Adrannau 52-53 – Dyfarniadau ACC
55.Mae adran 52 yn darparu y caiff ACC ddyfarnu ar swm y dreth ddatganoledig sydd i’w chodi pan fo’n credu bod treth ddatganoledig i’w chodi ar berson ac nad yw’r person hwnnw wedi ffeilio ffurflen dreth erbyn y dyddiad gofynnol. Rhaid rhoi hysbysiad am y dyfarniad i’r person y credir ei fod yn agored i dalu’r dreth ddatganoledig. Rhaid i’r person wneud y taliad o fewn 30 o ddiwrnodau i’r dyddiad y dyroddwyd yr hysbysiad. Ni chaniateir gwneud dyfarniad fwy na 4 blynedd ar ôl y dyddiad y dylai ffurflen dreth fod wedi ei ffeilio gydag ACC.
56.Mae adran 53 yn darparu, pan fo person yn dychwelyd ffurflen dreth a hunanaseswyd ar ôl i ACC wneud dyfarniad, y bydd y ffurflen dreth yn disodli dyfarniad ACC. Nid yw’r ddarpariaeth yn gymwys pan fo person yn dychwelyd ffurflen dreth dros 4 blynedd ar ôl i’r pŵer i wneud y dyfarniad ddod yn arferadwy gyntaf gan ACC, neu dros 12 mis ar ôl y dyddiad y dyroddwyd y dyfarniad, pa un bynnag sydd hwyraf. Mewn amgylchiadau pan fo achos wedi cychwyn i adennill treth yn dilyn dyfarniad gan ACC, a bod ACC yn derbyn ffurflen dreth sy’n disodli ei ddyfarniad tra bo’r achos hwnnw’n mynd rhagddo, caniateir i’r achos barhau fel pe bai’n achos i adennill cymaint o’r dreth hunanasesiedig ag sy’n ddyledus ac nad yw wedi ei thalu eto. Gwneir hynny er mwyn sicrhau nad oes angen i ACC roi’r gorau i’r achos hwnnw ac ailddechrau, dim ond am fod ffurflen dreth hwyr wedi ei dychwelyd.