Gorchymyn Deddf Cwricwlwm ac Asesu (Cymru) 2021 (Cychwyn Rhif 3 a Darpariaeth Drosiannol) 2022

Offerynnau Statudol Cymru

2022 Rhif 652 (Cy. 144) (C. 36)

Addysg, Cymru

Gorchymyn Deddf Cwricwlwm ac Asesu (Cymru) 2021 (Cychwyn Rhif 3 a Darpariaeth Drosiannol) 2022

Gwnaed

13 Mehefin 2022

Mae Gweinidogion Cymru, drwy arfer y pwerau a roddir gan adran 84(2), (3) a (4) o Ddeddf Cwricwlwm ac Asesu (Cymru) 2021(1), yn gwneud y Gorchymyn a ganlyn:

Enwi a dehongli

1.—( 1) Enw’r Gorchymyn hwn yw Gorchymyn Deddf Cwricwlwm ac Asesu (Cymru) 2021 (Cychwyn Rhif 3 a Darpariaeth Drosiannol) 2022.

(2) Yn y Gorchymyn hwn—

ystyr “addysg feithrin” (“nursery education”) yw addysg a ddarperir i blant neu ddisgyblion sy’n iau na’r oedran ysgol gorfodol—

(i)

mewn ysgol a gynhelir neu ysgol feithrin a gynhelir, neu

(ii)

gan ddarparwr addysg feithrin a gyllidir ond nas cynhelir;

mae i “anghenion addysgol arbennig” yr ystyr a roddir i “special educational needs” yn adran 312(1) o Ddeddf 1996(2);

mae i “anghenion dysgu ychwanegol” (“additional learning needs”) yr ystyr a roddir iddo yn adran 2 o Ddeddf 2018;

ystyr “blwyddyn 1” (“year 1”) yw grŵp blwyddyn y mae’r rhan fwyaf o’r plant neu’r disgyblion yn cyrraedd 6 oed ynddo;

ystyr “blwyddyn 2” (“year 2”) yw grŵp blwyddyn y mae’r rhan fwyaf o’r plant neu’r disgyblion yn cyrraedd 7 oed ynddo;

ystyr “blwyddyn 3” (“year 3”) yw grŵp blwyddyn y mae’r rhan fwyaf o’r plant neu’r disgyblion yn cyrraedd 8 oed ynddo;

ystyr “blwyddyn 4” (“year 4”) yw grŵp blwyddyn y mae’r rhan fwyaf o’r plant neu’r disgyblion yn cyrraedd 9 oed ynddo;

ystyr “blwyddyn 5” (“year 5”) yw grŵp blwyddyn y mae’r rhan fwyaf o’r plant neu’r disgyblion yn cyrraedd 10 oed ynddo;

ystyr “blwyddyn 6” (“year 6”) yw grŵp blwyddyn y mae’r rhan fwyaf o’r plant neu’r disgyblion yn cyrraedd 11 oed ynddo;

ystyr “blwyddyn 7” (“year 7”) yw grŵp blwyddyn y mae’r rhan fwyaf o’r plant neu’r disgyblion yn cyrraedd 12 oed ynddo;

ystyr “blwyddyn 8” (“year 8”) yw grŵp blwyddyn y mae’r rhan fwyaf o’r plant neu’r disgyblion yn cyrraedd 13 oed ynddo;

ystyr “blwyddyn 9” (“year 9”) yw grŵp blwyddyn y mae’r rhan fwyaf o’r plant neu’r disgyblion yn cyrraedd 14 oed ynddo;

ystyr “blwyddyn 10” (“year 10”) yw grŵp blwyddyn y mae’r rhan fwyaf o’r plant neu’r disgyblion yn cyrraedd 15 oed ynddo;

ystyr “blwyddyn 11” (“year 11”) yw grŵp blwyddyn y mae’r rhan fwyaf o’r plant neu’r disgyblion yn cyrraedd 16 oed ynddo;

ystyr “blwyddyn 12” (“year 12”) yw grŵp blwyddyn y mae’r rhan fwyaf o’r plant neu’r disgyblion yn cyrraedd 17 oed ynddo;

