Rheoliadau Deintyddiaeth Breifat (Cymru) 2017

PENNOD 1 Ansawdd y Gwasanaethau a Ddarperir

Ansawdd y driniaeth a’r gwasanaethau eraill a ddarperir

13.—( 1) Yn ddarostyngedig i reoliad 5(4) (datganiad o ddiben), rhaid i’r person cofrestredig ddarparu unrhyw driniaeth a gwasanaethau eraill i gleifion yn unol â’r datganiad o ddiben a rhaid iddo sicrhau bod unrhyw driniaeth a gwasanaethau eraill a ddarperir i bob claf—

(a) yn diwallu anghenion unigol y claf; a

(b) yn sicrhau lles a diogelwch y claf.

(2) Rhaid i’r person cofrestredig sicrhau—

(a) bod yr holl gyfarpar a ddefnyddir yn, neu at ddibenion, y practis deintyddol preifat yn ddiogel ac mewn cyflwr da ac yn addas at y diben y mae i gael ei ddefnyddio ar ei gyfer; a

(b) bod staff wedi eu hyfforddi’n ddigonol i ddefnyddio unrhyw gyfarpar (gan gynnwys dyfeisiau meddygol a systemau diagnostig) y mae’n ofynnol iddynt ei ddefnyddio yn, neu at ddibenion, y practis deintyddol preifat.

(3) Pan fo dyfeisiau meddygol amldro yn cael eu defnyddio mewn practis deintyddol preifat, rhaid i’r person cofrestredig sicrhau—

(a) bod dyfeisiau o’r fath yn cael eu trin yn ddiogel;

(b) bod gweithdrefnau priodol yn cael eu gweithredu mewn perthynas â glanhau, diheintio, arolygu, pecynnu, sterileiddio, cludo a storio dyfeisiau o’r fath; ac

(c) bod trefniadau priodol yn eu lle ar gyfer delio’n ddi-oed ag unrhyw fethiant o ran dyfais neu system.

(4) Rhaid i’r person cofrestredig amddiffyn cleifion rhag y risgiau sy’n gysylltiedig â defnyddio a rheoli meddyginiaethau yn anniogel, drwy—

(a) gwneud trefniadau priodol ar gyfer cael, cofnodi, trin, defnyddio, cadw’n ddiogel, gweinyddu, rhoi a gwaredu’n ddiogel feddyginiaethau a ddefnyddir yn, neu at ddibenion, y practis deintyddol preifat;

(b) rhoi sylw i unrhyw ganllawiau a ddyroddir gan yr awdurdod cofrestru neu gan gorff arbenigol priodol mewn perthynas â thrin a defnyddio meddyginiaethau yn ddiogel;

(c) sicrhau bod deintyddion a phroffesiynolion gofal deintyddol wedi eu cymhwyso a’u hyfforddi i ragnodi a rhoi meddyginiaethau o fewn eu cwmpas ymarfer;

(d) sicrhau bod gan gleifion a staff fynediad at gyngor a gwybodaeth am feddyginiaethau a ddefnyddir yn, neu at ddibenion, y practis deintyddol preifat; ac

(e) sicrhau yr adroddir ar bob digwyddiad andwyol sy’n ymwneud â chyffuriau.

(5) Rhaid i’r person cofrestredig, i’r graddau y mae’n rhesymol ymarferol, sicrhau bod y personau a ganlyn yn cael eu hamddiffyn rhag y risgiau adnabyddadwy o gael haint sy’n gysylltiedig â gofal iechyd drwy’r dulliau a bennir ym mharagraff (6)—

(a) cleifion; a

(b) eraill a all fod yn wynebu risg o ddod i gysylltiad â haint o’r fath sy’n deillio o weithio mewn, neu at ddibenion, practis deintyddol preifat.

(6) Y dulliau y cyfeirir atynt ym mharagraff (5) yw—

(a) gweithrediad effeithiol systemau a ddyluniwyd i asesu’r risg o gael haint sy’n gysylltiedig â gofal iechyd ac atal, canfod a rheoli lledaeniad haint o’r fath;

(b) cynnal safonau priodol o lanweithdra a hylendid mewn perthynas ag—

(i) y mangreoedd a ddefnyddir at ddiben cynnal y practis deintyddol preifat;

(ii) cyfarpar a dyfeisiau meddygol amldro a ddefnyddir at ddiben cynnal y practis deintyddol preifat; a

(iii) deunyddiau sydd i gael eu defnyddio wrth drin defnyddwyr gwasanaethau, pan fo risg y gall deunyddiau o’r fath gael eu halogi; ac

(c) sicrhau bod system effeithiol yn cael ei gweithredu er mwyn sicrhau bod pob aelod o staff wedi cwblhau’n llwyddiannus—

(i) gwiriadau iechyd safonol; a

(ii) gwiriadau iechyd ychwanegol pan fydd staff yn gwneud triniaethau a all arwain at gysylltiad.

