Rheoliadau Cydlafurio Rhwng Cyrff Addysg (Cymru) 2012

Nodyn Esboniadol

(Nid yw'r nodyn hwn yn rhan o'r Rheoliadau)

Mae Mesur Addysg (Cymru) 2011 yn galluogi cyrff llywodraethu ysgolion a gynhelir, cyrff addysg bellach ac awdurdodau lleol (“cyrff addysg”) i ddatblygu trefniadau ar gyfer gweithio ar y cyd. Mae'r Rheoliadau hyn yn gwneud darpariaeth bellach mewn perthynas â'r trefniadau y caniateir eu gwneud er mwyn i'w swyddogaethau gael eu cyflawni gan gyd-bwyllgorau.

Mae rheoliad 1 yn darparu bod y Rheoliadau hyn yn dod i rym ar 16 Tachwedd 2012. Mae rheoliad 2 yn gwneud darpariaeth mewn perthynas â dirymu. Yn rheoliad 3 ceir y darpariaethau dehongli.

Mae rheoliad 4 yn gwneud darpariaeth ar gyfer pan fo dau neu fwy o gyrff addysg yn cael trefnu i'w swyddogaethau gael eu cyflawni ar y cyd drwy gyd-bwyllgor (ac yn achos awdurdod lleol, mae hyn yn golygu eu swyddogaethau addysg yn unig).

Mae rheoliad 5 yn gwneud darpariaeth mewn perthynas â sefydlu cyd-bwyllgorau drwy gydlafurio rhwng cyrff addysg, gan gynnwys penderfynu eu cyfansoddiad, aelodaeth a chylch gorchwyl y mae'n rhaid eu hadolygu bob blwyddyn. Mae'r cworwm yn penodi ei gadeirydd ei hun (y caniateir ei symud o'i swydd ar unrhyw adeg) a chaiff benodi aelodau nad ydynt yn llywodraethwyr ac y penderfynir eu hawliau pleidleisio gan y cyrff addysg sy'n cydlafurio (yn ddarostyngedig i gyfyngiadau penodol).

Rhaid i'r cyd-bwyllgor benodi clerc i gynnull ei gyfarfodydd a sicrhau bod cofnodion o'i drafodion yn cael eu llunio (rheoliad 6). Mae rheoliad 7 yn darparu y caiff cyd-bwyllgor benodi “aelodau nad ydynt yn llywodraethwyr”, nad ydynt yn aelodau o'r cyrff llywodraethu sy'n cydlafurio, nad ydynt yn cael eu penodi gan yr awdurdod lleol ac y caiff y cyrff addysg sy'n cydlafurio roi hawliau pleidleisio iddynt (yn ddarostyngedig i gyfyngiadau penodol). Rhaid i aelodau nad ydynt yn llywodraethwyr beidio â chael eu hanghymhwyso rhag bod yn llywodraethwyr o dan Reoliadau Llywodraethu Ysgolion a Gynhelir (Cymru) 2005, Rheoliadau Ffedereiddio Ysgolion a Gynhelir a Diwygiadau Amrywiol (Cymru) 2010 na rhag bod yn aelodau o gyrff addysg bellach o dan yr offeryn ac erthyglau llywodraethu perthnasol.

O dan reoliad 8, mae gan gyd-bwyllgorau bŵer i benderfynu pwy gaiff fynychu eu cyfarfodydd. Mae rheoliad 9 yn darparu ar gyfer cynnull cyfarfodydd a phleidleisio.

Mae rheoliad 10 a'r Atodlen yn ymdrin â gwrthdaro buddiannau a'r amgylchiadau pan fo'n rhaid i aelodau o gyd-bwyllgor ac eraill sydd â hawl fel arall i fod yn bresennol mewn cyfarfodydd o'r cyd-bwyllgor ymneilltuo o'r cyfarfod a pheidio â phleidleisio. Mae'n egwyddor gyffredinol, pan fo gwrthdaro rhwng buddiannau person o'r fath a buddiannau'r cyrff addysg sy'n cydlafurio, neu pan fo egwyddorion cyfiawnder naturiol yn ei gwneud yn ofynnol bod gwrandawiad teg yn cael ei gynnal a bod unrhyw amheuaeth resymol ynghylch gallu person i weithredu'n ddiduedd, y dylai ymneilltuo o'r cyfarfod hwnnw a pheidio â phleidleisio.

Mae rheoliad 11 yn ymdrin â llunio cofnodion cyfarfodydd y cyd-bwyllgor a chyhoeddi'r cofnodion.