ystyr “blwyddyn 13” (“year 13”) yw grŵp blwyddyn y mae’r rhan fwyaf o’r plant neu’r disgyblion yn cyrraedd 18 oed ynddo;

ystyr “blwyddyn academaidd” (“academic year”) yw’r cyfnod o 12 mis sy’n dechrau ar 1 Medi;

ystyr “blwyddyn derbyn” (“reception year”) yw grŵp blwyddyn y mae’r rhan fwyaf o’r plant neu’r disgyblion yn cyrraedd 5 oed ynddo;

ystyr “cynllun datblygu unigol” (“individual development plan”) yw cynllun a lunnir ac a gynhelir o dan Bennod 2 o Ran 2 o Ddeddf 2018;

mae i “darpariaeth anghenion addysgol arbennig” yr ystyr a roddir i “special educational needs provision” yn adran 312(4) o Ddeddf 1996(3);

mae i “darparwr addysg feithrin a gyllidir ond nas cynhelir” (“provider of funded non-maintained nursery education”) yr ystyr a roddir iddo yn adran 80(2)(a) o Ddeddf 2021;

ystyr “datganiad anghenion addysgol arbennig” (“statement of special educational needs”) yw datganiad o fewn ystyr adran 324 o Ddeddf 1996(4);

ystyr “Deddf 1996” (“the 1996 Act”) yw Deddf Addysg 1996(5);

ystyr “Deddf 2018” (“the 2018 Act”) yw Deddf Anghenion Dysgu Ychwanegol a’r Tribiwnlys Addysg (Cymru) 2018(6);

ystyr “Deddf 2021” (“the 2021 Act”) yw Deddf Cwricwlwm ac Asesu (Cymru) 2021;

mae i “disgybl” yr ystyr a roddir i “pupil” yn adran 3 o Ddeddf 1996(7);

ystyr “grŵp blwyddyn” (“year group”) yw grŵp o blant neu ddisgyblion mewn lleoliad y bydd y rhan fwyaf ohonynt, mewn blwyddyn academaidd benodol, yn cyrraedd yr un oedran;

ystyr “lleoliad” (“setting”) yw—

(a)

ysgol a gynhelir,

(b)

darparwr addysg feithrin a gyllidir ond nas cynhelir;

(c)

uned cyfeirio disgyblion, a

(d)

darpariaeth addysgu a dysgu ar gyfer plentyn ac eithrio mewn uned cyfeirio disgyblion yn rhinwedd trefniadau a wneir o dan adran 19A o Ddeddf 1996;

mae i “plentyn” yr ystyr a roddir i “child” yn adran 579(1) o Ddeddf 1996;

mae i “uned cyfeirio disgyblion” (“pupil referral unit”) yr ystyr a roddir iddo yn adran 81(1) o Ddeddf 2021;

ystyr “ysgol a gynhelir” (“maintained school”) yw ysgol a gynhelir o fewn ystyr adran 79(1)(a) a (b) o Ddeddf 2021.

Darpariaeth drosiannol

2.   Hyd nes bod Rhan 4 o Ddeddf 1996 wedi ei diddymu gan Ddeddf 2018, mae cyfeiriadau yn Rhan 2 o Ddeddf 2021—

(a) at “darpariaeth anghenion dysgu ychwanegol” yn cael eu trin fel pe baent yn cynnwys “darpariaeth addysgol arbennig”;

(b) at “anghenion dysgu ychwanegol” yn cael eu trin fel pe baent yn cynnwys “anghenion addysgol arbennig”; ac

(c) at “cynllun datblygu unigol” yn cael eu trin fel pe baent yn cynnwys “datganiad o anghenion addysgol arbennig”.

Y darpariaethau sy’n dod i rym ar 14 Mehefin 2022: yn rhannol

3.   Daw’r darpariaethau a ganlyn o Ddeddf 2021 i rym ar 14 Mehefin 2022—

(a) adrannau 42 a 43 at ddiben gwneud rheoliadau o dan adran 42, a

(b) adran 69 at ddiben gwneud rheoliadau o dan yr adran honno.

