Rhan 3 – Caffael Cyhoeddus Cymdeithasol Gyfrifol
Pennod 1
58.Mae Pennod 1 yn rhoi diffiniadau o “contract cyhoeddus”, “awdurdod contractio” a “caffael cyhoeddus”. Mae hefyd yn darparu y caiff Gweinidogion Cymru wneud rheoliadau i ddiwygio ystyr awdurdod contractio.
59.Ceir rhestr o awdurdodau contractio yn Atodlen 1.
60.At ddibenion y Rhan hon, mae Gweinidogion Cymru yn awdurdod contractio ym mhob sefyllfa ond dwy, pan fyddai’n anymarferol ystyried eu bod yn awdurdod contractio. O dan adrannau 29 a 35, rhaid i awdurdod contractio hysbysu Gweinidogion Cymru mewn cysylltiad â chynnwys cymalau gweithiau cyhoeddus cymdeithasol mewn contractau adeiladu mawr a chymalau gweithlu cyhoeddus cymdeithasol wrth allanoli contractau. Yn eu tro, o dan adrannau 30 ac 36 mae’n ofynnol i Weinidogion Cymru adolygu unrhyw hysbysiadau a ddarparwyd gan awdurdodau contractio ac yna gyhoeddi canlyniad yr adolygiad o’r hysbysiad. Yn ogystal, o dan adran 41, mae gan Weinidogion Cymru bŵer i ymchwilio i sut y mae awdurdod contractio yn cynnal caffael cyhoeddus.
Pennod 2
Adran 24 – Dyletswydd caffael cymdeithasol gyfrifol
61.Mae’r adran hon yn nodi dyletswydd gyffredinol ar awdurdodau contractio, sy’n ei gwneud yn ofynnol iddynt geisio gwella llesiant economaidd, cymdeithasol, amgylcheddol a diwylliannol eu hardaloedd drwy gynnal caffael cyhoeddus mewn ffordd gymdeithasol gyfrifol.
62.Mae is-adran (2) yn darparu bod hyn yn golygu bod rhaid iddynt weithredu, yn unol â’r egwyddor datblygu cynaliadwy, gan anelu at gyrraedd y nodau llesiant yn Neddf 2015.
63.Mae is-adran (3) yn ei gwneud yn ofynnol i awdurdodau contractio bennu a chyhoeddi amcanion (“amcanion caffael cymdeithasol gyfrifol”) mewn perthynas â’u gweithgareddau caffael cyhoeddus sydd wedi eu cynllunio i sicrhau bod yr awdurdodau yn cyfrannu i’r eithaf at gyrraedd y nodau llesiant.
64.Yn ogystal, mae’r adran hon yn cyflwyno categori o gaffael cyhoeddus mewn cysylltiad â “contractau rhagnodedig”. Gellir rhannu’r rhain yn dri chategori fel a ganlyn. Y categori cyntaf yw contractau adeiladu mawr, a ddiffinnir yn adran 25. Yr ail gategori yw contractau allanoli gwasanaethau, a ddiffinnir yn adran 26. Y trydydd categori yw unrhyw gontract cyhoeddus arall a ddisgrifir mewn rheoliadau gan Weinidogion Cymru. Pan fo awdurdodau contractio yn cynnal caffaeliadau cyhoeddus mewn cysylltiad â chontractau rhagnodedig, mae is-adran (5) yn darparu bod rhaid iddynt gymryd pob cam rhesymol i gyflawni eu hamcanion caffael cymdeithasol gyfrifol.
65.Gosodir dau gyfyngiad gan is-adran (6) ar y ddyletswydd hon i “gymryd pob cam rhesymol” i gyflawni amcanion. Y cyntaf yw bod rhaid i unrhyw ddarpariaethau sydd wedi eu cynnwys mewn contract mewn perthynas â’r amcanion hyn fod yn gymesur o ran gwerth y contract. Yr ail yw bod rhaid sicrhau nad oes gwrthdaro rhwng y darpariaethau ac unrhyw ddeddfwriaeth berthnasol arall sy’n ymwneud â chaffael.
