Pennod 2: Pwyllgorau Llywodraethu ac Archwilio: Aelodaeth a Thrafodion
Adran 116 - Aelodaeth o bwyllgor llywodraethu ac archwilio
514.Mae adran 116 o’r Ddeddf yn diwygio adran 82 o Fesur 2011 er mwyn cynyddu nifer yr aelodau lleyg ar bwyllgor llywodraethu ac archwilio.
515.Cyn ei diwygio, y sefyllfa o dan adran 82 o Fesur 2011 yw bod rhaid i ddwy ran o dair o aelodau pwyllgor llywodraethu ac archwilio, o leiaf, fod yn aelodau o’r prif gyngor a bod rhaid i un aelod o’r pwyllgor llywodraethu ac archwilio, o leiaf, fod yn aelod lleyg.
516.Ar ôl ei diwygio, y sefyllfa yw bod rhaid i ddwy ran o dair o aelodau pwyllgor llywodraethu ac archwilio fod yn aelodau o’r cyngor a bod rhaid i draean ohonynt fod yn bersonau lleyg.
517.Yn ogystal â hynny, caiff tair is-adran ((5A), (5B) a (5C)) eu hychwanegu at adran 82 o Fesur 2011. Mae’r rhain yn darparu bod rhaid i bwyllgor llywodraethu ac archwilio benodi cadeirydd a dirprwy gadeirydd i’r pwyllgor. Rhaid i gadeirydd y pwyllgor fod yn berson lleyg ac ni chaiff y dirprwy gadeirydd fod yn aelod o weithrediaeth y cyngor nac yn gynorthwyydd i’w weithrediaeth.
Adran 117 – Ystyr person lleyg
518.Mae adran 117 o’r Ddeddf yn diwygio adran 87 o Fesur 2011. Mae’n gosod cyfyngiadau ychwanegol ar bwy gaiff fod yn “aelod lleyg” o bwyllgor llywodraethu ac archwilio.
Adran 118 – Trafodion etc.
519.Mae’r adran hon yn diwygio adran 83 o Fesur 2011, gan newid y trefniadau ar gyfer cadeirio cyfarfodydd. Cyn ei diwygio, roedd adran 83 yn ei gwneud yn ofynnol bod pwyllgor archwilio yn penodi un o’i aelodau yn gadeirydd. Caiff y person hwn fod yn aelod o’r prif gyngor neu’n aelod lleyg ond ni chaiff fod yn aelod o grŵp gweithrediaeth. Os nad oes grwpiau gwrthblaid, caiff y person sydd i fod yn gadeirydd y pwyllgor archwilio fod yn aelod o grŵp gweithrediaeth ond ni chaiff fod yn aelod o weithdrediaeth y cyngor.
520.Ar ôl ei diwygio, mae cyfarfod o bwyllgor llywodraethu ac archwilio i gael ei gadeirio gan gadeirydd y pwyllgor (a benodir yn awr o dan adran 82) neu, yn absenoldeb y cadeirydd, gan y dirprwy gadeirydd. Os yw’r ddau yn absennol, caiff y pwyllgor benodi aelod arall o’r pwyllgor (na chaiff fod yn aelod o weithrediaeth y cyngor nac yn gynorthwyydd i’r weithrediaeth) i gadeirio’r cyfarfod.