Y darpariaethau sy’n dod i rym ar 1 Medi 2022: yn llawn

4.   Daw’r darpariaethau a ganlyn o Ddeddf 2021 i rym ar 1 Medi 2022—

(a) adrannau 6 i 8 i’r graddau nad ydynt eisoes mewn grym,

(b) adrannau 42 a 43 i’r graddau nad ydynt eisoes mewn grym,

(c) adrannau 56 a 57 i’r graddau nad ydynt eisoes mewn grym,

(d) adrannau 63 i 67,

(e) adran 69 i’r graddau nad yw eisoes mewn grym, ac

(f) adrannau 70 a 71.

Y darpariaethau sy’n dod i rym ar 1 Medi 2022: yn rhannol

5.—( 1) Daw’r darpariaethau yn Neddf 2021 ym mharagraff (2) i rym ar 1 Medi 2022 ar gyfer plentyn neu ddisgybl—

(a) y darperir addysg feithrin ar ei gyfer,

(b) mewn blwyddyn derbyn,

(c) ym mlynyddoedd 1 i 6, a

(d) ym mlwyddyn 7 yn yr ysgolion a gynhelir hynny a’r unedau cyfeirio disgyblion hynny a nodir yn yr Atodlen.

(2) Y darpariaethau y cyfeirir atynt ym mharagraff (1) yw—

(a) adrannau 9 i 24(1), (2), (3) a (4),

(b) adrannau 25 i 29,

(c) adrannau 34 i 41,

(d) adrannau 44 i 55, ac

(e) Atodlen 1.

Y darpariaethau sy’n dod i rym ar 1 Medi 2023: yn rhannol

6.—( 1) Daw’r darpariaethau yn Neddf 2021 ym mharagraff (2) i rym ar 1 Medi 2023 ar gyfer plentyn neu ddisgybl—

(a) ym mlwyddyn 7 ar gyfer pob lleoliad arall nad yw wedi ei restru yn yr Atodlen (Rhestr Blwyddyn 7), a

(b) ym mlwyddyn 8.

(2) Y darpariaethau y cyfeirir atynt ym mharagraff (1) yw—

(a) adrannau 9 i 24(1), (2), (3) a (4),

(b) adrannau 25 i 29,

(c) adrannau 34 i 41,

(d) adrannau 44 i 55, ac

(e) Atodlen 1.

Y darpariaethau sy’n dod i rym ar 1 Medi 2024: yn rhannol

7.   Daw’r darpariaethau a ganlyn o Ddeddf 2021 i rym ar 1 Medi 2024 ar gyfer plentyn neu ddisgybl ym mlwyddyn 9—

(a) adrannau 9 i 24(1), (2), (3) a (4),

(b) adrannau 25 i 29,

(c) adrannau 34 i 41,

(d) adran 68,

(e) adrannau 44 i 55, ac

(f) Atodlen 1.

Y darpariaethau sy’n dod i rym ar 1 Medi 2025: yn rhannol

8.   Daw’r darpariaethau a ganlyn o Ddeddf 2021 i rym ar 1 Medi 2025 ar gyfer plentyn neu ddisgybl ym mlwyddyn 10—

(a) adrannau 9 i 41,

(b) adrannau 44 i 55, ac

(c) Atodlen 1.

Y darpariaethau sy’n dod i rym ar 1 Medi 2026: yn llawn

9.   Daw’r darpariaethau a ganlyn o Ddeddf 2021 i rym ar 1 Medi 2026 i’r graddau nad ydynt eisoes mewn grym—

(a) adrannau 9 i 41,

(b) adrannau 44 i 55,

(c) adrannau 58 i 62,

(d) adran 68, ac

(e) Atodlen 1.

