Rheoliadau'r Gwasanaeth Iechyd Gwladol (Trefniadau Pryderon, Cwynion ac Iawn) (Cymru) 2011

RHAN 1 CYFFREDINOL

Enwi, cychwyn a chymhwyso

1.—( 1) Enw'r Rheoliadau hyn yw Rheoliadau'r Gwasanaeth Iechyd Gwladol (Trefniadau Pryderon, Cwynion ac Iawn) (Cymru) 2011.

(2) Daw Rhannau 1 i 6 ac 8 i 10 i rym ar 1 Ebrill 2011 a daw Rhan 7 i rym ar 1 Hydref 2011.

(3) Mae'r Rheoliadau hyn yn gymwys i wasanaethau a ddarperir fel rhan o'r gwasanaeth iechyd yng Nghymru.

Dehongli

2.—( 1) Yn y Rheoliadau hyn—

• ystyr “achos disgyblu” (“disciplinary proceedings”) yw unrhyw weithdrefn ar gyfer disgyblu cyflogeion a fabwysiedir gan gorff cyfrifol i ddisgyblu cyflogeion;

• ystyr “aelod nad yw'n swyddog” (“non-officer member”) yw aelod o Fwrdd Bwrdd Iechyd Lleol nad yw'n un o gyflogeion y corff hwnnw;

• ystyr “aelod sy'n swyddog” (“officer member”) yw aelod o Fwrdd Bwrdd Iechyd Lleol sy'n un o gyflogeion y corff hwnnw;

• ystyr “atebolrwydd cymwys” (“qualifying liability”) yw atebolrwydd mewn camwedd sy'n ddyledus o ran neu o ganlyniad i anaf personol neu golled sy'n deillio o dor-dyletswydd gofal, neu sy'n gysylltiedig â thor-dyletswydd gofal, a'r ddyletswydd gofal honno yn ddyledus i unrhyw berson mewn cysylltiad â diagnosis o salwch, neu wrth ofalu am unrhyw glaf neu ei drin—

  (a)

  o ganlyniad i unrhyw weithred neu anwaith gan broffesiynolyn gofal iechyd; a

  (b)

  sy'n codi mewn cysylltiad â darparu gwasanaethau cymwys;

• ystyr “Bwrdd Iechyd Lleol” (“Local Health Board”) yw Bwrdd Iechyd Lleol a sefydlwyd yn unol ag adran 11(2) o Ddeddf 2006;

• ystyr “cais am driniaeth i glaf unigol” (“individual patient treatment request”) yw cais i Fwrdd Iechyd Lleol i gyllido gofal iechyd i glaf unigol sydd y tu allan i'r ystod o wasanaethau a thriniaethau a ddarperir gan y Bwrdd Iechyd Lleol, gan gynnwys y gwasanaethau arbenigol hynny a sicrheir drwy Bwyllgor Gwasanaethau Iechyd Arbenigol Cymru;

• ystyr “claf” (“patient”) yw'r person sy'n cael neu sydd wedi cael gwasanaethau gan gorff cyfrifol;

• ystyr “contractwr gwasanaethau deintyddol cyffredinol” (“general dental services contractor”) yw person sydd wedi ymuno mewn contract gyda Bwrdd Iechyd Lleol i ddarparu gwasanaethau deintyddol cyffredinol yn unol ag adran 57 o Ddeddf 2006;

• ystyr “contractwr gwasanaethau meddygol cyffredinol” (“general medical services contractor”) yw person sydd wedi ymuno mewn contract gyda Bwrdd Iechyd Lleol i ddarparu gwasanaethau meddygol cyffredinol yn unol ag adran 42 o Ddeddf 2006;

• ystyr “corff cyfrifol” (“responsible body”) yw—

  (a)

  corff GIG Cymru;

  (b)

  darparwr gofal sylfaenol; neu

  (c)

  darparwr annibynnol;

• ystyr “corff GIG Cymru” (“Welsh NHS body”) yw—

  (a)

  Bwrdd Iechyd Lleol; neu

  (b)

  Ymddiriedolaeth Gwasanaeth Iechyd Gwladol sy'n rheoli ysbyty neu sefydliad neu gyfleuster arall a leolir yn gyfan gwbl neu'n bennaf yng Nghymru;

• ystyr “cwyn” (“complaint”) yw unrhyw fynegiant o anfodlonrwydd;

• ystyr “cyfarwyddwr anweithredol” (“non-executive director”) yw aelod o Fwrdd Ymddiriedolaeth Gwasanaeth Iechyd Gwladol nad yw'n un o gyflogeion y corff hwnnw;

• ystyr “cyfarwyddwr gweithredol” (“executive director”) yw aelod o Fwrdd Ymddiriedolaeth Gwasanaeth Iechyd Gwladol sy'n un o gyflogeion y corff hwnnw;

• ystyr “darparwr annibynnol” (“independent provider”) yw person neu gorff sydd—

  (a)

  yn darparu gofal iechyd yng Nghymru o dan drefniadau a wnaed gyda chorff GIG Cymru; a

  (b)

  nad yw'n gorff GIG nac yn ddarparwr gofal sylfaenol;