Adran 25 – Dyletswydd caffael cymdeithasol gyfrifol: contractau adeiladu mawr
66.Mae’r adran hon yn cyflwyno camau penodol sy’n ofynnol mewn cysylltiad â “contract adeiladu mawr”.
67.Diffinnir contractau adeiladu mawr fel contractau gweithiau cyhoeddus neu gontractau gweithiau neu gontractau consesiwn gweithiau, sydd â chyfanswm gwerth amcangyfrifedig o dros £2 filiwn (yn cynnwys TAW). Mae hyn yn cynnwys cytundebau fframwaith a chontractau yr ymrwymir iddynt o ganlyniad i gytundeb fframwaith lle y mae’r gwerth amcangyfrifedig yn fwy na £2 filiwn. Mae contractau gweithiau cyhoeddus, contractau gweithiau a chontractau consesiwn gweithiau i gyd wedi eu diffinio yn adran 45(1).
68.Y prif gam gweithredu yw dyletswydd ar awdurdodau contractio i ystyried a ddylid cynnwys “
69.Os penderfynir cynnwys y cymalau, rhaid i’r awdurdod contractio, wrth reoli’r contract wedi hynny, gymryd pob cam rhesymol i sicrhau bod y rhwymedigaethau yn y cymalau yn cael eu gweithredu.
Adran 26 – Dyletswydd caffael cymdeithasol gyfrifol: contractau allanoli gwasanaethau
70.Diffinnir contractau allanoli gwasanaethau yn is-adran (2) fel naill ai contract y mae gwasanaeth cyhoeddus sy’n cael ei ddarparu gan, neu a ddarparwyd yn flaenorol gan, awdurdod contractio yn cael ei drosglwyddo i sefydliad arall odano, neu y mae sefydliad arall yn cytuno i gyflawni unrhyw swyddogaeth arall sy’n cael ei gyflawni gan, neu a gyflawnwyd yn flaenorol gan, awdurdod contractio odano.
71.Mae’r adran hon yn nodi’r camau penodol y mae rhaid eu cymryd mewn perthynas â chontract allanoli gwasanaethau (mae’r rhain yn debyg i’r camau sy’n ofynnol mewn cysylltiad â chontractau adeiladu mawr).
72.Rhaid i’r awdurdod contractio ystyried cynnwys “cymalau gweithlu cyhoeddus cymdeithasol” mewn unrhyw gontract allanoli gwasanaethau perthnasol y mae’n bwriadu ei ddyfarnu. Mae adran 33 yn gwneud darpariaeth mewn cysylltiad â chymalau gweithlu cyhoeddus cymdeithasol.
73.Os cânt eu cynnwys, rhaid i’r awdurdod contractio, wrth reoli’r contract wedi hynny, gymryd pob cam rhesymol i sicrhau bod y rhwymedigaethau yn y cymalau yn cael eu gweithredu.
Adran 27 – Cymalau gweithiau cyhoeddus cymdeithasol mewn contractau adeiladu mawr
74.Mae’r adran hon yn ei gwneud yn ofynnol i Weinidogion Cymru gyhoeddi cymalau enghreifftiol ar gyfer contractau adeiladu mawr (“cymalau gweithiau cyhoeddus cymdeithasol”) sydd wedi eu cynllunio i sicrhau gwelliannau i lesiant economaidd, cymdeithasol, amgylcheddol a diwylliannol, a restrir o dan y categorïau a nodir yn y Tabl yn adran 27. I grynhoi, mae’r gwelliannau hyn yn cwmpasu: talu cyflenwyr yn brydlon; darparu cyfleoedd cyflogaeth i bobl ifanc a phobl o dan anfantais; sicrhau cydymffurfedd â deddfwriaeth mewn perthynas â hawliau cyflogaeth; darparu hyfforddiant priodol i weithwyr; darparu cyfleoedd i fusnesau bach a chanolig wrth is-gontractio; a materion amgylcheddol penodol. Gellir diwygio’r tabl yn y dyfodol drwy reoliadau.