Jeremy Miles

Gweinidog y Gymraeg ac Addysg, un o Weinidogion Cymru

13 Mehefin 2022

erthygl 5

YR ATODLEN Rhestr Blwyddyn 7

1.   Yr ysgolion a’r unedau cyfeirio disgyblion y cyfeirir atynt yn erthygl 4(1)(d) o’r Gorchymyn hwn yw—

Enw’r Ysgol a’r Uned Cyfeirio Disgyblion	Rhif yr Ysgol a Rhif yr Uned Cyfeirio Disgyblion
Cyngor Bro Morgannwg
Ysgol Llanilltud Fawr	6734060
Ysgol Stanwell	6735400
Ysgol Uwchradd Gatholig Richard Gwyn Sant	6734612
Cyngor Bwrdeistref Sirol Blaenau Gwent
Ysgol Arbennig Pen-y-Cwm	6777011
Ysgol Gyfun Tredegar	6774061
Ysgol Sylfaenol Brynmawr	6775401
Cyngor Bwrdeistref Sirol Caerffili
Canolfan Ddysgu Glanynant	6761104
Lewis Girls’ School	6764077
Ysgol a Chanolfan Adnoddau Cae’r Drindod	6767011
Ysgol Gyfun Gy6munedol Rhisga	6764068
Ysgol Gyfun Heolddu	6764073
Ysgol Gymunedol Sant Cenydd	6764065
Ysgol Idris Davies 3-18	6765500
Ysgol Lewis Pengam	6764075
Ysgol Trecelyn	6764031
Ysgol Uwchradd Bedwas	6764093
Cyngor Bwrdeistref Sirol Casnewydd
Yr Ysgol John Frost	6804020
Ysgol Bassaleg	6804030
Ysgol Bryn Derw	6807004
Ysgol Gyfun Caerllion	6804059
Ysgol Gyfun Gwent Is Coed	6804060
Ysgol Maes Ebbw	6807002
Ysgol Sant Julian	6804003
Ysgol Uwchradd Casnewydd	6804025
Ysgol Uwchradd Gatholig Joseff Sant	6804602
Ysgol Uwchradd Llysweri	6804026
Cyngor Bwrdeistref Sirol Conwy
Canolfan Addysg Conwy	6621109
Ysgol Aberconwy	6624023
Ysgol Dyffryn Conwy	6624035
Ysgol Eirias	6625402
Ysgol John Bright	6624022
Cyngor Bwrdeistref Sirol Merthyr Tudful
Ysgol Uwchradd Afon Taf	6754011
Ysgol Uwchradd Cyfarthfa	6754013
Ysgol Uwchradd Gatholig Esgob Hedley	6754600
Cyngor Bwrdeistref Sirol Pen-y-bont ar Ogwr
Coleg Cymunedol y Dderwen	6724086
Ysgol Bryn Castell	6727012
Ysgol Brynteg	6724078
Ysgol Gyfun Cynffig	6724059
Ysgol Gyfun Gymraeg Llangynwyd	6724085
Ysgol Gyfun Pencoed	6724076
Ysgol Heronsbridge	6727003
Ysgol Maesteg	6724071
Cyngor Bwrdeistref Sirol Rhondda Cynon Taf
Canolfan Addysg Tŷ Gwyn	6741106
Ysgol Garth Olwg	6745504
Ysgol Gatholig Cardinal Newman	6744602
Ysgol Gyfun Bryn Celynnog	6744019
Ysgol Gyfun Rhydywaun	6744105
Ysgol Gymunedol Tonyrefail	6745503
Ysgol Hen Felin	6747011
Ysgol Arbennig Park Lane	6747008
Ysgol Llanhari	6745500
Ysgol Maesgwyn	6747006
Ysgol Y Pant	6744096
Ysgol Uwchradd Pontypridd	6744022
Cyngor Bwrdeistref Sirol Torfaen
Uned Cyfeirio Disgyblion Torfaen	6781100
Ysgol Abersychan	6784070
Ysgol Croesyceiliog	6784051
Ysgol Crownbridge	6787012
Ysgol Gorllewin Mynwy	6784072
Cyngor Castell-nedd Port Talbot
Ysgol Gyfun Cefn Saeson	6714064
Cyngor Dinas a Sir Caerdydd
Ysgol Arbennig Greenhill	6817001
Ysgol Gyfun Gymraeg Plasmawr	6814072
Ysgol Gyfun Radur	6814070
Ysgol Uwchradd Caerdydd	6814039
Ysgol Uwchradd Cathays	6814054
Ysgol Uwchradd y Dwyrain	6814076
Ysgol Uwchradd yr Eglwys yng Nghymru Esgob Llandaf	6814608
Ysgol Uwchradd Fitzalan	6814042
Ysgol Uwchradd Gatholig Illtud Sant	6814600
Ysgol Uwchradd Llanishen	6814051
Ysgol Uwchradd Willows	6814041
Cyngor Gwynedd
Ysgol Bro Idris	6615500
Ysgol Brynrefail	6614004
Ysgol Eifionydd	6614009
Ysgol Friars	6614036
Ysgol Godre’r Berwyn	6615501
Ysgol y Moelwyn	6614031
Cyngor Sir Caerfyrddin
Ysgol Bryngwyn	6694054
Ysgol Glan y Môr	6694053
Ysgol Gyfun Gymraeg Bro Myrddin	6694056
Ysgol Gyfun y Strade	6694052
Cyngor Sir Ceredigion
Ysgol Henry Richard	6675501
Cyngor Sir Ddinbych
Ysgol Uwchradd Glan Clwyd	6634020
Cyngor Sir Fynwy
Ysgol Brenin Harri’r VIII	6794064
Ysgol Cas-gwent	6794065
Ysgol Cil-y-Coed	6794066
Ysgol Gyfun Trefynwy	6794060
Cyngor Sir Penfro
Ysgol Bro Preseli	6684064
Ysgol Caer Elen	6685500
Cyngor Sir Powys
Ysgol Bro Hyddgen	6665500
Ysgol Llanfyllin	6665501
Ysgol Maesydderwen	6664021
Ysgol Penmaes	6667004
Ysgol Uwchradd Crucywel	6664024
Ysgol Uwchradd Llanidloes	6664002
Dinas a Sir Abertawe
Ysgol yr Esgob Gore	6704044
Ysgol Gatholig Esgob Vaughan	6704600
Ysgol Gyfun Gŵyr	6704074
Ysgol Gyfun Gymraeg Bryn Tawe	6704078
Ysgol Gyfun Llandeilo Ferwallt	6704069
Ysgol Gyfun Pontarddulais	6704072
Ysgol Gyfun Treforys	6704033
Ysgol Gymunedol Dylan Thomas	6704076
Ysgol Pen y Bryn	6707000