• ystyr “darparwr gofal sylfaenol” (“primary care provider”) yw person neu gorff sydd—

  (a)

  yn gontractwr gwasanaethau meddygol cyffredinol;

  (b)

  yn darparu gwasanaethau meddygol sylfaenol yn unol â threfniadau a wnaed o dan adrannau 41(2)(b) a 50 o Ddeddf 2006;

  (c)

  yn gontractwr gwasanaethau deintyddol cyffredinol;

  (ch)

  yn darparu gwasanaethau deintyddol sylfaenol yn unol â threfniadau o dan adran 64 o Ddeddf 2006;

  (d)

  yn darparu gwasanaethau offthalmig cyffredinol yn unol â threfniadau o dan adran 71 o Ddeddf 2006;

  (dd)

  yn darparu gwasanaethau fferyllol yn unol â threfniadau o dan adran 80 o Ddeddf 2006;

  (e)

  yn darparu gwasanaethau fferyllol lleol o dan gynlluniau peilot yn unol ag adran 92 o Ddeddf 2006; neu

  (h)

  yn darparu gwasanaethau fferyllol lleol yn unol â pharagraff 1 o Atodlen 7 i Ddeddf 2006;

• ystyr “Deddf 2006” (“the 2006 Act”) yw Deddf y Gwasanaeth Iechyd Gwladol (Cymru) 2006(1);

• ystyr “digwyddiad sy'n ymwneud â diogelwch claf” (“incident concerning patient safety”) yw unrhyw ddigwyddiad annisgwyl neu nas bwriadwyd a arweiniodd, neu a allai fod wedi arwain, at niwed i glaf;

• ystyr “diwrnod gwaith” (“working day”) yw diwrnod ac eithrio dydd Sadwrn neu ddydd Sul, Dydd Nadolig, Gŵyl San Steffan, Dydd Gwener y Groglith, neu ddiwrnod sy'n ŵyl banc yng Nghymru o dan Ddeddf Bancio a Thrafodion Ariannol 1971(2);

• ystyr “dull amgen o ddatrys anghydfod” (“alternative dispute resolution”) yw cyfryngu, cymodi neu hwyluso;

• ystyr “gweithdrefn gwynion berthnasol” (“relevant complaints procedure”) yw—

  (a)

  unrhyw drefniadau ar gyfer trin ac ystyried cwynion sydd neu y bu'n ofynnol eu sefydlu a'u gweithredu gan, yn ôl eu trefn, unrhyw rai o'r cyfarwyddiadau canlynol—

  (i)

  Cyfarwyddiadau i Ymddiriedolaethau GIG a Byrddau Iechyd Lleol ar Weithdrefnau Cwynion Ysbytai a lofnodwyd ar 27 Mawrth 2003;

  (ii)

  Cyfarwyddiadau i Fyrddau Iechyd Lleol ar Ymdrin â Chwynion ynghylch Ymarferwyr Gwasanaethau Iechyd Teuluol, Darparwyr Gwasanaethau Meddygol Personol a Darparwyr Gwasanaethau Deintyddol Personol ac eithrio'r Gwasanaethau Deintyddol Personol a Ddarperir gan Ymddiriedolaethau GIG a lofnodwyd ar 27 Mawrth 2003;

  (iii)

  Cyfarwyddiadau Amrywiol i Fyrddau Iechyd Lleol ar Ymdrin â Chwynion a lofnodwyd ar 27 Mawrth 2003(3);

  (b)

  unrhyw drefniadau ar gyfer trin ac ystyried cwynion y gellid, ar unrhyw adeg, eu gwneud yn ofynnol, neu a wnaed yn ofynnol, gan baragraff 28 o Atodlen 2 i Reoliadau'r Gwasanaeth Iechyd Gwladol (Gwasanaethau Fferyllol) 1992(4);

  (c)

  unrhyw drefniadau ar gyfer trin ac ystyried cwynion y gellid, ar unrhyw adeg, gwneud yn ofynnol, neu a wnaed yn ofynnol, eu sefydlu a'u gweithredu gan, yn ôl eu trefn, unrhyw rai o'r darpariaethau canlynol—

  (i)

  paragraff 39 o Atodlen 2 i Reoliadau'r Gwasanaeth Iechyd Gwladol (Gwasanaethau Fferyllol) 1992;

  (ii)

  paragraff 22 o Atodlen 2A i Reoliadau'r Gwasanaeth Iechyd Gwladol (Gwasanaethau Fferyllol) 1992;

  (iii)

  paragraff 90 o Atodlen 6 i Reoliadau'r Gwasanaeth Iechyd Gwladol (Contractau Gwasanaethau Meddygol Cyffredinol) (Cymru) 2004(5);

  (iv)

  paragraff 8A o Atodlen 1 i Reoliadau'r Gwasanaeth Iechyd Gwladol (Gwasanaethau Offthalmig Cyffredinol) 1986(6);

  (v)

  paragraff 47 o Atodlen 3 i Reoliadau'r Gwasanaeth Iechyd Gwladol (Contractau Gwasanaethau Deintyddol Cyffredinol) (Cymru) 2006(7);