75.Mae “cynnwys” cymalau gweithiau cyhoeddus cymdeithasol mewn contractau adeiladu mawr yn golygu cynnwys pob un o’r cymalau enghreifftiol, gan ymgorffori geiriad a fydd yn cael yr un effaith neu’r un effaith yn sylweddol â’r cymal contract enghreifftiol cyhoeddedig.
Adran 28 – Cymalau gweithiau cyhoeddus cymdeithasol mewn is-gontractau
76.Yn ogystal â chymryd pob cam rhesymol i sicrhau bod y cymalau gweithiau cyhoeddus cymdeithasol yn cael eu gweithredu mewn contractau (gweler adran 25), mae’r adran hon yn ei gwneud yn ofynnol i awdurdodau contractio gymryd pob cam rhesymol i sicrhau bod y rhwymedigaethau’n cael eu gweithredu pan fo contractiwr yn ymrwymo i is-gontract.
77.Mae’r adran hon yn cynnig nifer o enghreifftiau o’r hyn y mae “camau rhesymol” yn ei olygu hefyd. I grynhoi, mae’r rhain yn cynnwys: sicrhau bod cymalau sy’n cael yr un effaith neu’r un effaith yn sylweddol yn cael eu cynnwys mewn is-gontractau, ac ym mhob contract dilynol yn y gadwyn gyflenwi; sicrhau y gellir gorfodi’r rhwymedigaethau sydd yn y cymalau; ei gwneud yn ofynnol i gontractwyr gael cydsyniad yr awdurdod contractio cyn penodi is-gontractwyr fel y gall yr awdurdod sicrhau bod y cymalau wedi eu cynnwys; ei gwneud yn ofynnol i’r contractiwr hysbysu’r awdurdod os nad yw’n cynnwys y cymalau mewn is-gontractau; a’i gwneud yn ofynnol i gontractwyr fonitro gweithredu’r cymalau.
Adran 29 – Cymalau gweithiau cyhoeddus cymdeithasol: hysbysu Gweinidogion Cymru
78.Mae’n bosibl y bydd rhesymau dilys pam nad yw awdurdod contractio yn bwriadu cynnwys cymalau gweithiau cyhoeddus cymdeithasol mewn contractau adeiladu mawr. Mae’r adran hon yn ei gwneud yn ofynnol i awdurdod contractio hysbysu Gweinidogion Cymru os, mewn perthynas â chontract adeiladu mawr—
nad yw’n bwriadu cynnwys y cymalau gweithiau cyhoeddus cymdeithasol, neu
er ei fod wedi cymryd camau rhesymol i wneud hynny, nad ydynt wedi eu cynnwys mewn contract.
79.Rhaid i awdurdod contractio hefyd hysbysu Gweinidogion Cymru os yw wedi methu â throsglwyddo’r rhwymedigaeth ofynnol drwy gadwyni cyflenwi drwy gyfrwng is-gontractau, neu os nad yw wedi rhoi proses ar waith i reoli eu gweithrediad.
80.Rhaid gwneud hysbysiad cyn gynted ag y bo’n bosibl gan roi rhesymau’r awdurdod.
Adrannau 30 a 31 – Cymalau gweithiau cyhoeddus cymdeithasol: ymateb Gweinidogion Cymru a chontractau Gweinidogion Cymru
81.Pan fo Gweinidogion Cymru yn cael hysbysiad gan awdurdod contractio o dan adran 29, mae’r adran hon yn nodi’r camau y mae’n ofynnol i’r Gweinidogion eu cymryd.
82.Pan fo Gweinidogion Cymru yn cael hysbysiad, mae’n ofynnol iddynt gyhoeddi crynodeb ohono o dan is-adran (1) a rhaid iddynt ystyried a ydynt yn fodlon ar y rhesymau a roddwyd yn yr hysbysiad. Wrth wneud hynny, cânt ymgynghori â’r awdurdod o dan is-adran (2) a chânt, drwy hysbysiad, ei gwneud yn ofynnol i awdurdod contractio ddarparu dogfennau neu wybodaeth arall (a rhaid iddynt wneud y ddau beth hyn cyn gynted ag y bo’n rhesymol ymarferol (gweler is-adran (7)), ac os digwydd hynny, rhaid iddo hefyd eu darparu neu ei darparu cyn gynted ag y bo’n rhesymol ymarferol. Caiff Gweinidogion Cymru hefyd ymgynghori â’r is-grŵp caffael cyhoeddus.