NODYN ESBONIADOL

(Nid yw’r nodyn hwn yn rhan o’r Gorchymyn)

Mae’r Gorchymyn hwn yn dwyn i rym ddarpariaethau yn Neddf Cwricwlwm ac Asesu (Cymru) 2021 (“Deddf 2021”).

Mae erthygl 2 o’r Gorchymyn hwn yn gwneud darpariaeth drosiannol ar gyfer disgyblion sydd â datganiad anghenion addysgol arbennig ac nid cynllun datblygu unigol (gweler erthygl 1 am y diffiniad o “anghenion addysgol arbennig” a “cynllun datblygu unigol”).

Mae’r Gorchymyn hwn yn darparu bod y darpariaethau a restrir yn erthygl 3 yn dod i rym ar 14 Mehefin 2022 ond dim ond at ddiben gwneud rheoliadau o dan adrannau 42 a 69 o Ddeddf 2021.

Mae erthygl 4 o’r Gorchymyn hwn yn darparu bod y darpariaethau a restrir yn yr erthygl honno yn dod i rym yn llawn ar 1 Medi 2022.

Mae erthygl 5 o’r Gorchymyn hwn yn darparu bod y darpariaethau a restrir yn yr erthygl honno yn dod i rym ar 1 Medi 2022 ar gyfer plentyn neu ddisgybl—

(a) y darperir addysg feithrin ar ei gyfer,

(b) mewn blwyddyn derbyn,

(c) ym mlynyddoedd 1 i 6, a

(d) ym mlwyddyn 7 yn yr ysgolion a gynhelir hynny a’r unedau cyfeirio disgyblion hynny a nodir yn yr Atodlen i’r Gorchymyn hwn.

