Atodlen 1
196.Mae’r Atodlen hon yn mewnosod Atodlen 2A i DCPhG 2004. Mae’n darparu ar gyfer trefniadau cyfansoddiadol, ariannol a gweinyddol paneli cynllunio strategol.
197.Mae paneli yn gyrff corfforaethol. Mae paragraff 2 yn gwneud darpariaeth ar gyfer aelodaeth y panel. Mae cyfanswm yr aelodau i gael ei ragnodi mewn rheoliadau. Ni chaiff unrhyw aelod o’r panel gael ei gyflogi gan y panel.
198.Penodir dwy ran o dair o aelodau panel gan aelodau’r awdurdodau cynllunio lleol sy’n ei ffurfio o blith eu haelodau cymwys. Mae paragraff 3 yn gwneud darpariaeth ynghylch penodi aelodau’r awdurdodau cynllunio lleol i’r panel. Bydd rheoliadau yn pennu’r nifer sydd i gael eu penodi o bob awdurdod, ond bydd o leiaf un aelod o bob awdurdod.
199.Bydd un rhan o dair o aelodau panel yn aelodau enwebedig a benodir gan y panel. Mae paragraff 4 yn gwneud darpariaeth ar gyfer penodi’r aelodau enwebedig.
200.Caiff panel wneud cais i unrhyw berson, sefydliad neu gorff enwebu person priodol i ddod yn aelod enwebedig o’r panel. Rhaid i’r panel benodi’r person a enwebir gan y corff enwebu. Mae paragraff 4 hefyd yn nodi’r weithdrefn pan fydd corff enwebu yn methu ag enwebu. Mewn amgylchiadau o’r fath mae’n ofynnol i’r panel wneud cais pellach neu wneud cais i gorff enwebu arall. Rhaid i’r person enwebu’r person a enwebir gan y corff enwebu.
201.Mae paragraff 5 yn galluogi Gweinidogion Cymru i nodi mewn rheoliadau ofynion ynghylch cyfansoddiad paneli cynllunio strategol gan gynnwys y cydbwysedd rhwng y rhywiau. Caiff y rheoliadau nodi sut y mae’r gofynion i’w bodloni, a oes unrhyw eithriadau i’r gofynion, a’r hyn a ddylai ddigwydd os na fodlonir y gofynion o ran cyfansoddiad. Maent hefyd yn rhoi’r pŵer i Weinidogion Cymru ymyrryd os na chaiff y gofyniad ei fodloni.
202.Mae paragraff 6 yn gwneud darpariaeth i Weinidogion Cymru gyhoeddi (a diwygio) telerau penodi safonol ar gyfer y panel ac i Weinidogion Cymru gael eu hysbysu am bob aelod a benodir i’r panel.
203.Mae paragraff 7 yn pennu’r math o lwfansau y caiff aelodau’r panel eu derbyn. Gellir ond eu had-dalu am dreuliau yr eir iddynt wrth gyflawni eu swyddogaethau, er enghraifft mewn perthynas â’r gwaith y mae’n rhaid i’r panel ei wneud i baratoi’r cynllun datblygu strategol a’i adolygu’n barhaus, yn ogystal ag unrhyw waith cysylltiedig megis rhoi sylwadau ar gynlluniau datblygu lleol yn eu hardal. Ar hyn o bryd, Panel Annibynnol Cymru ar Gydnabyddiaeth Ariannol sy’n gosod ystod a lefelau’r taliadau a’r lwfansau sy’n daladwy i aelodau awdurdod lleol ac aelodau cyrff eraill yn unol â Rhan 8 o Fesur Llywodraeth Leol (Cymru) 2011. Mae Rhan 2 o Atodlen 1 i’r Ddeddf yn diwygio’r Mesur i gwmpasu gosod taliadau i aelodau’r panel (gweler isod).
204.Mae paragraff 8 yn darparu y caiff aelodau’r panel ymddiswyddo ac y caiff y panel derfynu aelodaeth aelodau unigol. Mae’r paragraff hwn hefyd yn nodi’r seiliau ar gyfer tynnu aelod oddi ar y panel. Os bydd y panel yn penderfynu terfynu aelodaeth rhywun, rhaid i’r panel roi’r rhesymau dros y penderfyniad i’r aelod. Rhaid i’r panel hysbysu’r awdurdod cynllunio lleol perthnasol os bydd aelod o awdurdod cynllunio lleol yn cael ei dynnu oddi ar y panel.
205.Mae paragraff 9 yn darparu i awdurdodau cynllunio lleol perthnasol allu tynnu eu haelodau oddi ar y panel. Os bydd yr awdurdod cynllunio lleol yn penderfynu tynnu’r aelod oddi ar y panel rhaid iddo hysbysu’r panel a Gweinidogion Cymru. Mae hefyd yn gwneud darpariaeth bod aelodaeth person o’r panel yn dod i ben yn awtomatig os yw person yn peidio â bod yn aelod cymwys o awdurdod cynllunio lleol; ond gall aelodau a ailetholir aros ar y panel.
