Rhan 5 - Cosbau
Adrannau 118-121 – Cosbau am fethu â dychwelyd ffurflen dreth
147.Mae adran 118 yn darparu mai swm y gosb ar gyfer person sy’n methu â dychwelyd ffurflen dreth ar y dyddiad ffeilio (fel y’i diffinnir yn adran 40) neu cyn hynny yw £100.
148.Mae adran 119 yn darparu mai swm y gosb ar gyfer person sy’n parhau i fethu â dychwelyd ffurflen dreth fwy na 6 mis ar ôl y dyddiad ffeilio yw’r mwyaf o 5% o’r dreth ddatganoledig sy’n ddyledus a £300.
149.Mae adran 120 yn darparu ar gyfer cosb bellach pan fo’r methiant i ddychwelyd ffurflen dreth yn parhau am fwy na 12 mis ar ôl y dyddiad ffeilio. O dan yr amgylchiadau hyn, y gosb yw’r mwyaf o 5% o’r dreth ddatganoledig sy’n ddyledus a £300. Os, ynghyd â’r methiant hwn, yr atelir yn fwriadol wybodaeth a fyddai’n galluogi neu’n cynorthwyo ACC i asesu rhwymedigaeth y person, mae is-adran (2) yn darparu ar gyfer cosb uwch, sef y mwyaf o 100% o’r dreth ddatganoledig sy’n ddyledus a £300.
150.Mae adran 121 yn rhoi’r pŵer i ACC ostwng cosb am fethu â dychwelyd ffurflen dreth pan fo person yn datgelu gwybodaeth i ACC sydd wedi ei hatal yn flaenorol drwy fethu â dychwelyd ffurflen dreth. Mae is-adran (2) yn nodi tair elfen benodol, a gall pob elfen ganiatáu i ACC wneud gostyngiad: cyfaddefiad – dweud wrth ACC fod gwybodaeth wedi ei hatal; cymryd camau gweithredol – rhoi cymorth rhesymol i ACC asesu swm y dreth ddatganoledig nas talwyd o ganlyniad i atal yr wybodaeth; a mynediad – caniatáu i ACC weld y cofnodion er mwyn gwirio maint unrhyw rwymedigaeth. Caiff unrhyw ostyngiadau a roddir adlewyrchu pa un a oedd y datgeliad wedi ei gymell neu’n ddigymell (hynny yw, pa un a oes gan y person unrhyw reswm i gredu bod ACC wedi darganfod yr wybodaeth neu ar fin ei darganfod ai peidio) a’i ansawdd (ee amseriad, natur a graddau’r wybodaeth a ddatgelwyd).
Adrannau 122-123 – Cosb am fethu â thalu treth
151.Mae adran 122 yn gwneud person yn agored i gosb os yw’n methu â thalu swm o dreth ddatganoledig ar ddyddiad penodol neu cyn hynny. Bydd deddfwriaeth ar drethi penodol yn pennu erbyn pa ddyddiad y mae’n rhaid talu’r swm, a’r gosb a osodir.
152.Mae adran 123 yn darparu y caiff person sydd wedi methu â thalu treth erbyn y dyddiad y daw’n ddyledus wneud cais i ACC am ohirio’r taliad. Caiff ACC benderfynu bryd hynny a yw’n cytuno i ohirio talu’r swm am gyfnod penodol ai peidio, yn ogystal â phennu unrhyw amodau ar gyfer y gohiriad hwnnw. Os caiff taliad ei ohirio, ni osodir unrhyw gosb y gallai’r person fod yn agored iddi yn ystod y cyfnod penodedig am fethu â thalu treth. Os yw’r person yn torri’r cytundeb (naill ai drwy fethu â thalu’r dreth sy’n ddyledus pan fo’r cyfnod gohirio’n dod i ben neu drwy fethu â chydymffurfio ag unrhyw amod ar gyfer y gohiriad hwnnw), a bod ACC yn dyroddi hysbysiad i’r person, daw’r person yn agored i unrhyw gosb y byddai’r person wedi bod yn agored iddi pe na bai’r taliad wedi ei ohirio. Os caiff y cytundeb gohirio ei amrywio ymhellach mae’r cytundeb yn gymwys hyd ddiwedd y cytundeb newydd.