83.Os yw Gweinidogion Cymru yn fodlon ar resymau’r awdurdod a nodir yn yr hysbysiad, rhaid iddynt gyhoeddi crynodeb o’r rhesymau pam eu bod yn fodlon. Os nad ydynt yn fodlon, cânt roi cyfarwyddyd i’r awdurdod contractio i gymryd pob cam rhesymol i gynnwys cymalau gweithiau cyhoeddus cymdeithasol yn y contract adeiladu mawr neu mewn is-gontractau, ac i roi prosesau ar waith i sicrhau eu bod yn cael eu gweithredu. Rhaid iddynt gyhoeddi unrhyw gyfarwyddydau hefyd.
84.Mae is-adran (6) yn darparu os nad ydynt yn fodlon ond nad ydynt yn rhoi cyfarwyddydau, rhaid i Weinidogion Cymru hysbysu’r CPG a rhaid iddynt gyhoeddi’r rhesymau pam nad ydynt yn fodlon a pham nad ydynt yn rhoi cyfarwyddyd.
85.Mae is-adran (9) yn darparu nad yw’n ofynnol i Weinidogion Cymru gyhoeddi unrhyw wybodaeth a fyddai’n esempt rhag cael ei datgelu o dan Ddeddf Rhyddid Gwybodaeth 2000.
86.Mae adran 31 yn gwneud darpariaeth ar gyfer contractau a osodir gan Weinidogion Cymru. Rhaid iddynt gyhoeddi datganiad cyn gynted ag y bo’n rhesymol ymarferol os nad ydynt yn bwriadu cynnwys cymalau gweithiau cyhoeddus cymdeithasol mewn contract adeiladu mawr, gan gynnwys y ffaith eu bod wedi cymryd camau rhesymol i wneud hynny, os nad ydynt wedi eu cynnwys mewn contract, neu os nad oes proses yn ei lle i reoli eu gweithrediad, gan roi rhesymau.
Adran 32 – Y cod allanoli gwasanaethau cyhoeddus a’r gweithlu
87.Mae’r adran hon yn ei gwneud yn ofynnol i Weinidogion Cymru gyhoeddi cod ymarfer (“y cod allanoli gwasanaethau cyhoeddus a’r gweithlu”) ynghylch materion cyflogaeth a phensiynau sy’n gysylltiedig â chontractau allanoli gwasanaethau. Mae hyn at ddiben gwella ansawdd gwasanaethau cyhoeddus neu swyddogaethau eraill a allanolir gan awdurdodau contractio. Mae’r “cymalau gweithlu cyhoeddus cymdeithasol”(gweler adran 33) yn cael eu cynnwys fel rhan o’r cod hwn.
88.Rhaid i Weinidogion Cymru gyhoeddi unrhyw ddiwygiad dilynol i’r cod hwn hefyd, a’i osod gerbron y Senedd. Rhaid i Weinidogion Cymru ymgynghori â rhanddeiliaid perthnasol wrth ddatblygu’r cod allanoli gwasanaethau cyhoeddus a’r gweithlu, neu wrth ei ddiwygio wedi hynny.
Adrannau 33 a 34 – Cymalau gweithlu cyhoeddus cymdeithasol mewn contractau allanoli gwasanaethau ac mewn is-gontractau
89.Rhaid i’r cod allanoli gwasanaethau cyhoeddus a’r gweithlu a gyhoeddir o dan adran 32 gynnwys cymalau contract enghreifftiol (“cymalau gweithlu cyhoeddus cymdeithasol”), sydd wedi eu cynllunio i sicrhau y gall aelodau o staff a gyflogir i ddarparu gwasanaeth, os ydynt yn dymuno, drosglwyddo i’r cyflogwr newydd a fydd wedi ei gontractio i ddarparu’r gwasanaeth. Bydd y cymalau hyn yn sicrhau bod telerau ac amodau eu cyflogaeth a’u trefniadau pensiwn wedi eu diogelu hefyd.
