Pennod 3: Adrannau 32-37 - Gwybodaeth ac arolygiadau
86.Mae adran 33 yn darparu’r pŵer i Weinidogion Cymru i gael gwybodaeth mewn perthynas ag arfer eu swyddogaethau fel rheoleiddiwr gwasanaethau gofal a chymorth o dan y Ddeddf hon. Mae hyn yn ddarostyngedig i unrhyw gyfyngiad cyfreithiol sydd ar gael gwybodaeth o’r fath (is-adran (2)).
87.Mae adran 33(1) yn diffinio’r term “arolygiad” at ddibenion Rhan 1. Bydd arolygiad yn cynnwys dau beth: asesu ansawdd y gofal yn ogystal ag asesu trefniadaeth a chydgysylltiad y gwasanaeth.
88.Mae adran 34 yn nodi pwerau mynediad ac arolygu arolygydd. Caiff yr arolygydd arolygu unrhyw fangre y mae gan yr arolygydd seiliau rhesymol dros gredu ei bod (neu wedi bod) yn cael ei defnyddio fel man y darperir gwasanaeth (neu y darparwyd gwasanaeth) ynddo neu ohono, megis man lle y darperir gwasanaeth cartref gofal. Ond, caiff arolygydd hefyd arolygu mangre y mae gan yr arolygydd seiliau rhesymol dros gredu ei bod (neu wedi bod) yn cael ei defnyddio mewn cysylltiad â darparu gwasanaethau rheoleiddiedig. Gallai hyn fod yn swyddfeydd neu’n gyfleuster storio ar ystad ddiwydiannol lle y cedwir dogfennau sy’n gysylltiedig â’r gwasanaeth. Gall hefyd gynnwys car a ddefnyddir mewn cysylltiad â darparu gwasanaeth cymorth cartref (gweler is-adran (6)). Pan fo arolygydd am arolygu cartref person, rhaid i’r meddiannydd gydsynio i’r arolygydd fynd i mewn i’r cartref at ddiben arolygiad.
89.Mae adran 35 yn nodi pwerau’r arolygydd i gyfweld â phersonau a chynnal archwiliad meddygol ohonynt. Mae is-adran (1) yn darparu pŵer i’r arolygydd i’w gwneud yn ofynnol cyf-weld ag unrhyw un yn breifat. Gallai hyn olygu’r darparwr gwasanaeth, rheolwr neu gyflogai gwasanaeth, ond gallai hefyd gynnwys rhiant, perthynas neu ofalwr y defnyddiwr gwasanaeth os yw’n cydsynio i gael ei gyf-weld. Dim ond os yw’r arolygydd yn feddyg cofrestredig neu’n nyrs gofrestredig, a dim ond os yw’r person yn cydsynio i gael archwiliad, y caiff gynnal archwiliad meddygol o ddefnyddiwr gwasanaeth (is-adran (4)). Mae is-adran (5) yn gwneud darpariaeth i drydydd partïon fod yn bresennol yn ystod cyfweliadau neu archwiliadau os yw’r person y cyfwelir ag ef neu y cynhelir archwiliad ohono am i drydydd parti fod yn bresennol ac nad yw’r arolygydd yn gwrthwynebu neu os yw’r arolygydd am i drydydd parti fod yn bresennol ac nad yw’r person y cyfwelir ag ef neu y cynhelir archwiliad ohono yn gwrthwynebu.
90.Mae adran 36 yn ei gwneud yn ofynnol i Weinidogion Cymru lunio adroddiad arolygu cyn gynted ag y bo’n ymarferol ar ôl i arolygiad gael ei gynnal. Mae is-adran (2) yn nodi’r materion y mae rhaid eu cynnwys yn yr adroddiad hwnnw. Tra bo rhaid i’r adroddiad hwnnw gynnwys asesiad o ansawdd y gofal wedi ei fesur yn erbyn y safonau a nodir mewn rheoliadau a wneir o dan adran 27(1), mae gofyniad hefyd i’r arolygydd adrodd ar effaith y gofal a’r cymorth a ddarperir gan y gwasanaeth ar lesiant defnyddwyr gwasanaeth (gweler is-baragraff (b)). Mae’n ofynnol i’r arolygydd hefyd gynnal asesiad ac adrodd ar drefniadaeth a chydgysylltiad yr holl wasanaethau a ddarperir gan y darparwr gwasanaeth (gweler is-baragraff (c)).
91.Mae adran 37 yn darparu pŵer i wneud rheoliadau i alluogi Gweinidogion Cymru i sefydlu system raddio mewn cysylltiad ag ansawdd y gofal a ddarperir gan wasanaethau rheoleiddiedig. Os cyflwynir system o’r fath, yna mae adran 36(2)(d) yn ei gwneud yn ofynnol i’r arolygydd roi’r radd honno yn yr adroddiad arolygu y mae rhaid ei gyhoeddi. Mae adran 187(2) yn darparu bod rhaid i reoliadau a wneir o dan yr adran hon gael eu gwneud drwy ddefnyddio’r weithdrefn gadarnhaol.
