Pennod 14 - Cyd-Ddeiliaid Contract: Gwahardd a Therfynu.(Mae’R Bennod Hon Yn Berthnasol I Bob Contract Meddiannaeth)
Adran 225 – Anfeddiannaeth: gwahardd gan y landlord
479.Pan fo’r contract yn ei gwneud yn ofynnol fod cyd-ddeiliaid contract yn meddiannu’r annedd fel eu hunig gartref neu eu prif gartref, a bod y landlord yn credu nad yw cyd-ddeiliad contract yn meddiannu’r annedd nac yn bwriadu gwneud hynny, caiff y landlord gymryd camau i wahardd y cyd-ddeiliad contract hwnnw o’r contract. Er mwyn gwneud hynny, rhaid i’r landlord roi hysbysiad i’r cyd-ddeiliad contract perthnasol, i’r perwyl nad yw’n credu ei fod yn byw yn yr eiddo, nac yn bwriadu byw yno yn y dyfodol, ac y bydd y landlord, felly, yn terfynu hawliau a rhwymedigaethau’r cyd-ddeiliad contract o dan y contract. Rhaid i’r hysbysiad ei gwneud yn ofynnol i’r cyd-ddeiliad contract gysylltu â’r landlord mewn ysgrifen o fewn pedair wythnos o’r diwrnod y rhoddwyd hysbysiad iddo, i gadarnhau ei fod yn meddiannu’r eiddo, neu’n bwriadu meddiannu’r annedd.
480.Yn ystod y cyfnod hwn o rybudd o bedair wythnos rhaid i’r landlord wneud unrhyw ymholiadau sy’n angenrheidiol i’w fodloni ei hunan nad yw’r cyd-ddeiliad contract yn meddiannu’r eiddo nac yn bwriadu gwneud hynny. Os yw’r landlord, ar ddiwedd y cyfnod o rybudd, wedi ei fodloni nad yw’r cyd-ddeiliad contract yn byw, nac yw’n bwriadu byw, yn yr annedd, caiff y landlord derfynu hawliau a rhwymedigaethau’r cyd-ddeiliad contract o dan y contract drwy roi hysbysiad pellach i’r cyd-ddeiliad contract, a darparu copïau ohono i’r cyd-ddeiliad arall neu’r cyd-ddeiliaid eraill. Terfynir hawliau a rhwymedigaethau’r cyd-ddeiliad contract o dan y contract wyth wythnos ar ôl rhoi’r ail hysbysiad hwn.
Adran 226 - Rhwymedïau am wahardd o dan adran 225
481.Yn ystod y cyfnod o wyth wythnos ar ôl rhoi’r ail hysbysiad a chyn terfynu hawliau a rhwymedigaethau’r cyd-ddeiliad contract o dan y contract o dan adran 225, caiff y cyd-ddeiliad contract wneud cais i’r llys am rwymedi ar y seiliau yn is-adran (2); er enghraifft, fod y cyd-ddeiliad contract yn meddiannu’r annedd a bod ganddo reswm da dros beidio ag ymateb i’r hysbysiad.
482.Os bodlonir y llys fod un o’r seiliau yn is-adran (2) wedi ei bodloni, caiff ddatgan nad yw’r hysbysiad a roddwyd o dan adran 225(6) yn cael effaith, a bod y cyd-ddeiliad contract yn parhau i fod yn barti i’r contract. Caiff y llys hefyd wneud unrhyw orchymyn pellach yr ystyria’n briodol.
Adran 227 – Anfeddiannaeth: gwahardd gan gyd-ddeiliad contract
483.O dan yr adran hon, caiff un cyd-ddeiliad contract (‘C) gymryd camau i derfynu hawliau a rhwymedigaethau cyd-ddeiliad contract arall (‘A’). Dim ond pan fo’r contract yn ei gwneud yn ofynnol bod y cyd-ddeiliaid contract dan sylw yn meddiannu’r annedd fel ei unig gartref neu ei brif gartref y mae hyn yn gymwys.
484.Caiff C gymryd camau i derfynu hawliau a rhwymedigaethau A os yw C yn credu nad yw A yn byw yn yr annedd ac nad yw’n bwriadu byw yno yn y dyfodol. Mewn amgylchiadau o’r fath, rhaid i C roi hysbysiad i A i’r perwyl nad yw’n credu bod A yn byw yn yr annedd, nac yn bwriadu byw yno, ac y gellir terfynu hawliau a rhwymedigaethau A o dan y contract oni fydd A yn cysylltu mewn ysgrifen ag C o fewn pedair wythnos, i gadarnhau bod A yn byw neu’n bwriadu byw yn yr annedd.