(7) Rhaid i’r person cofrestredig roi sylw i’r canllawiau presennol a gyhoeddwyd gan Weinidogion Cymru(1) wrth weithredu’r system y cyfeirir ati ym mharagraff (6)(c).

(8) Rhaid i’r person cofrestredig ystyried unrhyw gyngor sy’n ymwneud â’r math o driniaeth y mae’r practis deintyddol preifat yn ei ddarparu ac sy’n ymwneud â gwybodaeth am ddiogelwch cleifion a gyhoeddir gan gyrff arbenigol rheoleiddiol, proffesiynol neu statudol cydnabyddedig.

(9) Rhaid i’r person cofrestredig sicrhau—

(a) bod cleifion yn cael gwybodaeth amserol a hygyrch am eu cyflwr, eu gofal, eu meddyginiaeth, eu triniaeth a’u trefniadau cymorth;

(b) bod cleifion yn cael cyfleoedd i drafod yr opsiynau sydd ar gael mewn perthynas â’u meddyginiaeth (os oes meddyginiaeth), eu triniaeth a’u cymorth a chytuno ar yr opsiynau hynny;

(c) bod gwybodaeth am gleifion yn cael ei thrin yn gyfrinachol; a

(d) bod cydsyniad dilys yn cael ei roi i’r driniaeth.

Diogelu cleifion

14.—( 1) Rhaid i’r person cofrestredig wneud trefniadau addas i sicrhau bod cleifion yn cael eu diogelu rhag y risg o gael eu cam-drin a’u trin yn amhriodol drwy—

(a) sicrhau bod staff yn ymwybodol o’r angen i ddiogelu plant ac oedolion sy’n wynebu risg(2) a’u bod yn gyfarwydd ag unrhyw weithdrefnau cenedlaethol ar gyfer amddiffyn plant ac oedolion sy’n wynebu risg;

(b) sicrhau bod staff wedi eu hyfforddi’n briodol mewn materion diogelu gan gynnwys amddiffyn plant ac oedolion sy’n wynebu risg;

(c) sicrhau bod staff yn gwybod â phwy i gysylltu yn lleol os bydd pryder sy’n ymwneud ag amddiffyn plant ac oedolion sy’n wynebu risg;

(d) cymryd camau rhesymol i nodi’r posibilrwydd o gam-drin ac ymateb yn briodol i unrhyw honiadau o gam-drin; ac

(e) sicrhau bod gan staff fynediad at gymorth a’r canllawiau diweddaraf os bydd pryder ynghylch lles a diogelwch plentyn neu oedolyn sy’n wynebu risg.

(2) Wrth wneud y trefniadau y cyfeirir atynt ym mharagraff (1), rhaid i’r person cofrestredig roi sylw i unrhyw ganllawiau a ddyroddir gan yr awdurdod cofrestru neu’r corff arbenigol priodol mewn perthynas ag amddiffyn plant ac oedolion sy’n wynebu risg.

Preifatrwydd, urddas a pherthnasau

15.—( 1) Rhaid i’r person cofrestredig wneud trefniadau addas i sicrhau bod y practis deintyddol preifat yn cael ei redeg mewn ffordd sy’n parchu preifatrwydd ac urddas cleifion.

(2) Wrth wneud y trefniadau y cyfeirir atynt ym mharagraff (1), rhaid i’r person cofrestredig roi sylw i’r nodweddion gwarchodedig a nodir yn Neddf Cydraddoldeb 2010(3).

(3) Rhaid i’r darparwr cofrestredig a’r rheolwr cofrestredig (os oes un) gymryd pob cam rhesymol i sicrhau bod y practis deintyddol preifat yn cael ei redeg ar sail perthnasau personol a phroffesiynol da—

(a) rhwng y naill a’r llall;

(b) rhyngddynt hwy ac aelodau’r staff; ac

(c) rhwng pob un sy’n cael ei gyflogi yn, neu at ddibenion, y practis deintyddol preifat a’r cleifion.

