Rheoliadau Ymweliadau â Phlant dan Gadwad (Cymru) 2015

NODYN ESBONIADOL

(Nid yw’r nodyn hwn yn rhan o’r Rheoliadau)

Mae’r Rheoliadau hyn yn gwneud darpariaeth ynghylch gofynion ymweld ar gyfer plant penodedig sydd, ar ôl eu collfarnu o drosedd gan lys, dan gadwad mewn llety cadw ieuenctid neu garchar, neu y gwneir yn ofynnol eu bod yn preswylio mewn mangre a gymeradwywyd.

Mae rheoliad 3 yn pennu’r amgylchiadau, at ddibenion adran 97(1)(b) o Ddeddf Gwasanaethau Cymdeithasol a Llesiant (Cymru) 2014 (“Deddf 2014”), sy’n peri bod plentyn yn peidio â derbyn gofal gan awdurdod lleol (digwyddiad a fydd yn dod â phlant o’r fath wedyn o fewn cwmpas y ddyletswydd a nodir yn adran 97(3) o Ddeddf 2014 a’r Rheoliadau hyn).

Mae adran 97(3) o Ddeddf 2014 yn gosod dyletswydd ar yr awdurdod lleol cyfrifol i ymweld â phlentyn o’r fath, cynnal cyswllt â’r plentyn, a darparu cyngor a chymorth arall iddo.

Yr amgylchiadau a bennir gan reoliad 3 yw bod plentyn, a fu’n derbyn gofal gan awdurdod lleol, ond a beidiodd â derbyn gofal oherwydd naill ai bod y plentyn, ar ôl ei gollfarnu o drosedd gan lys, dan gadwad mewn llety cadw ieuenctid neu garchar, neu y gwnaed yn ofynnol fod y plentyn yn preswylio mewn mangre a gymeradwywyd.

Bydd plant sydd, ar ôl eu collfarnu o drosedd gan lys, yn colli eu statws fel plant sy’n derbyn gofal o ganlyniad i’w rhoi dan gadwad neu ei gwneud yn ofynnol eu bod yn preswylio mewn mangre a gymeradwywyd, yn dod o fewn disgrifiad a nodir ym mharagraff (a) neu (b) isod—

(a) plentyn a oedd, yn union cyn ei roi dan gadwad, yn derbyn gofal yn rhinwedd darparu llety iddo gan yr awdurdod lleol o dan adran 76 o Ddeddf 2014; neu

(b) plentyn sy’n preswylio fel arfer yng Nghymru ac a drinnid fel plentyn yn derbyn gofal yn unol ag adran 104 o Ddeddf Cymorth Cyfreithiol, Dedfrydu a Chosbi Troseddwyr 2012 (“Deddf 2012”) (yn rhinwedd ei roi ar remánd i lety awdurdod lleol neu lety cadw ieuenctid yn unol ag adran 92 o Ddeddf 2012).

Mae rheoliad 4 yn pennu, at ddibenion adran 97(1)(c) o Ddeddf 2014, dau gategori o blant (a bennir yn unol ag adran 97(2)), y bydd gan awdurdod lleol ddyletswyddau mewn cysylltiad â hwy o dan adran 97(3) o Ddeddf 2014 ac o dan y Rheoliadau hyn. Mae cymhwyso rheoliad 4 yn ddarostyngedig i eithriadau, a nodir yn rheoliad 2(2).

Bydd y plant a eithrir o’r categorïau a bennir yn rheoliad 4 oherwydd eu bod yn dod o fewn disgrifiad a nodir yn is-baragraffau (a) i (e) o reoliad 2(2) yn cael ymweliadau a chymorth gan yr awdurdod lleol (neu awdurdod lleol yn Lloegr) sy’n gyfrifol am ddiwallu eu hanghenion yn unol â gofynion statudol eraill.

Yn ddarostyngedig i’r ddarpariaeth a wneir gan reoliad 2(2), bydd y categorïau o blant a bennir yn rheoliad 4 yn dod o fewn disgrifiad a nodir ym mharagraff (a) neu (b) isod—

(a) y categori cyntaf yw plentyn sy’n preswylio fel arfer yng Nghymru ac, ar ôl ei gollfarnu o drosedd gan lys, a roddwyd dan gadwad mewn llety cadw ieuenctid neu garchar, neu y gwneir yn ofynnol ei fod yn preswylio mewn mangre a gymeradwywyd,

(b) yr ail gategori yw plentyn sydd, ar ôl ei gollfarnu o drosedd gan lys, dan gadwad mewn llety cadw ieuenctid neu garchar, neu y gwneir yn ofynnol ei fod yn preswylio mewn mangre a gymeradwywyd a leolir yng Nghymru.

Mae rheoliad 5 yn pennu, at ddibenion adran 97(2) o Ddeddf 2014, pa awdurdod lleol y mae’n rhaid iddo gyflawni’r dyletswyddau a osodir o dan adran 97 ac o dan y Rheoliadau hyn mewn perthynas â phlentyn sy’n dod o fewn categori a bennir yn rheoliad 4.

Mae rheoliad 6 yn gwneud darpariaeth ynglŷn ag amlder yr ymweliadau; rhaid i’r awdurdod lleol cyfrifol drefnu i’w gynrychiolydd ymweld â’r plentyn o fewn 10 diwrnod gwaith ar ôl rhoi’r plentyn dan gadwad, neu ei gwneud yn ofynnol gyntaf ei fod yn preswylio mewn mangre a gymeradwywyd, ac wedyn pa bryd bynnag y gofynnir yn rhesymol iddo wneud hynny gan bersonau penodedig, er enghraifft, y plentyn, rhieni’r plentyn, neu’n unol ag argymhellion a wneir gan y cynrychiolydd.

Mae rheoliad 7 yn darparu bod rhaid i’r cynrychiolydd, yn ystod pob ymweliad, siarad yn breifat gyda’r plentyn, oni fydd yn amhriodol gwneud hynny neu fod y plentyn yn gwrthod gwneud hynny.

Mae rheoliad 8 yn gosod dyletswydd ar y cynrychiolydd i ddarparu adroddiad am bob ymweliad, ac yn pennu’r hyn y mae’n rhaid ei gynnwys yn yr adroddiad hwnnw. Mae’n darparu hefyd fod rhaid rhoi copi o’r adroddiad i’r plentyn, oni fyddai’n amhriodol gwneud hynny, ac i bersonau penodol eraill.

Mae rheoliad 9 yn gwneud darpariaeth mewn perthynas â dyletswydd yr awdurdod lleol cyfrifol o dan adran 97(3)(b) o Ddeddf 2014 i drefnu bod cyngor a chymorth ar gael i’r plentyn.

Ystyriwyd Cod Ymarfer Gweinidogion Cymru ar gynnal Asesiadau Effaith Rheoleiddiol mewn perthynas â’r Rheoliadau hyn. O ganlyniad, lluniwyd asesiad effaith rheoleiddiol o’r costau a’r manteision sy’n debygol o ddeillio o gydymffurfio â’r Rheoliadau hyn. Gellir cael copi oddi wrth yr Adran Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol, Llywodraeth Cymru, Parc Cathays, Caerdydd, CF10 3NQ.