei ddylunio a’i adeiladu fel ei fod yn debygol o barhau i fodloni gofynion paragraffau 4 a 5 am o leiaf 20 mlynedd heb waith cynnal a chadw.

Rheoliad 25

ATODLEN 6 Y gofynion ar gyfer systemau storio slyri

1.   Mae’r gofynion sydd i’w bodloni mewn perthynas â system storio slyri fel a ganlyn.

2.   Rhaid i sylfaen y tanc storio slyri, sylfaen a muriau unrhyw danc elifiant, sianelau a phydew derbyn, a muriau unrhyw bibellau fod yn anhydraidd.

3.   Rhaid i sylfaen a muriau’r tanc storio slyri, unrhyw danc elifiant, sianelau a phydew derbyn, a muriau unrhyw bibellau fod wedi eu diogelu rhag cyrydiad yn unol â pharagraff 7 o’r cod ymarfer ar adeiladau a strwythurau ar gyfer amaethyddiaeth a gyhoeddwyd gan y Sefydliad Safonau Prydeinig dan rif BS 5502: Rhan 50: 1993(4).

4.   Rhaid i sylfaen a muriau’r tanc storio slyri ac unrhyw bydew derbyn allu gwrthsefyll llwythi nodweddiadol sydd wedi eu cyfrifo ar y rhagdybiaethau ac yn y dull a ddangosir gan baragraff 5 o’r cod ymarfer ar adeiladau a strwythurau ar gyfer amaethyddiaeth a gyhoeddwyd gan y Sefydliad Safonau Prydeinig dan rif BS 5502: Rhan 50: 1993.

5.—( 1) Rhaid bod gan unrhyw gyfleusterau a ddefnyddir i storio slyri dros dro cyn iddo gael ei drosglwyddo i danc storio slyri ddigon o le i storio—

(a) yr uchafswm o slyri (gan ddiystyru unrhyw slyri a fydd yn cael ei drosglwyddo’n uniongyrchol i danc storio slyri) sy’n debygol o gael ei gynhyrchu yn y fangre mewn unrhyw gyfnod o ddau ddiwrnod, neu

(b) swm llai y mae CANC wedi cytuno’n ysgrifenedig ei fod yn ddigonol i osgoi unrhyw risg sylweddol o lygru dyfroedd a reolir.

(2) Pan fo slyri yn llifo i mewn i sianel cyn cael ei ollwng i bydew derbyn a bod llif y slyri allan o’r sianel yn cael ei reoli gan lifddor, rhaid i’r hyn y gall y pydew derbyn ei ddal fod yn ddigonol i ddal yr uchafswm o slyri y gellir ei ollwng drwy agor y llifddor.

6.   Yn achos tanciau storio slyri sydd â muriau wedi eu gwneud o bridd, rhaid i’r tanc fod ag o leiaf 750 mm o fwrdd rhydd, a 300 mm o fwrdd rhydd ym mhob achos arall.

7.   Ni chaniateir lleoli unrhyw ran o’r tanc storio slyri, nac unrhyw danc elifiant na sianelau na phydew derbyn o fewn 10 metr i unrhyw ddyfroedd croyw mewndirol na dyfroedd arfordirol y gallai slyri fynd i mewn iddynt pe bai’n dianc oni chymerir rhagofalon y mae CANC wedi cytuno’n ysgrifenedig eu bod yn ddigonol i osgoi unrhyw risg sylweddol o lygru dyfroedd a reolir.

8.   Rhaid i’r tanc storio slyri ac unrhyw danc elifiant, sianelau, pibellau a phydew derbyn fod wedi eu dylunio a’u hadeiladu fel y’u bod yn debygol, gyda’r gwaith cynnal a chadw priodol, o barhau i fodloni gofynion paragraffau 2 i 4 am o leiaf 20 mlynedd.

9.   Os nad yw muriau’r tanc storio slyri yn anhydraidd, rhaid i sylfaen y tanc—

(a) ymestyn y tu hwnt i’r muriau;

(b) cael o’i hamgylch sianelau sydd wedi eu dylunio a’u hadeiladu fel eu bod yn casglu unrhyw slyri sy’n dianc o’r tanc;

(c) bod â darpariaeth ddigonol ar gyfer draenio’r slyri o’r sianelau hynny i danc elifiant drwy sianel neu bibell.

10.—( 1) Yn ddarostyngedig i is-baragraff (3), os oes pibell ddraenio wedi ei gosod yn y tanc storio slyri neu yn unrhyw danc elifiant neu bydew derbyn, rhaid bod dwy falf mewn cyfres ar y bibell a bod pellter o 1 metr o leiaf rhwng un falf a’r llall.

(2) Rhaid i bob falf allu cau llif y slyri drwy’r bibell a rhaid eu cadw wedi eu cau ac wedi eu cloi yn y safle hwnnw pan nad ydynt yn cael eu defnyddio.

(3) Nid yw is-baragraff (1) yn gymwys mewn perthynas â thanc storio slyri sy’n draenio drwy’r bibell i danc storio slyri arall os yw’r tanc arall yn dal yr un faint neu fwy neu os yw topiau’r tanciau ar yr un lefel â’i gilydd.

(1)

Dyddiad cyhoeddi: 30 Hydref 1987. ISBN 0-580-16134-X.

(2)

Dyddiad cyhoeddi: 31 Rhagfyr 1990. ISBN 0-580-18348-3.

(3)

Dyddiad cyhoeddi: 10 Mehefin 2003. ISBN 0-580-38654-6.

(4)

Dyddiad cyhoeddi: 15 Ebrill 1993. ISBN 0-580-22053-2.