90.Mae’r cymalau wedi eu cynllunio i sicrhau hefyd, os bydd y cyflogwr newydd yn recriwtio rhagor o aelodau o staff i ddarparu’r un gwasanaeth, fod yr aelodau newydd o staff gael eu cyflogi gyda thelerau ac amodau nad ydynt yn llai ffafriol, a threfniadau pensiwn sy’n rhesymol.
91.Mae adran 34 yn gymwys pan fo awdurdod contractio yn bwriadu cynnwys cymalau gweithlu cyhoeddus cymdeithasol mewn is-gontract allanoli gwasanaethau. Mae adran 34(2) yn ei gwneud yn ofynnol i awdurdodau contractio gymryd pob cam rhesymol i sicrhau bod y rhwymedigaethau yn y cymalau gweithlu cyhoeddus cymdeithasol yn cael eu gweithredu mewn unrhyw is-gontract y mae’r contractiwr yn ymrwymo iddo gydag unrhyw weithredwr economaidd arall. Mae is-adran (3) yn nodi enghreifftiau o gamau rhesymol y gellir eu cymryd. Yn eu plith mae sicrhau bod cymalau sy’n cael yr un effaith neu’r un effaith yn sylweddol yn cael eu cynnwys mewn is-gontractau, ac ym mhob contract dilynol yn y gadwyn gyflenwi; sicrhau y gellir eu gorfodi; ei gwneud yn ofynnol i gontractwyr gael cydsyniad yr awdurdod contractio cyn penodi is-gontractwyr fel y gall yr awdurdod sicrhau bod y cymalau wedi eu cynnwys; ei gwneud yn ofynnol i’r contractiwr hysbysu’r awdurdod os nad yw’n cynnwys y cymalau mewn is-gontractau; a’i gwneud yn ofynnol i gontractwyr fonitro gweithredu’r cymalau.
Adran 35– Cymalau gweithlu cyhoeddus cymdeithasol: hysbysu Gweinidogion Cymru
92.Mae adran 35(1) yn ei gwneud yn ofynnol i’r awdurdod contractio hysbysu Gweinidogion Cymru os nad yw wedi cynnwys, neu os nad yw’n bwriadu cynnwys, cymalau gweithlu cyhoeddus cymdeithasol yn y contract, gan gynnwys pan fo’r awdurdod wedi cymryd camau rhesymol i’w cynnwys, neu os nad oes proses ar waith i sicrhau bod rhwymedigaethau mewn cymalau gweithlu cyhoeddus cymdeithasol yn cael eu gweithredu pa un ai mewn contract neu mewn is-gontract.
93.O dan is-adran (2), rhaid darparu hysbysiad yr awdurdod contractio a’i resymau dros beidio â chynnwys cymalau gweithlu cyhoeddus cymdeithasol yn y contract cyn gynted ag y bo’n bosibl.
Adrannau 36 a 37 – Cymalau gweithlu cyhoeddus cymdeithasol: ymateb Gweinidogion Cymru a chontractau Gweinidogion Cymru
94.Pan fo Gweinidogion Cymru yn cael hysbysiad, mae’n ofynnol iddynt gyhoeddi crynodeb ohono o dan is-adran (1) a rhaid iddynt ystyried a ydynt yn fodlon ar y rhesymau a roddwyd yn yr hysbysiad. Wrth wneud hynny, cânt ymgynghori â’r awdurdod o dan is-adran (2) a chânt, drwy hysbysiad, ei gwneud yn ofynnol i awdurdod contractio ddarparu dogfennau neu wybodaeth arall (a rhaid iddynt wneud y ddau beth hyn cyn gynted ag y bo’n rhesymol ymarferol (gweler is-adran (7)), ac os digwydd hynny, rhaid iddo hefyd eu darparu neu ei darparu cyn gynted ag y bo’n rhesymol ymarferol. Caiff Gweinidogion Cymru hefyd ymgynghori â’r is-grŵp caffael cyhoeddus.