485.Rhaid i C ddarparu copïau o’r hysbysiad hwn i’r landlord ac i unrhyw gyd-ddeiliaid contract eraill. Yn ystod y cyfnod rhybudd o bedair wythnos, rhaid i C wneud unrhyw ymholiadau sy’n angenrheidiol i’w fodloni ei hunan nad yw A yn meddiannu’r annedd ac nad yw’n bwriadu gwneud hynny. Os yw C, ar ddiwedd y cyfnod o bedair wythnos, wedi ei fodloni nad yw A yn byw yn yr annedd nac yn bwriadu gwneud hynny, caiff C wneud cais i’r llys i derfynu hawliau a rhwymedigaethau A o dan y contract.
486.Os yw’r llys wedi ei fodloni nad yw A yn byw, nac yn bwriadu byw, yn yr annedd, caiff wneud gorchymyn yn terfynu hawliau a rhwymedigaethau A o dan y contract ar ddyddiad penodedig, oni ellir priodoli absenoldeb A i doriad o’r teler ymddygiad gwaharddedig yn y contract, gan gyd-ddeiliad contract arall (gweler adran 55, yn ogystal ag adran 230 sy’n nodi’r hyn y caiff y landlord ei wneud mewn sefyllfaoedd o’r fath).
Adran 228 – Rhwymedïau am wahardd o dan adran 227
487.O fewn chwe mis ar ôl gwneud y gorchymyn llys o dan adran 227, caiff A wneud cais i’r llys am ddadwneud ei orchymyn ar un o’r seiliau yn is-adran (3). Caiff y llys ddadwneud ei orchymyn ac adfer statws A fel parti i’r contract, a gwneud unrhyw orchymyn arall yr ystyria’n briodol.
Adran 229 - Pŵer i amrywio cyfnodau sy’n ymwneud â gwahardd cyd-ddeiliad contract
488.Caiff Gweinidogion Cymru, drwy reoliadau, ddiwygio’r cyfnodau yn adrannau 225(4) (y cyfnod rhybuddio o ran eithrio gan landlord), 226(1) (y cyfnod y gall cyd-ddeiliad contract geisio rhwymedi gan y llys yn dilyn eithrio gan landlord), 227(10) (y cyfnod rhybuddio o ran eithrio gan gyd-ddeiliad contract arall), a 228(2) (y cyfnod y gall cyd-ddeiliad contract geisio rhwymedi gan y llys yn dilyn eithrio gan gyd-ddeiliad contract arall).
Adran 230 – Ymddygiad gwaharddedig: gwahardd gan y landlord
489.Caiff landlord wneud cais i’r llys am orchymyn yn terfynu hawliau a rhwymedigaethau cyd-ddeiliad contract o dan gontract, y cred y landlord ei fod wedi torri’r teler o’r contract sy’n ymgorffori adran 55 (ymddygiad gwrthgymdeithasol ac ymddygiad gwaharddedig arall). Cyn gwneud y cais, rhaid i’r landlord roi hysbysiad i’r cyd-ddeiliad contract sy’n rhoi manylion y toriad, ac yn datgan bod y landlord yn bwriadu gwneud cais i’r llys am derfynu hawliau a rhwymedigaethau’r cyd-ddeiliad contract o dan y contract. Rhaid i’r landlord hefyd roi hysbysiad i’r cyd-ddeiliaid contract eraill yn eu hysbysu bod y landlord yn credu bod y teler sy’n ymgorffori adran 55 wedi ei thorri, ond nid y manylion, ac o’r bwriad i wneud cais am orchymyn llys. Rhaid gwneud y cais i’r llys o fewn chwe mis ar ôl rhoi’r hysbysiad i’r cyd-ddeiliad contract yr honnir ei fod wedi torri’r teler sy’n ymgorffori adran 55. Os bydd y llys yn gwneud y gorchymyn, bydd hawliau a rhwymedigaethau’r cyd-ddeiliad contract yn terfynu ar y dyddiad a bennir yn y gorchymyn hwnnw.
Adran 231 – Terfynu contract meddiannaeth sydd â chyd-ddeiliaid contract
490.Ni ellir terfynu contract sydd â chyd-ddeiliaid contract oni bai bod y cyd-ddeiliaid contract yn gweithredu gyda’i gilydd.