Adrannau 124-128 – Cosbau o dan Bennod 2: cyffredinol
153.Mae adran 124 yn nodi sut y dylai cosbau penodol gydarweithio. Pan fo person yn agored i un gosb neu ragor o dan adran 118 i 120, mae is-adran (1) yn darparu na chaiff cyfanswm y cosbau hynny fod yn fwy na chyfanswm y dreth ddatganoledig. Mae is-adran (2) yn darparu, pan fo person yn agored i gosb o dan Bennod 2 ac unrhyw gosb arall sy’n codi mewn perthynas â rhwymedigaeth i dreth ddatganoledig (a bennir gan yr un rwymedigaeth i dreth ddatganoledig), bod swm y gosb o dan Bennod 2 i’w ostwng gan swm y gosb arall honno sy’n ymwneud â threth ddatganoledig.
154.Mae adran 125 yn darparu y caiff ACC, o dan amgylchiadau arbennig, ostwng cosb a osodwyd naill ai oherwydd methiant i ddychwelyd ffurflen dreth neu fethiant i dalu treth ar y dyddiad y mae’n ddyledus neu cyn hynny. Caniateir dileu neu ohirio’r gosb neu ostwng y gosb os yw ACC yn cytuno i gyfaddawdu â’r person sy’n agored i’r gosb. Nid yw’r amgylchiadau arbennig pan ganiateir gostwng y gosb yn cynnwys gallu’r person i dalu na’r ffaith bod y posibilrwydd o golli refeniw gan un person yn cael ei wrthbwyso gan ordaliad posibl gan berson arall.
155.Os yw person yn bodloni ACC (neu, drwy apêl, y tribiwnlys), bod ganddo esgus rhesymol dros fethiant i naill ai ddychwelyd ffurflen neu wneud taliad, mae adran 126 yn darparu nad yw’r person yn agored i dalu cosb sy’n codi o’r methiant hwnnw. Mae’r adran hefyd yn egluro rhai amgylchiadau pan fo esgus rhesymol yn gymwys a phan nad yw esgus rhesymol yn gymwys.
156.Pan fo person yn agored i gosb sy’n deillio o’r Bennod hon, mae adran 127 yn ei gwneud yn ofynnol i ACC asesu’r gosb a hysbysu’r person am y gosb a sut y cafodd ei hasesu. Nodir manylion asesiad ACC o’r gosb yn yr adran hefyd. Mae adran 128 yn ei gwneud yn ofynnol i ACC asesu cosbau o fewn terfynau amser penodedig.
Adrannau 129-132 – Cosbau am anghywirdebau mewn dogfennau
157.Mae adran 129 yn darparu bod person yn agored i gosb pan fo’n cyflwyno dogfennau penodol i ACC sy’n cynnwys anghywirdeb, cyn belled â bod dau amod yn cael eu bodloni. Yr amod cyntaf yw bod yr anghywirdeb yn gyfystyr â naill ai danddatganiad o’r rhwymedigaeth i dreth, ddatganiad ffug neu ormodol o golled neu hawliad ffug neu ormodol am ymwared neu ad-daliad treth, neu’n arwain at hynny. Yr ail amod yw bod yr anghywirdeb, ym marn ACC, naill ai’n fwriadol neu’n ddiofal ar ran y person sy’n cyflwyno’r ddogfen (a allai fod y trethdalwr neu rywun sy’n gweithredu ar ran y trethdalwr neu y mae’n ofynnol iddo roi dogfen i ACC, yn dilyn hysbysiad gwybodaeth a ddyroddwyd o dan Ran 4 er enghraifft). Mae cosb yn daladwy am bob camgymeriad. Pennir y dogfennau y bydd y gosb hon yn berthnasol iddynt mewn deddfwriaeth ar gyfer trethi penodol.
158.Mae adran 130 yn pennu swm y gosb am anghywirdeb bwriadol ac am anghywirdeb diofal, a gyfrifir fel canran o’r “refeniw posibl a gollir” fel y’i diffinnir yn adran 134.
