Rheoliadau Gweithdrefn Sylwadau (Cymru) 2014

NODYN ESBONIADOL

(Nid yw’r nodyn hwn yn rhan o’r Rheoliadau)

Mae’r Rheoliadau hyn yn dirymu ac yn disodli Rheoliadau Gweithdrefn Sylwadau (Plant) (Cymru) 2005 ac yn sefydlu gweithdrefn newydd y mae’n rhaid i awdurdodau lleol ei dilyn wrth ystyried sylwadau a wneir wrthynt ynglŷn â chyflawni swyddogaethau penodol o dan Ddeddf Plant 1989 (“Deddf 1989 ”) ac o dan Ddeddf Mabwysiadu a Phlant 2002 (“Deddf 2002”).

Mae adrannau 24D a 26 o Ddeddf 1989 yn gosod dyletswydd ar awdurdodau lleol i sefydlu gweithdrefn ar gyfer ystyried sylwadau (gan gynnwys cwynion) a wneir wrthynt ynglŷn â’r modd y cyflawnir swyddogaethau penodol o dan Ddeddf 1989 a Deddf 2002.

Mae’r Rheoliadau hyn yn pennu swyddogaethau awdurdodau lleol pellach y ceir gwneud sylwadau yn eu cylch o dan adrannau 24 a 26(3A) a (3B).

Yn Rhan 2 (rheoliadau 4 i 7) gwneir darpariaeth ynglŷn â’r trefniadau ar gyfer sefydlu gweithdrefn sylwadau. Mae rheoliad 4 yn ei gwneud yn ofynnol bod yr awdurdod lleol yn dynodi uwch-swyddog i fod yn gyfrifol am sicrhau cydymffurfiaeth â’r trefniadau a wneir gan yr awdurdod lleol. Mae rheoliad 5 yn ei gwneud yn ofynnol bod yr awdurdod lleol yn penodi swyddog cwynion i reoli’r weithdrefn ar gyfer trin ac ystyried sylwadau. Mae rheoliad 6 yn darparu ar gyfer cyfathrebu yn electronig. Mae rheoliad 7 yn ei gwneud yn ofynnol bod yr awdurdod lleol yn sicrhau yr hyfforddir ei staff yn ddigonol.

Mae Rhan 3 (rheoliadau 8 i 14) yn pennu cwmpas y weithdrefn sylwadau. Mae rheoliad 8 yn pennu’r swyddogaethau cymwys o dan Rannau 4 a 5 o Ddeddf 1989 at ddibenion adran 24D o’r Ddeddf honno. Mae rheoliad 9 yn pennu’r swyddogaethau cymwys o dan Ddeddf 2002 at ddibenion adran 26(3B) o Ddeddf 1989.

O dan baragraff 6 o Atodlen 7 i Ddeddf 1989, mae’n ofynnol bod pob awdurdod lleol yn sefydlu gweithdrefn ar gyfer ystyried unrhyw sylwadau a wneir wrtho ynglŷn â chyflawni ei swyddogaethau o dan baragraff 4 o Atodlen 7, sy’n caniatáu i awdurdod lleol esemptio pobl o’r terfyn ar nifer y plant y caniateir iddynt eu maethu. Mae rheoliad 10 yn pennu pa reoliadau a fydd yn gymwys i sylwadau a wneir wrth yr awdurdod lleol ynglŷn â hynny.

Mae Rhan 4 (rheoliadau 15 i 22) yn pennu’r weithdrefn ar gyfer trin sylwadau ac ymchwilio iddynt. Mae rheoliad 15 yn gwneud darpariaeth ynglŷn â gallu “personau eraill” i wneud sylwadau ar ran plentyn. Mae rheoliad 16 yn ei gwneud yn ofynnol bod unrhyw sylw’n cael ei gydnabod o fewn 2 ddiwrnod gwaith ar ôl ei gael. Mae rheoliad 17 yn ei gwneud yn ofynnol cynnig trafod y mater gyda’r person sy’n gwneud y sylw, er mwyn ceisio datrys y mater yn anffurfiol. Rhaid cynnal y drafodaeth honno o fewn 10 diwrnod gwaith ar ôl y dyddiad dechrau, a fydd yn amrywio yn ôl pa un ai person arall sy’n gwneud y sylw ar ran plentyn, ynteu a oes eiriolwr wedi ei benodi. Os llwyddir i ddatrys y sylw yn anffurfiol, rhaid i’r awdurdod lleol ysgrifennu at y person sy’n gwneud y sylw gan gynnwys manylion telerau’r datrysiad. Ceir estyn y terfyn amser o 10 diwrnod mewn amgylchiadau eithriadol, drwy gytundeb rhwng yr awdurdod lleol a’r person sy’n gwneud y sylw.

Mae rheoliadau 18 i 20 yn rhagnodi’r ail gam ffurfiol yn y broses, sef ymchwilio i’r sylw gan yr awdurdod lleol ar y cyd ag ymchwilydd annibynnol. Bydd y cam hwn yn gymwys os yw’r person sy’n gwneud y sylw yn gwrthod cynnig o drafodaeth; os yw’n gwneud dewisiad bod y sylw i gael ei ddatrys o dan y weithdrefn hon; neu os na ddatryswyd y sylw wrth fodd y person a’i gwnaeth pan geisiwyd ei ddatrys yn lleol. Mae rheoliad 19 yn gwneud penodi person annibynnol yn ofynnol. Mae rheoliad 20 yn ei gwneud yn ofynnol bod yr awdurdod lleol yn anfon ymateb ysgrifenedig at y person sy’n gwneud y sylw, o fewn 25 diwrnod gwaith ar ôl llunio’r cofnod ysgrifenedig terfynol o’r sylw. Mae rheoliad 21 yn pennu’r weithdrefn sydd i’w dilyn os digwydd bod sylw’n ymwneud â gweithredoedd gan fwy nag un awdurdod lleol. Mae rheoliad 22 yn ymwneud â thrin sylwadau ynghylch safonau gofal.

Yn Rhan 5, mae rheoliad 23 yn pennu bod dyletswydd ar awdurdodau lleol i fonitro’r trefniadau a wnaed ganddynt, er mwyn sicrhau eu bod yn cydymffurfio â’r Rheoliadau hyn ac mae rheoliad 24 yn gwneud darpariaeth ar gyfer llunio adroddiad blynyddol.

Mae Rhan 6 yn cynnwys darpariaethau ar gyfer trefniadau trosiannol, dirymu a diwygio.

Ystyriwyd Cod Ymarfer Gweinidogion Cymru ar gynnal Asesiadau Effaith Rheoleiddiol mewn perthynas â’r Rheoliadau hyn. O ganlyniad, lluniwyd asesiad effaith rheoleiddiol o’r costau a’r manteision sy’n debygol o ddeillio o gydymffurfio â’r Rheoliadau hyn. Gellir cael copi ohono oddi wrth: Yr Is-adran Strategaeth a Gwella Gwasanaethau Cymdeithasol, Yr Adran Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol, Llywodraeth Cymru, Parc Cathays, Caerdydd, CF10 3NQ.