95.Os yw Gweinidogion Cymru yn fodlon ar resymau’r awdurdod a nodir yn yr hysbysiad, rhaid iddynt gyhoeddi crynodeb o’r rhesymau pam eu bod yn fodlon. Os nad ydynt yn fodlon, cânt roi cyfarwyddyd i’r awdurdod contractio i gymryd pob cam rhesymol i gynnwys cymalau gweithlu cyhoeddus cymdeithasol yn y contract allanoli gwasanaethau neu mewn is-gontractau, ac i roi prosesau ar waith i sicrhau eu bod yn cael eu gweithredu. Rhaid iddynt gyhoeddi unrhyw gyfarwyddydau hefyd.
96.Mae is-adran (6) yn darparu os nad ydynt yn fodlon ond nad ydynt yn rhoi cyfarwyddydau, rhaid i Weinidogion Cymru hysbysu’r CPG a rhaid iddynt gyhoeddi’r rhesymau pam nad ydynt yn fodlon a pham nad ydynt yn rhoi cyfarwyddyd.
97.Mae is-adran (9) yn darparu nad yw’n ofynnol i Weinidogion Cymru gyhoeddi unrhyw wybodaeth a fyddai’n esempt rhag cael ei datgelu o dan Ddeddf Rhyddid Gwybodaeth 2000.
98.Mae adran 37 yn gwneud darpariaeth ar gyfer contractau a osodir gan Weinidogion Cymru. Rhaid iddynt gyhoeddi datganiad cyn gynted ag y bo’n rhesymol ymarferol os nad ydynt yn bwriadu cynnwys cymalau gweithlu cyhoeddus cymdeithasol mewn contract allanoli, gan gynnwys y ffaith eu bod wedi cymryd camau rhesymol i wneud hynny, os nad ydynt wedi eu cynnwys mewn contract, neu os nad oes proses yn ei lle i reoli eu gweithrediad, gan roi rhesymau.
99.Yn achos contractau a osodir gan Weinidogion Cymru, rhaid i Weinidogion Cymru gyhoeddi datganiad cyn gynted ag y bo’n rhesymol ymarferol os nad ydynt yn bwriadu cynnwys cymalau gweithlu cyhoeddus cymdeithasol mewn contract allanoli gwasanaethau, er eu bod wedi cymryd camau rhesymol i wneud hynny, os nad ydynt wedi eu cynnwys mewn contract, neu os nad oes proses yn ei lle i reoli eu gweithrediad, gan roi rhesymau.
Adran 38 – Strategaeth gaffael
100.Mae’r adran hon yn ei gwneud yn ofynnol i awdurdodau contractio lunio a chyhoeddi “strategaeth gaffael” sy’n nodi sut y mae’r awdurdod yn bwriadu cynnal caffael cyhoeddus mewn ffordd gymdeithasol gyfrifol, sut y mae’n bwriadu cymryd camau rhesymol i gyflawni’r amcanion y mae wedi eu gosod (gweler adran 24) a sut y mae’n bwriadu gwneud taliadau yn brydlon. Caniateir nodi materion eraill sydd i’w cynnwys mewn strategaethau caffael mewn rheoliadau a wneir gan Weinidogion o bryd i’w gilydd.
101.O dan is-adran (4), rhaid adolygu’r strategaethau hyn bob blwyddyn a rhaid cyhoeddi unrhyw ddiwygiadau dilynol. Caniateir i ddau awdurdod neu ragor gyhoeddi strategaethau ar y cyd.
Pennod 3 – Adrodd Ac Atebolrwydd
Adran 39 – Adroddiadau caffael cymdeithasol gyfrifol blynyddol
102.Mae adran 39(1) yn nodi ei bod yn ofynnol i awdurdodau contractio gyhoeddi adroddiad caffael cymdeithasol gyfrifol blynyddol cyn gynted ag y bo’n bosibl ar ddiwedd pob blwyddyn ariannol.