159.Mae adran 131 yn rhoi’r pŵer i ACC ohirio cosb gyfan neu ran o gosb y mae person yn agored iddi o dan adran 129 o ganlyniad i gyflwyno dogfen i ACC sy’n cynnwys camgymeriad diofal. Pan fo’n arfer y pŵer hwn, rhaid i ACC ddyroddi hysbysiad i’r person sy’n agored i’r gosb, a rhaid i hwnnw bennu pa ran o’r gosb sy’n cael ei gohirio, a gosod cyfnod gohirio nad yw’n hwy na 2 flynedd a’r amodau gohirio y mae’n rhaid i’r person gydymffurfio â hwy. Ni chaiff ACC ohirio cosb gyfan neu ran o gosb oni fyddai cydymffurfio ag amod gohiriad yn helpu’r person i osgoi rhwymedigaeth i gosbau pellach am anghywirdeb diofal. Pan ddaw’r cyfnod gohirio i ben, caiff y gosb a ohiriwyd (y gosb gyfan neu ran ohoni) ei chanslo os yw ACC wedi ei fodloni y cydymffurfiwyd â’r amodau; fel arall, daw’r gosb a ohiriwyd (y gosb gyfan neu ran ohoni) yn daladwy. Daw cosb a ohiriwyd yn daladwy os yw’r person yn dod yn agored i gosb arall am dreth ddatganoledig yn ystod y cyfnod gohirio.
160.Mae adran 132 yn darparu bod person (A) yn agored i gosb pan fo person arall (B) yn cyflwyno dogfen i ACC sy’n cynnwys anghywirdeb, a bod yr anghywirdeb hwnnw i’w briodoli i’r ffaith bod A naill ai wedi darparu gwybodaeth ffug i B yn fwriadol neu wedi atal gwybodaeth rhagddo yn fwriadol gyda’r bwriad o greu anghywirdeb. Pan fo hynny’n digwydd a bod naill ai danddatganiad o rwymedigaeth i dreth neu hawliad ffug neu ormodol am golled neu ad-daliad o dreth, mae A yn agored i dalu cosb sy’n 100% o’r “refeniw posibl a gollir”. Er enghraifft, byddai trethdalwr sy’n rhoi dogfen anghywir yn fwriadol i’w asiant yn dod yn agored i’r gosb hon pan fo’r asiant yn cyflwyno’r ddogfen anghywir i ACC ar ran y trethdalwr. Gallai’r asiant fod yn agored i gosb hefyd o dan adran 129, a byddai’r cwestiwn o ba un a weithredodd yr asiant yn fwriadol neu’n ddiofal yn dibynnu ar ffeithiau’r achos.
Adran 133 – Cosb am fethu â hysbysu ynghylch tanasesiad neu danddyfarniad
161.Mae’r adran hon yn darparu bod cosb yn daladwy gan berson pan fo asesiad a ddyroddir gan ACC (fel y’i diffinnir o dan adran 56) yn tanddatgan rhwymedigaeth i dreth, a bod y person wedi methu â chymryd camau rhesymol i hysbysu ACC am y ffaith honno o fewn 30 o ddiwrnodau i dderbyn y tanasesiad. Rhaid i ACC ystyried a wyddai’r person am y tanasesiad, neu a ddylai fod wedi gwybod amdano, a pha gamau y byddai wedi bod yn rhesymol iddo eu cymryd i hysbysu ACC. Mae’r cyfeiriadau at asesiad ACC yn cynnwys dyfarniad ACC (fel y’i diffinnir o dan adran 52). Swm y gosb sy’n daladwy yw 30% o’r refeniw posibl a gollir. Diffinnir refeniw posibl a gollir yn adran 134.
Adrannau 134-138 – Refeniw posibl a gollir
162.Penderfynir ar rai cosbau fel canran o’r “refeniw posibl a gollir”, a ddiffinnir yn adrannau 135 i 138.
163.Mae adran 135 yn darparu’r “rheol arferol” ar gyfer cyfrifo refeniw posibl a gollir, sef y swm ychwanegol sy’n daladwy (naill ai i ACC neu gan ACC) mewn cysylltiad â threth o ganlyniad i gywiro anghywirdeb neu danasesiad.
164.Pan fo person yn agored i gosb o dan adran 129 am fwy nag un anghywirdeb, mae adran 136 yn darparu, os yw cyfrifiad o’r refeniw posibl a gollir yn dibynnu ar y drefn y caiff yr anghywirdebau eu cywiro, bod anghywirdebau diofal i’w cywiro cyn anghywirdebau bwriadol. Wrth gyfrifo refeniw posibl a gollir, rhaid rhoi ystyriaeth i unrhyw orddatganiad mewn dogfen a roddwyd gan yr un person yn yr un cyfnod treth.
165.Wrth gyfrifo refeniw posibl a gollir mewn cysylltiad â dogfen a roddir gan berson, neu ar ei ran, ni chaiff gordaliad posibl gan berson arall ei ystyried, ac eithrio pan ganiateir hynny yn benodol mewn unrhyw ddeddfiad. Mae’r adran hefyd yn rhoi ystyr tanddatganiad a gorddatganiad.