206.Mae paragraff 10 yn darparu bod rhaid i’r panel benodi cadeirydd a dirprwy gadeirydd o blith aelodau awdurdod cynllunio lleol y panel. Ni chaniateir penodi aelod yn gadeirydd neu’n ddirprwy gadeirydd am fwy na blwyddyn ar y tro, ond caniateir ei ailbenodi. Os nad yw’r aelod o’r awdurdod cynllunio lleol yn aelod o’r panel mwyach, bydd yr aelod hwnnw yn peidio â bod yn gadeirydd neu’n ddirprwy gadeirydd.
207.Mae paragraff 11 yn galluogi’r panel i gyflogi staff a phenderfynu ar eu telerau a’u hamodau.
208.Mae paragraff 12 yn darparu bod y panel yn gallu dirprwyo rhai swyddogaethau penodol. Ni all y panel ddirprwyo ei gyfrifoldeb statudol dros benderfynu pa un a yw cynllun datblygu strategol yn barod am archwiliad annibynnol neu’n barod i gael ei fabwysiadu. Ni chaiff, ychwaith, ddirprwyo’r swyddogaeth o benodi aelodau enwebedig i’r panel. Gall y panel ddirprwyo swyddogaethau i bwyllgor o’r panel neu aelod o’r panel neu staff y panel. Fodd bynnag, gall unrhyw swyddogaeth sydd wedi ei dirprwyo gael ei chyflawni o hyd gan y panel. Mae’r panel yn parhau i fod yn gyfrifol am unrhyw swyddogaeth a ddirprwywyd ganddo.
209.Mae paragraff 13 yn darparu nad oes gan aelodau enwebedig y panel hawl i bleidleisio.
210.Mae paragraff 14 yn darparu bod y panel i lunio a chyhoeddi rheolau sefydlog, y gellir eu diwygio. Mae’r rheolau sefydlog i nodi’r gweithdrefnau y bydd y panel yn eu dilyn. Rhaid i’r rheolau sefydlog gynnwys darpariaeth sy’n ei gwneud yn ofynnol bod o leiaf hanner aelodau’r awdurdod cynllunio lleol yn bresennol er mwyn pleidleisio ar faterion mewn cyfarfodydd.
211.Mae paragraff 15 yn darparu y dylai cyfarfodydd fod yn agored i’r cyhoedd. Os nad yw unrhyw gyfarfod yn agored i’r cyhoedd, rhaid i’r rheolau sefydlog esbonio o dan ba amgylchiadau y gellir gwahardd y cyhoedd. Mae amser, dyddiad, lleoliad ac agenda cyfarfod i gael eu hysbysebu cyn y cyfarfod. Bydd yr holl wybodaeth a ystyrir gan y panel, gan gynnwys cofnodion ei gyfarfodydd, hefyd ar gael oni bai eu bod yn ymwneud ag unrhyw gyfarfodydd sy’n gwahardd y cyhoedd.
212.Mae paragraff 16 yn darparu mai’r awdurdodau cynllunio lleol o fewn yr ardal cynllunio strategol sydd i fod yn gyfrifol am ariannu’r panel. Caiff disgrifiad o’r gwariant cymwys y mae’r awdurdodau cynllunio lleol perthnasol yn gyfrifol amdano ei nodi mewn rheoliadau.
213.Mae paragraff 17 yn darparu ar gyfer y broses y bydd y panel yn ei dilyn i benderfynu ar y gyfran o’i wariant cymwys y bydd rhaid i bob awdurdod cynllunio lleol ei thalu. Bydd y panel yn gyfrifol am ddrafftio’r cynigion ac ymgynghori arnynt gyda’r awdurdodau cynllunio lleol perthnasol a Gweinidogion Cymru. Caiff y panel ddiwygio ei gynnig o fewn blwyddyn ariannol ac os yw’n gwneud hynny, bydd angen iddo hefyd ymgynghori â’r awdurdodau cynllunio lleol perthnasol a Gweinidogion Cymru. Os yw’r awdurdodau cynllunio lleol wedi cytuno ar ddosbarthiad yna rhaid i ddyfarniad y panel adlewyrchu’r dosbarthiad a gytunwyd.