Asesu a monitro ansawdd y gwasanaethau a ddarperir gan gynnwys ffurflenni blynyddol

16.—( 1) Rhaid i’r person cofrestredig—

(a) asesu a monitro’n rheolaidd ansawdd y gwasanaethau a ddarperir wrth gynnal y practis yn erbyn y gofynion a nodir yn y Rheoliadau hyn; a

(b) nodi, asesu a rheoli risgiau sy’n ymwneud ag iechyd, lles a diogelwch staff a chleifion.

(2) At ddibenion paragraff (1), rhaid i’r person cofrestredig—

(a) pan fo’n briodol, gael cyngor proffesiynol perthnasol;

(b) rhoi sylw i—

(i) yr wybodaeth sydd wedi ei chynnwys yn y cofnodion y cyfeirir atynt yn rheoliad 20 (cofnodion);

(ii) y sylwadau a’r cwynion a wneir, a’r safbwyntiau (gan gynnwys y disgrifiadau o’u profiadau o ofal a thriniaeth) a fynegir gan gleifion yn unol ag is-baragraff (c) a rheoliad 21 (cwynion);

(iii) unrhyw ymchwiliad a gynhelir gan y person cofrestredig mewn perthynas ag ymddygiad person a gyflogir at ddiben cynnal y practis deintyddol preifat; a

(iv) adroddiadau a lunnir gan yr awdurdod cofrestru o bryd i’w gilydd yn unol ag adran 32(5) o’r Ddeddf (arolygiadau: atodol) mewn perthynas â’r practis deintyddol preifat;

(c) mynd ati’n rheolaidd i geisio safbwyntiau (gan gynnwys y disgrifiadau o’u profiadau o ofal a thriniaeth) cleifion a phersonau sydd wedi eu cyflogi yn, neu at ddibenion, y practis deintyddol preifat; a

(d) pan fo angen, gwneud newidiadau i gyflenwi gwasanaethau, triniaeth neu ofal a ddarperir er mwyn adlewyrchu—

(i) y dadansoddiad o ddigwyddiadau a achosodd, neu a oedd â’r potensial i achosi, niwed i glaf;

(ii) casgliadau’r adolygiadau lleol a chenedlaethol o wasanaethau, archwiliadau clinigol a gwaith ymchwil a gynhelir gan gyrff arbenigol priodol; a

(iii) safbwyntiau cleifion a phersonau sydd wedi eu cyflogi yn, neu at ddibenion, y practis deintyddol preifat.

(3) Rhaid i’r person cofrestredig, pan ofynnir iddo wneud hynny, anfon i swyddfa briodol yr awdurdod cofrestru ffurflen flynyddol sy’n nodi sut y mae’r person cofrestredig wedi bodloni gofynion paragraff (1), ynghyd ag unrhyw gynlluniau sydd gan y person cofrestredig ar gyfer gwella safon y gwasanaethau, y driniaeth a’r gofal a ddarperir i gleifion gyda golwg ar sicrhau eu hiechyd, eu lles a’u diogelwch.

(4) Rhaid i’r person cofrestredig gymryd camau rhesymol i sicrhau nad yw’r ffurflen flynyddol yn gamarweiniol nac yn anghywir.

(5) Rhaid i’r person cofrestredig gyflenwi’r ffurflen flynyddol i swyddfa briodol yr awdurdod cofrestru o fewn yr amserlen a fynnir gan yr awdurdod.

Staffio

17.—( 1) Rhaid i’r person cofrestredig, wedi rhoi sylw i natur y practis deintyddol preifat, y datganiad o ddiben a nifer y cleifion a’u hanghenion—

(a) sicrhau bod personau sydd â’r cymwysterau, y sgiliau a’r profiad addas bob amser yn gweithio yn, neu at ddibenion, y practis deintyddol preifat a bod eu niferoedd yn briodol ar gyfer iechyd, lles a diogelwch y cleifion; a

(b) sicrhau na fydd cyflogi unrhyw bersonau ar sail dros dro yn, neu at ddibenion, y practis deintyddol preifat yn rhwystro cleifion rhag cael parhad gofal sy’n rhesymol i ddiwallu eu hanghenion.

(2) Rhaid i’r person cofrestredig sicrhau bod pob deintydd neu broffesiynolyn gofal deintyddol sy’n gweithio yn, neu at ddibenion, y practis deintyddol preifat wedi ei gofrestru â’r Cyngor Deintyddol Cyffredinol.

