Rhan 8 Meysydd tref a phentref
Adran 52 - Datganiad gan berchennog i ddod â diwedd i ddefnyddio tir drwy hawl
185.Mae’r adran hon yn gwneud diwygiadau i adran 15A o Ddeddf Tiroedd Comin 2006 er mwyn gwneud yr adran honno’n gymwys i Gymru.
186.Gellir gwneud ceisiadau i gofrestru tir yn faes tref neu bentref o dan adran 15 o Ddeddf 2006, yn gyffredinol, pan fo’r tir wedi ei ddefnyddio “drwy hawl” ar gyfer chwaraeon a hamddena cyfreithlon gan nifer sylweddol o bobl yn y gymuned leol am o leiaf ugain mlynedd. Mae defnyddio drwy hawl yn golygu heb ddefnyddio grym, heb wneud hynny’n gyfrinachol a heb ganiatâd, ar y sail resymegol bod rhaid i dirfeddiannwr wybod a derbyn bod y tir yn cael ei ddefnyddio yn y fath fodd.
187.O dan adran 15A o Ddeddf 2006, caiff perchennog tir adneuo datganiad a map gyda’r awdurdod cofrestru tir comin; effaith hyn fydd dwyn i ben unrhyw gyfnod pan fo personau wedi ymgymryd drwy hawl â chwaraeon neu weithgareddau hamdden ar y tir o dan sylw.
Adran 53 - Eithrio o’r hawl i wneud cais am gofrestru
188.Mae’r adran hon yn gwneud diwygiadau i adran 15C o Ddeddf Tiroedd Comin 2006 er mwyn gwneud yr adran honno yn gymwys i Gymru.
189.Mae adran 15C yn eithrio person o’r hawl i wneud cais am gofrestriad maes tref neu bentref o dan adran 15(1) o dan amgylchiadau penodol. Nodir yr amgylchiadau pan eithrir o’r hawl yng Nghymru mewn Atodlen 1B newydd i Ddeddf Tiroedd Comin 2006. Nodir y testun yn Atodlen 6.
Adran 54 - Ceisiadau i ddiwygio cofrestrau: pŵer i wneud darpariaeth ynghylch ffioedd
190.Mae’r adran hon yn diwygio adran 24 o Ddeddf Tiroedd Comin 2006, sy’n rhoi pŵer i Weinidogion Cymru wneud rheoliadau am geisiadau i ddiwygio’r gofrestr tiroedd comin a meysydd tref neu bentref.
191.Effaith y diwygiad yw y gall ffioedd fod yn daladwy nid yn unig i’r person y gwneir y cais iddo, ond hefyd i’r person sy’n dyfarnu ar y cais (os yw hwnnw’n wahanol), er enghraifft, pan wneir cais i’r awdurdod cofrestru tiroedd comin ond ei fod yn cael ei gyfeirio at yr Arolygiaeth Gynllunio ar gyfer dyfarniad. Nod yr adran hon yw rhoi mwy o hyblygrwydd a thargedu ffioedd yn well, yn ddarostyngedig i is-ddeddfwriaeth a chraffu gan y Cynulliad.