166.Mae adran 137 yn darparu, pan fo anghywirdeb yn arwain at gofnodi colled yn gyfan gwbl at ddiben gostwng swm y dreth ddatganoledig sy’n daladwy, yna bydd y rheol arferol ar gyfer cyfrifo refeniw posibl a gollir (a ddarperir gan adran 135) yn gymwys. Mae is-adran (2) yn darparu, pan fo anghywirdeb yn arwain at gofnodi colled yn rhannol at ddiben gostwng swm y dreth sy’n daladwy, yna cyfrifir y refeniw posibl a gollir: a) gan gyfeirio at y rhan o’r golled a ddefnyddiwyd i ostwng swm y dreth sy’n daladwy; a b) 10% o’r golled nas defnyddiwyd i ostwng swm y dreth sy’n daladwy. Mae hyn yn gymwys pan na fyddai unrhyw golled wedi ei chofnodi oni bai am yr anghywirdeb a hefyd pan fyddai swm gwahanol o golled wedi ei gofnodi o ganlyniad i’r anghywirdeb. Pan fo natur y golled, neu amgylchiadau’r person, yn golygu nad oes unrhyw obaith rhesymol y defnyddir y golled i ostwng rhwymedigaeth unrhyw berson i dreth, ni fydd unrhyw gosb.
167.Mae adran 138 yn darparu, pan fo anghywirdeb yn arwain at ddatgan swm o dreth yn hwyrach nag y dylid, mai’r refeniw posibl a gollir yw 5% o’r dreth oediedig am bob blwyddyn o’r oedi. Os yw’r oedi am gyfnod o lai na blwyddyn yna mae’r refeniw posibl a gollir yn ganran sy’n cyfateb i 5% y flwyddyn ar gyfer pob cyfnod o oedi ar wahân. Nid yw’r adran hon yn gymwys i achosion pan fo’r anghywirdeb yn arwain at gofnodi neu faintioli colled yn anghywir (gweler adran 137).
Adrannau 139-141 – Cosbau o dan Bennod 3: cyffredinol
168.Mae adran 139 yn darparu y caiff ACC ostwng cosb o dan y Bennod hon. Nid yw hyn ond yn gymwys pan fo person yn datgelu gwybodaeth i ACC ynghylch anghywirdeb, bod gwybodaeth ffug wedi ei darparu neu wybodaeth wedi ei hatal, neu fethiant i ddatgelu tanasesiad sy’n berthnasol i rwymedigaeth person i dreth ddatganoledig. Caiff unrhyw ostyngiadau a roddir adlewyrchu a oedd y datgeliad yn ddigymell (pan nad oes gan y person unrhyw reswm i gredu bod ACC wedi darganfod neu ar fin darganfod yr wybodaeth) ai peidio, a hefyd ansawdd (amseriad, natur a graddau) yr wybodaeth a ddatgelwyd.
169.Mae adran 140 yn darparu y caiff ACC, o dan amgylchiadau arbennig, ostwng cosb a osodwyd o ganlyniad i adrannau 129, 132 neu 133. Caniateir gohirio cosb, ei dileu yn llwyr neu ei gostwng os yw ACC yn cytuno ar gyfaddawd â’r trethdalwr mewn perthynas â’r gosb. Ni chaiff yr amgylchiadau arbennig y caniateir gostwng y gosb oddi tanynt ymwneud â gallu’r person i dalu na’r ffaith bod y posibilrwydd o golli refeniw gan un person yn cael ei wrthbwyso gan ordaliad posibl gan berson arall.
170.Mae adran 141 yn darparu, pan fo person yn dod yn agored i gosb o ganlyniad i adrannau 129, 132 neu 133, bod rhaid i ACC asesu’r gosb, hysbysu’r person fod cosb wedi ei gosod, a datgan yn yr hysbysiad ar gyfer pa gyfnod neu drafodiad yr asesir y gosb. Mae is-adran (3) a (4) yn nodi’r terfynau amser ar gyfer asesu cosbau o dan adrannau 129, 132 neu 133.
Adran 142 - Dehongli
171.Mae’r adran hon yn diffinio ymadroddion amrywiol a ddefnyddir yn y Bennod hon, gan gynnwys ― “rhoi dogfen i ACC”, “dychwelyd ffurflen dreth”, “colled” a “gweithred”.