103.Mae is-adran (2) yn darparu bod rhaid i’r adroddiadau hyn gynnwys crynodeb o’r caffaeliadau rhagnodedig a arweiniodd at ddyfarnu unrhyw gontract yn ystod y flwyddyn ariannol honno, adolygiad o’r camau y mae’r awdurdod wedi eu cymryd i gyflawni ei amcanion, pa gamau pellach (os oes rhai) a allai gael eu cymryd mewn caffaeliadau yn y dyfodol i gyflawni’r amcanion hynny a chrynodeb o gaffaeliadau arfaethedig ar gyfer y ddwy flynedd ganlynol, ynghyd ag unrhyw wybodaeth arall a bennir mewn rheoliadau a wneir gan Weinidogion Cymru.
104.Mae is-adran (2)(e) yn ei gwneud yn ofynnol i Weinidogion Cymru nodi mewn rheoliadau, wybodaeth y dylai awdurdodau contractio ei chynnwys yn eu hadroddiadau blynyddol. Mae is-adran (3) yn pennu bod rhaid i hynny gynnwys gwybodaeth ynghylch i ba raddau y mae eu gweithgarwch caffael cyhoeddus yn cyflawni eu hamcanion caffael cymdeithasol gyfrifol drwy, er enghraifft, gyfrannu at yr economi leol ac ystyried materion amgylcheddol a materion cymdeithasol eraill, megis hybu a hwyluso defnyddio’r Gymraeg.
Adran 40 – Cofrestr gontractau
105.Mae adran 40(1) yn ei gwneud yn ofynnol i bob awdurdod contractio gynnal a chyhoeddi cofrestr gontractau. Mae is-adran (2) yn darparu bod cofrestr yn cynnwys gwybodaeth am ‘gontractau cofrestradwy’ sydd o ddisgrifiad a ragnodwyd gan Weinidogion Cymru drwy reoliadau. Mae is-adran (3) yn nodi’r wybodaeth y mae’n ofynnol ei chofnodi mewn cysylltiad â phob contract cofrestradwy: ei enw, dyddiad dyfarnu’r contract, y gwerth amcangyfrifedig, cyfeiriad prif fan busnes y contractiwr, y pwnc, y dyddiad cychwyn, y dyddiad terfynu ac unrhyw gyfnod y gellir estyn y contract, yn ogystal ag unrhyw wybodaeth arall a nodir mewn rheoliadau a wneir gan Weinidogion Cymru.
106.Mae is-adran (4) yn darparu nad yw’n ofynnol i awdurdodau contractio gofrestru unrhyw wybodaeth y maent o’r farn y byddai’n rhwystro gorfodi’r gyfraith neu na fyddai er budd y cyhoedd, y byddai’n rhagfarnu buddiannau masnachol person neu yn rhagfarnu cystadleuaeth rhwng gweithredwyr economaidd. O dan is-adran (5), ni cheir ond dileu’r wybodaeth am unrhyw gontract o’r contract ar ôl i’r contract gael ei derfynu neu ar ôl iddo ddod i ben.
Adran 41 – Ymchwiliadau caffael
107.Mae’r adran hon yn darparu pwerau i Weinidogion Cymru i ymchwilio i sut y mae awdurdod contractio yn cynnal caffael cyhoeddus. Gallai hyn fod mewn perthynas â gwaith caffael penodol neu weithgarwch caffael yn fwy cyffredinol.
108.O dan is-adran (4), gall fod yn ofynnol gan Weinidogion Cymru i awdurdodau contractio ddarparu dogfennau neu wybodaeth arall at ddibenion ymchwiliad. Mae is-adran (5) yn darparu y caiff Gweinidogion Cymru, ar ddiwedd unrhyw ymchwiliad, wneud argymhellion i’r awdurdod contractio, cyhoeddi adroddiad a/neu osod copi o unrhyw adroddiad gerbron y Senedd.