214.Mae paragraff 18 yn darparu bod rhaid i’r panel baratoi a chyhoeddi rhaglen waith flynyddol, gan gynnwys disgrifiad o’r gweithgareddau y mae’r panel yn bwriadu eu cyflawni yn ystod y flwyddyn ariannol nesaf. Bydd angen i’r panel nodi rhagolwg o’i wariant mewn perthynas â chyflawni ei swyddogaethau a’r gwariant cymwys. Rhaid i’r panel baratoi drafft a chyhoeddi’r rhaglen waith erbyn dyddiadau penodol yn ystod y flwyddyn ariannol flaenorol. Rhaid i’r drafft gael ei ystyried gan bob awdurdod cynllunio lleol perthnasol a Gweinidogion Cymru a rhaid i’r panel ystyried eu hymatebion. Rhaid dilyn yr un broses o ran diwygio’r rhaglen. Caiff y panel ddiwygio ei raglen waith ac os yw’n gwneud hynny, bydd angen iddo ymgynghori â’r awdurdod cynllunio lleol a Gweinidogion Cymru.
215.Mae paragraff 19 yn darparu bod rhaid i banel, ar gyfer pob blwyddyn heblaw ei flwyddyn ariannol gyntaf, roi hysbysiad ymlaen llaw i’r awdurdodau cynllunio lleol sy’n rhan ohono am y symiau y mae pob awdurdod i’w cyfrannu ar gyfer y flwyddyn ariannol i ddod a rhaid i bob awdurdod dalu’r swm. Mae hefyd yn gwneud darpariaeth ar gyfer diwygio’r cyfrannau o wariant cymwys a diwygio’r gwariant cymwys a amcangyfrifwyd yn y rhaglen waith. Os bydd y swm diwygiedig yn fwy na’r swm a dalwyd i’r panel eisoes, rhaid i’r awdurdod cynllunio lleol dalu’r gwahaniaeth erbyn diwedd y mis sy’n dilyn yr hysbysiad i’r awdurdod am y swm newydd. Os bydd y swm diwygiedig yn llai na’r swm a dalwyd i’r panel eisoes, rhaid i’r panel dalu’r gwahaniaeth i’r awdurdod cynllunio lleol.
216.Mae paragraff 20 yn darparu y caiff y panel dderbyn cyllid grant neu fenthyg arian neu dderbyn taliadau eraill gan Weinidogion Cymru. Ni chaiff y panel fenthyg arian gan unrhyw berson arall. Gall unrhyw daliadau fod yn destun amodau.
217.Mae paragraff 21 yn darparu bod rhaid i’r panel gadw cyfrifon. Rhaid i ffurf a chynnwys datganiadau o gyfrifon gydymffurfio ag unrhyw gyfarwyddyd a roddir gan Weinidogion Cymru. Rhaid i’r datganiadau hyn gael eu paratoi erbyn 30 Tachwedd yn dilyn diwedd pob blwyddyn ariannol. Rhaid i’r panel gyflwyno datganiadau i Archwilydd Cyffredinol Cymru, yr awdurdodau cynllunio lleol perthnasol a Gweinidogion Cymru. Rhaid i Archwilydd Cyffredinol Cymru wirio cynnwys pob datganiad o gyfrifon ac anfon ei adroddiadau ymlaen at yr awdurdodau cynllunio lleol a Gweinidogion Cymru o fewn 4 mis i’r datganiad gael ei gyflwyno.
218.Mae paragraff 22 yn darparu bod y panel i baratoi adroddiad blynyddol a fydd yn manylu ar y gwaith a gyflawnwyd ganddo yn ystod y flwyddyn ariannol. Mae hwn i gael ei gyhoeddi erbyn yr un dyddiad â’r datganiad o gyfrifon. Rhaid i awdurdodau cynllunio lleol a Gweinidogion Cymru dderbyn copi o’r adroddiad.
219.Mae paragraff 23 yn diffinio’r flwyddyn ariannol ar gyfer y panel (1 Ebrill i 31 Mawrth) ac yn gwneud darpariaeth mewn perthynas â blwyddyn ariannol gyntaf y panel.
220.Mae paragraff 24 yn darparu bod rhaid i’r panel ac unrhyw awdurdod cynllunio lleol roi sylw i ganllawiau a gyhoeddir gan Weinidogion Cymru.
221.Mae paragraff 25 yn rhoi pwerau i Weinidogion Cymru gyfarwyddo panel neu awdurdod lleol sy’n rhan ohono i gymryd y camau y maent hwy’n eu hystyried yn briodol pan fyddant o’r farn bod panel neu awdurdod yn methu â gwneud rhywbeth y mae’n ofynnol iddo ei wneud mewn perthynas â “gofynion perthnasol”. Y gofynion perthnasol yw’r gofynion a nodir yn yr Atodlen ar gyfer penodi aelodau panel, penodi cadeirydd a dirprwy gadeirydd, gwneud rheolau sefydlog a threfniadau mewn perthynas â gwariant cymwys panel. Rhoddir y pŵer i Weinidogion Cymru wneud unrhyw beth yn lle’r panel i gydymffurfio ag unrhyw ofynion perthnasol, a chodi tâl ar y panel am unrhyw waith a wneir ar ei ran.