Adrannau 143-145 – Cosb am fethu â chadw cofnodion mewn cysylltiad â ffurflenni a hawliadau treth a’u storio’n ddiogel
172.Mae adran 143 yn darparu ar gyfer cosb o hyd at £3,000 am fethu â chadw cofnodion a’u storio’n ddiogel yn unol ag adran 38 neu 69, gyda’r eithriad nad yw unrhyw gosb i’w thalu os gall tystiolaeth ddogfennol arall ddangos yr un wybodaeth. Mater i ACC fydd penderfynu ar lefel y gosb (hyd at yr uchafswm o £3,000) ym mhob achos.
173.Mae adran 144 yn darparu nad yw person yn agored i gosb o dan adran 143 os yw’r person yn bodloni ACC (neu, drwy apêl, y tribiwnlys) bod esgus rhesymol dros y methiant. Mae’r adran yn diffinio rhai amgylchiadau na fyddent yn cael eu derbyn fel esgus rhesymol.
174.Mae adran 145 yn ei gwneud yn ofynnol i ACC asesu’r gosb a dyroddi hysbysiad i’r person sy’n agored iddi o fewn cyfnod penodedig.
Adrannau 146-153 – Cosbau sy’n ymwneud ag ymchwiliadau
175.Mae adran 146 yn darparu bod person yn agored i gosb o £300 pan fo’r person hwnnw:
yn methu â chydymffurfio â hysbysiad gwybodaeth (fel y’i diffinnir yn adran 83);
yn rhwystro ACC yn fwriadol yn ystod ymchwiliad a gymeradwywyd gan y tribiwnlys;
yn rhwystro ACC yn fwriadol wrth iddo arfer pwerau o dan adran 113(3)); neu
yn methu â chydymffurfio â chais rhesymol am gymorth o dan adran 113(5).
176.Mae is-adran (3) yn darparu bod methu â chydymffurfio â hysbysiad gwybodaeth yn cynnwys celu, difa neu gael gwared â dogfen hyd yn oed pan fyddai hynny’n drosedd o dan adran 114 neu 115. Os cafodd person ei gollfarnu o dan yr adrannau hynny mae adran 155 yn atal y person rhag bod yn agored i gosb am yr un weithred, ond mae’r gosb ar gael fel sancsiwn os na fwrir ymlaen â chollfarn droseddol.
177.Mae adran 147 yn darparu bod person yn agored i gosb ddyddiol bellach o hyd at £60 am bob diwrnod dilynol y mae’r methiant neu’r rhwystr yn parhau ar ôl i ACC ddyroddi hysbysiad am y gosb honno. Nid yw person yn agored i gosb ddyddiol pan fo’r person yn methu ag ymateb i hysbysiad a ddyroddir gan ACC o dan adran 93 sy’n ei gwneud yn ofynnol rhoi manylion cyswllt dyledwyr. Mae is-adran (2)(b) yn atal cosb ddyddiol rhag cronni tra bo adolygiad yn cael ei gynnal neu apêl yn cael ei chynnal.
178.Mae adran 148 yn darparu nad yw person yn agored i gosb o dan adran 146 neu 147 os yw ACC yn caniatáu cyfnod pellach cyfyngedig iddo gywiro’r methiant, a bod y person yn gwneud hynny. Mae adran 149 hefyd yn darparu nad yw person yn agored i gosb o dan adran 146 neu 147 os yw’r person yn bodloni ACC (neu, drwy apêl, y tribiwnlys) fod esgus rhesymol. Mae’r adran yn diffinio rhai amgylchiadau na fyddent yn cael eu derbyn fel esgus rhesymol.
179.Pan fo person wedi bod yn agored i’r gosb ddiofyn ddyddiol o dan adran 147 am fwy na 30 o ddiwrnodau a bod y methiant neu’r rhwystr yn parhau, mae adran 150 yn darparu y caiff ACC wneud cais i’r tribiwnlys am gynnydd yn y gosb ddyddiol. Cyn gwneud cais, rhaid i ACC ddweud wrth y person sy’n gyfrifol am y methiant neu’r rhwystr y caniateir gwneud cais. Pan fo’n gwrando’r achos ar y cais, caiff y tribiwnlys gymeradwyo swm uwch o hyd at £1,000 ar gyfer pob diwrnod cymwys a rhaid iddo roi sylw i ffactorau sy’n cynnwys cost debygol cydymffurfio â’r hysbysiad a’r buddiannau i’r person neu i unrhyw un arall sy’n deillio o beidio â chydymffurfio. Os yw’r tribiwnlys yn cymeradwyo’r cais, rhaid i ACC ddyroddi hysbysiad i’r person a datgan o ba ddiwrnod y bydd y gosb ddyddiol uwch yn gymwys.