Adran 42 – Adroddiad blynyddol Gweinidogion Cymru ar gaffael cyhoeddus
109.Mae adran 42 yn ei gwneud yn ofynnol i Weinidogion Cymru gyhoeddi adroddiad ar gaffael cyhoeddus yng Nghymru, a hynny cyn gynted ag y bo’n rhesymol ymarferol ar ôl diwedd blwyddyn ariannol. Mae is-adran (2) yn darparu bod rhaid i’r adroddiad roi crynodeb o unrhyw ymchwiliadau a gynhelir o dan adran 41, a gwybodaeth a ddaw o adroddiadau blynyddol awdurdodau contractio. Mae is-adran (3) yn ei gwneud yn ofynnol i Weinidogion Cymru gyhoeddi’r adroddiadau hyn a’u gosod gerbron y Senedd.
110.Mae Rhan 4 yn cynnwys darpariaethau ar weithdrefnau is-ddeddfwriaeth; yn darparu pwerau i Weinidogion Cymru i wneud darpariaethau trosiannol, canlyniadol etc.; ac yn gwneud darpariaeth mewn cysylltiad â chychwyn, dehongli, dod i rym etc.
Adran 43 – Canllawiau
111.Mae’r adran hon yn nodi manylion y canllawiau y caiff Gweinidogion Cymru eu dyroddi ynghylch Rhan 3 o’r Ddeddf ac y mae rhaid i awdurdodau contractio roi sylw i’r canllawiau hynny wrth gynnal caffael cymdeithasol gyfrifol. Mae is-adran (4) yn ei gwneud yn ofynnol i Weinidogion Cymru ymgynghori â’r CPG ac unrhyw randdeiliaid eraill y maent yn ystyried eu bod yn briodol cyn dyroddi unrhyw ganllawiau o dan yr adran hon.
Adran 44 – Rheoliadau
112.Mae’r adran hon yn gwneud darpariaeth ynghylch sut y mae rheoliadau o dan Ran 3 o’r Ddeddf i’w gwneud. Mae hyn yn cynnwys darpariaeth ynghylch gweithdrefnau’r Senedd sy’n gymwys mewn perthynas â’r rheoliadau, a’r ddarpariaeth ategol (hynny yw, darpariaeth atodol, darpariaeth ddeilliadol, darpariaeth ganlyniadol, darpariaeth drosiannol, darpariaeth ddarfodol neu ddarpariaeth arbed) y caniateir ei gwneud yn y rheoliadau hyn.
Adran 45 – Dehongli Rhan 3
113.Mae’r adran hon yn diffinio termau penodol a ddefnyddir yn Rhan 3 o’r Ddeddf ac mae’n hunanesboniadol.
Adran 46 – Dehongli cyffredinol
114.Mae’r adran hon yn diffinio termau penodol a ddefnyddir yn y Ddeddf hon ac mae’n hunanesboniadol.
Adran 47 – Mân ddiwygiad i DLlCD 2015
115.Mae’r adran hon yn gwneud mân ddiwygiad i adran 9 o DLlCD 2015.
Adran 48 – Dod i rym
116.Mae is-adran (1) yn dwyn adran 48 o’r Ddeddf i rym drannoeth diwrnod y Cydsyniad Brenhinol.
117.Daw holl ddarpariaethau eraill y Ddeddf i rym drwy orchymyn a wneir gan Weinidogion Cymru (is-adran (1)). Mae is-adran (2) yn caniatáu i orchmynion sy’n dwyn darpariaethau i rym bennu diwrnodau gwahanol at ddibenion gwahanol ac mae is-adran (3) yn galluogi gorchmynion i wneud darpariaeth ddarfodol, darpariaeth drosiannol a darpariaeth arbed mewn cysylltiad â dwyn darpariaethau i rym.
Adran 49 – Enw byr
118.Mae’r adran hon yn darparu mai enw byr y Ddeddf yw Deddf Partneriaeth Gymdeithasol a Chaffael Cyhoeddus (Cymru) 2023.