222.Mae paragraff 26 yn darparu y caiff rheoliadau alluogi Gweinidogion Cymru i ddyroddi cyfarwyddyd sy’n ei gwneud yn ofynnol i awdurdod cynllunio sy’n rhan o banel ddarparu staff a gwasanaethau eraill i banel er mwyn i’r panel allu arfer swyddogaethau yn ei flwyddyn ariannol gyntaf ac i bennu telerau’r gwasanaethau a ddarperir os na all y panel ac awdurdod ddod i gytundeb. Mae hefyd yn caniatáu i reoliadau a wneir o dan adran 60D o DCPhG 2004 ddarparu ar gyfer trosglwyddo eiddo, hawliau a rhwymedigaethau.
223.Mae paragraff 27 yn rhoi dehongliad o’r termau a ddefnyddir yn yr Atodlen.
224.Mae paragraff 28 yn galluogi Gweinidogion Cymru i newid yr Atodlen drwy reoliadau. Mae’r rheoliadau yn destun y weithdrefn gadarnhaol, sy’n golygu na ellir eu gwneud oni bai iddynt gael eu cymeradwyo drwy benderfyniad gan y Cynulliad (gweler diwygiadau i adran 122 o DCPhG 2004 ym mharagraff 1 o Atodlen 7).
225.Mae Rhan 2 o Atodlen 1 yn gwneud diwygiadau canlyniadol i Ddeddfau a Mesurau eraill.
226.Mae adran 1 o Ddeddf Awdurdodau Lleol (Nwyddau a Gwasanaethau) 1970 (awdurdodau lleol yn cyflenwi nwyddau a gwasanaethau i gyrff cyhoeddus) wedi ei diwygio i gynnwys panel cynllunio strategol yn y rhestr o gyrff. Golyga hyn y caiff awdurdod lleol a phanel cynllunio strategol ymrwymo i gytundeb o ran awdurdod lleol yn cyflenwi nwyddau a gwasanaethau i banel.
227.Mae adran 80 o Ddeddf Llywodraeth Leol 1972 (anghymwyso rhag cael ei ethol a dal swydd fel aelod o awdurdod lleol) wedi ei diwygio er mwyn i gyflogai panel cynllunio strategol fod wedi ei anghymwyso o gael ei ethol neu fod yn aelod o awdurdod lleol sy’n awdurdod cynllunio lleol sy’n rhan o’r panel hwnnw.
228.Mae adran 83 o Ddeddf Llywodraeth Leol 2000 (ymddygiad aelodau a chyflogeion awdurdodau lleol yng Nghymru: dehongli) wedi ei diwygio. Effaith y diwygiad yw, os caiff person ei wahardd rhag bod yn aelod o awdurdod sy’n rhan o banel am gamymddwyn o dan Ran 2 o’r Ddeddf honno, bydd y person hwnnw hefyd wedi ei wahardd rhag bod yn aelod o banel cynllunio strategol.
229.Mae Rhan 2 o Atodlen 1 i Ddeddf Rhyddid Gwybodaeth 2000 (awdurdodau cyhoeddus: llywodraeth leol) wedi ei diwygio i gynnwys panel cynllunio strategol fel bod hawl mynediad cyffredinol o ran gwybodaeth a ddelir gan banel yn unol â Deddf Rhyddid Gwybodaeth 2000.
230.Mae Atodlen 3 i Ddeddf Ombwdsmon Gwasanaethau Cyhoeddus (Cymru) 2005 (ymchwilio i gwynion etc.: awdurdodau rhestredig) wedi ei diwygio i gynnwys panel cynllunio strategol fel corff o fewn cylch gwaith Ombwdsmon Gwasanaethau Cyhoeddus Cymru.
231.Mae Rhan 2 o Atodlen 19 i Ddeddf Cydraddoldeb 2010 wedi ei diwygio i gynnwys panel cynllunio strategol fel corff sy’n ddarostyngedig i ddyletswydd cydraddoldeb y sector cyhoeddus o dan y Ddeddf honno.
232.Mae Atodlen 6 i Fesur y Gymraeg (Cymru) 2011 wedi ei diwygio i gynnwys panel cynllunio strategol fel corff sy’n agored i gael ei orfodi i gydymffurfio â safonau cyflenwi gwasanaethau, safonau llunio polisi, safonau gweithredu, safonau hybu a safonau cadw cofnodion yn unol â’r Mesur.
233.Mae adran 144 o Fesur Llywodraeth Leol (Cymru) 2011 wedi ei diwygio i gynnwys panel cynllunio strategol fel corff y gall Panel Annibynnol Cymru ar Gydnabyddiaeth Ariannol osod treuliau mewn cysylltiad â’i aelodau.