(3) Rhaid i’r person cofrestredig sicrhau bod pob person a gyflogir yn, neu at ddibenion, y practis deintyddol preifat—

(a) yn cael ei hyfforddi a’i oruchwylio’n briodol;

(b) yn cael ei alluogi o bryd i’w gilydd i gael hyfforddiant pellach sy’n briodol i’w rôl;

(c) yn cael disgrifiad swydd sy’n amlinellu cyfrifoldebau’r person;

(d) â chontract ysgrifenedig; ac

(e) â mynediad at brosesau sy’n ei alluogi i fynegi pryderon, yn gyfrinachol a heb ragfarnu ei gyflogaeth, am unrhyw agwedd ar gyflenwi gwasanaethau, triniaeth neu reoli.

(4) Rhaid i’r person cofrestredig sicrhau bod pob person a gyflogir yn, neu at ddibenion, y practis meddygol preifat yn cael ei harfarnu’n rheolaidd ac yn briodol, a rhaid iddo gymryd unrhyw gamau angenrheidiol er mwyn ymdrin ag unrhyw agwedd—

(a) ar ymarfer clinigol deintydd neu broffesiynolyn gofal deintyddol; neu

(b) ar berfformiad aelod o staff nad yw’n ddeintydd nac yn broffesiynolyn gofal deintyddol,

y cafwyd ei bod yn anfoddhaol.

(5) Rhaid i’r person cofrestredig gymryd camau rhesymol i sicrhau bod unrhyw bersonau sy’n gweithio yn, neu at ddibenion, y practis deintyddol preifat, nad ydynt yn cael eu cyflogi gan y person cofrestredig ac nad yw paragraff (3) yn gymwys iddynt, yn cael eu goruchwylio’n briodol tra bônt yn cyflawni eu dyletswyddau, er mwyn sicrhau na pheryglir iechyd, lles a diogelwch y cleifion.

Addasrwydd gweithwyr

18.—( 1) Ni chaiff person cofrestredig—

(a) cyflogi person o dan gontract cyflogaeth i weithio mewn, neu at ddibenion, practis deintyddol preifat onid yw’r person hwnnw yn addas i wneud hynny; neu

(b) caniatáu i unrhyw berson arall weithio mewn, neu at ddibenion, practis deintyddol preifat onid yw’r person hwnnw yn addas i wneud hynny.

(2) At ddibenion paragraff (1) nid yw person yn addas i weithio yn, neu at ddibenion, y practis deintyddol preifat—

(a) onid yw’r person wedi ei gofrestru â’r Cyngor Deintyddol Cyffredinol, os yw’n ofynnol iddo wneud hynny;

(b) onid yw’r person yn addas o ran ei uniondeb ac o gymeriad da;

(c) onid oes gan y person y cymwysterau, y sgiliau a’r profiad angenrheidiol ar gyfer y gwaith y mae’r person hwnnw i’w wneud;

(d) onid yw’r person oherwydd ei iechyd, ar ôl i addasiadau rhesymol (os oes rhai) gael eu gwneud, yn gallu cyflawni tasgau sy’n rhan annatod o’r gwaith hwnnw yn briodol; ac

(e) onid oes wybodaeth neu ddogfennaeth lawn a boddhaol, yn ôl y digwydd, ar gael mewn perthynas â’r person mewn cysylltiad â phob un o’r materion a bennir yn Rhan 1 o Atodlen 3.

(3) Wrth asesu cymeriad unigolyn at ddibenion paragraff (2)(b), rhaid i’r materion a ystyrir gynnwys y rhai a restrir yn Rhan 2 o Atodlen 3.

Canllawiau ar gyfer deintyddion a phroffesiynolion gofal deintyddol

19.   Rhaid i’r person cofrestredig sicrhau bod unrhyw god moeseg neu god ymarfer proffesiynol a lunnir gan y Cyngor Deintyddol Cyffredinol yn cael ei roi ar gael yn y practis deintyddol preifat.