180.Mae adran 151 yn darparu y gellir gwneud person yn agored i gosb atodol o swm y bydd yr Uwch Dribiwnlys yn penderfynu arno, pan fo meini prawf penodol yn gymwys. Y meini prawf yw: bod person yn agored i gosb o dan adran 146; bod y methiant neu’r rhwystr yn parhau; bod ACC yn credu bod swm y dreth y mae’r person wedi ei dalu neu’n debygol o’i dalu yn sylweddol is na’r hyn y byddai wedi bod pe byddai wedi cydymffurfio; bod ACC yn gwneud cais i’r Uwch Dribiwnlys i gosb ychwanegol gael ei gosod; a bod yr Uwch Dribiwnlys yn penderfynu ei bod yn briodol gwneud hynny.
181.Wrth benderfynu ar swm y gosb, rhaid i’r Uwch Dribiwnlys ystyried swm y dreth nad yw’r person wedi ei dalu, neu nad yw’n debygol o’i dalu. Mae unrhyw gosb ychwanegol a osodir yn sgil penderfyniad yr Uwch Dribiwnlys o dan yr adran hon yn ychwanegol at y cosbau sefydlog a’r cosbau dyddiol a osodir o ganlyniad i fethiant neu rwystr sy’n parhau.
182.Mae adran 152 yn darparu bod person, o dan amgylchiadau penodol, yn agored i gosb o hyd at £3,000 os yw, wrth gydymffurfio â hysbysiad gwybodaeth, yn cyflwyno dogfen sy’n cynnwys anghywirdeb. Yr amgylchiadau hynny yw: os yw’r camgymeriad o ganlyniad i ymddygiad diofal neu fwriadol; os yw’r person yn ymwybodol o’r anghywirdeb ar yr adeg y cyflwynir y ddogfen ond nad yw’n hysbysu ACC; neu os yw’r person yn darganfod y camgymeriad ar ôl cyflwyno’r ddogfen, ond yn methu â chymryd camau rhesymol i hysbysu ACC. Pan fo dogfen yn cynnwys mwy nag un anghywirdeb, mae cosb yn daladwy am bob anghywirdeb. Mater i ACC fydd penderfynu ar lefel y gosb (hyd at yr uchafswm o £3,000) ym mhob achos.
183.Pan ddaw person yn agored i gosb o dan adran y Bennod hon, mae adran 153 yn ei gwneud yn ofynnol i ACC asesu’r gosb a hysbysu’r person am hynny. Rhaid asesu’r gosb o dan adran 146 neu 147 o fewn 12 mis ar ôl i’r person ddod yn agored i’r gosb neu, pan fo hawl i apelio yn erbyn hysbysiad gwybodaeth, 12 mis ar ôl diwedd y cyfnod apelio neu pan ddaeth apêl i ben. Pan ddaw person yn agored i gosb o dan adran 150, rhaid i ACC gynnal asesiad o’r gosb bob 7 niwrnod hyd ddiwedd y methiant sy’n arwain at y gosb. Rhaid gwneud yr asesiad o gosb o dan adran 151 o fewn 12 mis i benderfyniad yr Uwch Dribiwnlys. Rhaid gwneud asesiad o gosb o dan adran 152 o fewn 12 mis i’r dyddiad y daeth y camgymeriad i sylw ACC yn gyntaf ac o fewn 6 mlynedd i’r dyddiad y daeth y person yn agored i’r gosb.
Adran 154 – Talu cosbau
184.Rhaid talu cosb o dan Ran 5 cyn pen 30 o ddiwrnodau i’r diwrnod y dyroddodd ACC yr hysbysiad am y gosb i’r person, oni bai bod adolygiad neu apêl. Os felly, mae adran 182 yn gymwys, ond dim ond mewn cysylltiad ag unrhyw swm o gosb y mae anghydfod yn ei gylch.
Adrannau 155-156 – Atodol
185.Mae adran 155 yn darparu nad yw person yn agored i dalu unrhyw gosb a amlinellir yn y Ddeddf os yw’r person eisoes wedi ei gollfarnu am drosedd sy’n ymwneud â’r mater a sbardunodd y gosb.
186.Mae adran 156 yn rhoi’r pŵer i Weinidogion Cymru wneud rheoliadau i bennu symiau’r cosbau a’r weithdrefn ar gyfer asesu cosbau o dan Ran 5 o’r Ddeddf.