Mae erthygl 5 o’r Gorchymyn hwn yn darparu bod y darpariaethau a restrir yn yr erthygl honno yn dod i rym ar 1 Medi 2023 ar gyfer plentyn neu ddisgybl—

(a) ym mlwyddyn 7, a

(b) ym mlwyddyn 8.

Mae erthygl 6 o’r Gorchymyn hwn yn darparu bod y darpariaethau a restrir yn yr erthygl honno yn dod i rym ar 1 Medi 2024 ar gyfer plentyn neu ddisgybl ym mlwyddyn 9.

Mae erthygl 7 o’r Gorchymyn hwn yn darparu bod y darpariaethau a restrir yn yr erthygl honno yn dod i rym ar 1 Medi 2025 ar gyfer plentyn neu ddisgybl ym mlwyddyn 10.

Mae erthygl 8 o’r Gorchymyn hwn yn darparu bod y darpariaethau a restrir yn yr erthygl honno yn dod i rym ar 1 Medi 2026 ar gyfer plentyn neu ddisgybl ym mlynyddoedd 11 i 13.

NODYN AM Y GORCHMYNION CYCHWYN CYNHARACH

Mae’r darpariaethau a ganlyn o’r Ddeddf wedi eu dwyn i rym drwy Orchmynion Cychwyn a wnaed cyn dyddiad y Gorchymyn hwn:

Y Ddarpariaeth	Y Dyddiad Cychwyn	Rhif O.S.
Adrannau 1 i 5	29 Medi 2021	O.S. 2021/1069 (Cy. 252) (C. 61)
Adrannau 6 a 7 (yn rhannol)	29 Medi 2021	O.S. 2021/1069 (Cy. 252) (C. 61)
Adran 8 (yn rhannol)	23 Tachwedd 2021	O.S. 2021/1069 (Cy. 252) (C. 61)
Adran 56(1) (yn rhannol)	11 Ionawr 2022	O.S. 2022/12 (Cy. 6) (C. 1)
Adran 57(1) (yn rhannol)	11 Ionawr 2022	O.S. 2022/12 (Cy. 6) (C. 1)
Adran 56 (yn llawn)	1 Medi 2022	O.S. 2022/12 (Cy. 6) (C. 1)
Adran 57 (yn llawn)	1 Medi 2022	O.S. 2022/12 (Cy. 6) (C. 1)

(1)

2021 dsc 4.

(2)

Diwygiwyd gan O.S. 2010/1158.

(3)

Diwygiwyd gan O.S. 2010/1158.

(4)

Mewnosodwyd is-adran (4A) gan adran 9 o Ddeddf Anghenion Addysgol Arbennig ac Anabledd 2001 (p. 10). Diwygiwyd is-adran (5) gan baragraff 77(a) o Atodlen 30 i Ddeddf Safonau a Fframwaith Ysgolion 1998 (p. 31) a chan baragraff 43 o Atodlen 21 i Ddeddf Addysg 2002 (p. 32). Mewnosodwyd is-adran (5A) gan baragraff 77(b) o Atodlen 30 i Ddeddf Safonau a Fframwaith Ysgolion 1998. Diddymwyd adran 324 gan baragraff 4(1) a (9) o Atodlen 1 i Ddeddf Anghenion Dysgu Ychwanegol a’r Tribiwnlys Addysg (Cymru) 2018. Nid yw’r diddymiad hwnnw mewn grym yn llawn eto.

(5)

1996 p. 56.

(6)

2018 dccc 2.

(7)

Diwygiwyd is-adran (1) gan adran 57(1) o Ddeddf Addysg 1997 (p. 44) a pharagraff 9 o Atodlen 7 iddi a diwygiwyd is-adran (1) ac (1A) ymhellach gan adran 215(1) o Ddeddf Addysg 2002 (p. 32) a pharagraff 34 o Atodlen 21 iddi.