Cofnodion

20.—( 1) Rhaid i’r person cofrestredig sicrhau bod cofnod gofal deintyddol cynhwysfawr a gaiff fod ar ffurf bapur neu electronig yn cael ei gynnal mewn perthynas â phob claf—

(a) sy’n cynnwys—

(i) nodyn cyfredol a chywir o’r holl asesu, cynllunio triniaeth a thriniaeth a ddarperir i’r claf; a

(ii) hanes deintyddol y claf ac unrhyw hanes meddygol perthnasol ’a’r holl nodiadau eraill a lunnir gan ddeintydd neu broffesiynolyn gofal deintyddol ynghylch achos y claf; a

(b) bod y cofnod yn cael ei gadw am isafswm cyfnod o wyth mlynedd sy’n dechrau ar y dyddiad y daeth y driniaeth y mae’r cofnod yn cyfeirio ati i ben neu y cafodd y driniaeth honno ei therfynu.

(2) Rhaid i’r person cofrestredig sicrhau—

(a) bod cofnod gofal deintyddol person sydd ar hyn o bryd yn glaf yn cael ei gadw mewn lle diogel yn y fangre a ddefnyddir i gynnal y practis deintyddol preifat; a

(b) bod cofnod gofal deintyddol person nad yw’n glaf mwyach yn cael ei storio’n ddiogel (pa un ai yn y practis neu mewn man arall) a bod modd dod o hyd iddo pe bai angen.

(3) Pan fo practis deintyddol preifat yn peidio â gweithredu rhaid i’r person cofrestredig sicrhau bod y cofnodion a gynhelir yn unol â pharagraff (1) yn cael eu cadw’n ddiogel mewn man arall a rhaid iddo eu rhoi ar gael i’r awdurdod cofrestru edrych arnynt os bydd yr awdurdod yn gofyn amdanynt.

Cwynion

21.—( 1) Rhaid i’r person cofrestredig sefydlu a gweithredu’n effeithiol weithdrefn glir a hygyrch (“y weithdrefn gwyno”) ar gyfer ystyried cwynion a wneir i’r person cofrestredig gan glaf ac ymateb i’r cwynion hynny.

(2) Rhaid i’r person cofrestredig—

(a) sicrhau yr ymchwilir i unrhyw gŵyn a wneir o dan y weithdrefn gwyno;

(b) sicrhau bod camau angenrheidiol a chymesur yn cael eu cymryd mewn ymateb i unrhyw fethiant a nodir gan y gŵyn neu’r ymchwiliad; ac

(c) wrth weithredu’r weithdrefn gwyno, gymryd i ystyriaeth ddymuniadau a theimladau’r claf hyd y gellir eu canfod a pharchu preifatrwydd y claf gymaint ag y bo’n bosibl.

(3) Rhaid i’r person cofrestredig gyflenwi copi ysgrifenedig o’r weithdrefn gwyno ar gais i glaf ac unrhyw ddarpar glaf.

(4) Rhaid i’r copi ysgrifenedig o’r weithdrefn gwyno gynnwys—

(a) enw, cyfeiriad a rhif ffôn yr awdurdod cofrestru; a

(b) y weithdrefn (os oes un) y mae’r person cofrestredig wedi ei hysbysu amdani gan yr awdurdod cofrestru ar gyfer gwneud cwynion i’r awdurdod cofrestru ynghylch y practis deintyddol preifat.

(5) Rhaid i’r person cofrestredig gynnal cofnod o bob cwyn, gan gynnwys manylion yr ymchwiliadau a wneir, y canlyniad ac unrhyw gamau canlyniadol a gymerir, gan gynnwys a oes angen gweithredu i wella ansawdd y driniaeth neu’r gwasanaethau.

(6) Rhaid i’r person cofrestredig gyflenwi copïau o’r cofnodion a gynhelir o dan baragraff (5) i’r awdurdod cofrestru, ar ei gais, a hynny heb fod yn hwyrach nag 28 o ddiwrnodau sy’n dechrau ar y dyddiad ar ôl cael y cais.

(1)

Mae’r canllawiau ar gliriadau iechyd ar gyfer gweithwyr iechyd ar hyn o bryd wedi eu nodi yng Nghylchlythyr Iechyd Cymru WHC (2006) 86 a gyhoeddwyd gan Lywodraeth Cymru. Mae’r canllawiau hyn yn ddarostyngedig i ddiwygiadau.

(2)

Mae i “oedolion sy’n wynebu risg” yr un ystyr ag yn adran 126(1) o Ddeddf Gwasanaethau Cymdeithasol a Llesiant (Cymru) 2014 (dccc 4).

(3)

2010 p. 15. Mae’r nodweddion gwarchodedig wedi eu nodi ym Mhennod 1 o Ran 2 o Ddeddf Cydraddoldeb 2010.