  (vi)

  paragraff 47 o Atodlen 3 i Reoliadau'r Gwasanaeth Iechyd Gwladol (Cytundebau Gwasanaethau Deintyddol Personol) (Cymru) 2006(8);

• ystyr “niwed cymedrol neu ddifrifol” (“moderate or severe harm”) yw niwed cymedrol neu ddifrifol a benderfynir yn unol â chanllawiau a ddyroddir at ddibenion y Rheoliadau hyn gan Weinidogion Cymru;

• ystyr “plentyn” (“child”) yw person nad yw wedi cyrraedd deunaw mlwydd oed;

• ystyr “proffesiynolyn gofal iechyd” (“health care professional”) yw aelod o broffesiwn (p'un a yw'n cael ei reoleiddio gan unrhyw ddeddfiad neu yn rhinwedd unrhyw ddeddfiad) sy'n ymwneud (yn llwyr neu yn rhannol) ag iechyd corfforol neu iechyd meddyliol unigolion;

• ystyr “pryder” (“concern”) yw unrhyw gŵyn; hysbysiad o ddigwyddiad sy'n ymwneud â diogelwch claf neu, ac eithrio mewn perthynas â phryderon a hysbysir ynghylch darparwyr gofal sylfaenol neu ddarparwyr annibynnol, hawliad am ddigollediad;

• ystyr “staff” (“staff”) yw unrhyw berson a gyflogir neu a gymerir ymlaen i ddarparu gwasanaethau gofal iechyd ar gyfer corff cyfrifol.

(2) At ddibenion Rhan 7, ystyr “gwasanaethau cymwys” (“qualifying services”) yw gwasanaethau a ddarperir yn y Deyrnas Unedig fel rhan o'r gwasanaeth iechyd yng Nghymru (nid yw hyn yn cynnwys gwasanaethau a ddarperir yng Nghymru ac a gomisiynwyd fel rhan o'r gwasanaeth iechyd yn Lloegr, yr Alban neu Ogledd Iwerddon).

(3) At ddibenion rheoliad 3 a Rhannau 5 a 6, ystyr “gwasanaethau cymwys” (“qualifying services”) yw gwasanaethau a ddarperir yng Nghymru fel rhan o'r gwasanaeth iechyd yng Nghymru (nid yw hyn yn cynnwys gwasanaethau a ddarperir yng Nghymru ac a gomisiynwyd fel rhan o'r gwasanaeth iechyd yn Lloegr, yr Alban neu Ogledd Iwerddon).

Egwyddorion cyffredinol ar gyfer trin ac ymchwilio i bryderon

3.   Rhaid i unrhyw drefniadau a sefydlir o dan y Rheoliadau hyn ar gyfer trin ac ymchwilio i bryderon fod yn rhai a fydd yn sicrhau—

(a) mai un pwynt cyswllt yn unig a fydd ar gyfer cyflwyno pryderon;

(b) yr ymdrinnir â phryderon yn effeithlon ac agored;

(c) yr ymchwilir i'r pryderon yn gywir;

(ch) y gwneir darpariaeth i ganfod disgwyliadau'r person sy'n hysbysu'r pryder, ac i geisio cynnwys y person hwnnw yn y broses;

(d) bod personau sy'n hysbysu pryderon yn cael eu trin â pharch a chwrteisi;

(dd) bod personau sy'n hysbysu pryderon yn cael—

(i) gwybod bod cymorth ar gael i'w galluogi i fynd â'u pryder ymhellach;

(ii) cyngor, os oes ei angen, ynghylch lle y gallant gael cymorth o'r fath; a

(iii) enw'r person yn y corff cyfrifol perthnasol a fydd yn gweithredu fel eu cyswllt drwy gydol y cyfnod yr ymdrinnir â'u pryder;

(e) rhaid i gorff GIG Cymru ystyried gwneud cynnig o iawn yn unol â Rhan 6 os yw ei ymchwiliad i'r materion a godir gan bryder yn datgelu bod atebolrwydd cymwys;

(f) bod personau sy'n hysbysu pryderon yn cael ymateb prydlon a phriodol;

(ff) bod personau sy'n hysbysu pryderon yn cael gwybod canlyniad yr ymchwiliad;

(g) y gweithredir yn briodol yng ngoleuni canlyniad yr ymchwiliad; ac

(ng) y cymerir i ystyriaeth unrhyw ganllawiau a ddyroddir o bryd i'w gilydd gan Weinidogion Cymru.

(1)

2006 p.42.

(2)

1971 p.80.

(3)

Gellir cael copïau o'r Cyfarwyddiadau y cyfeirir atynt yn y diffiniad o “gweithdrefn gwynion berthnasol” o'r llyfrgell yn Llywodraeth Cynulliad Cymru, Parc Cathays, Caerdydd CF10 3NQ.

(4)

O.S. 1992/662.

(5)

O.S. 2004/478 (Cy.48).

(6)

O.S. 1986/975.

(7)

O.S. 2006/490 (Cy.59).

(8)

O.S. 2006/489 (Cy.58).