Adrannau 14 a 15 – Cydsyniad Gweinidogion Cymru i wneud is-ddeddfwriaeth a chydsyniad Gweinidogion Cymru i gymeradwyo neu gadarnhau is-ddeddfwriaeth
107.Mae’r adrannau hyn yn sefydlu’r sefyllfa ddiofyn yn y gyfraith ei bod yn ofynnol cael cydsyniad Gweinidogion Cymru cyn y gall unrhyw berson wneud, cadarnhau neu gymeradwyo is-ddeddfwriaeth sy’n cwmpasu pynciau datganoledig a wneir o dan Ddeddfau Seneddol a gaiff eu pasio ar ôl i’r Ddeddf ddod i rym (ac sy’n bodloni amodau eraill). Gall Senedd y DU newid y sefyllfa ddiofyn hon os yw’n dymuno gwneud hynny pan fydd yn creu swyddogaethau newydd i wneud, cadarnhau neu gymeradwyo is-ddeddfwriaeth.
108.Mae pum amod ar gyfer cymhwyso’r gofyniad cydsyniad mewn geiriau tebyg ym mhob adran, gyda’r gwahaniaethau yn ymwneud â’r math o ddeddfwriaeth a gwmpesir gan bob adran. Mae adran 14 yn cwmpasu is-ddeddfwriaeth a wneir gan un o Weinidogion y Goron ac mae adran 15 yn cwmpasu is-ddeddfwriaeth a gymeradwyir neu a gadarnheir gan un o Weinidogion y Goron.
109.Mae adrannau 14 a 15 yn gymwys pan fo pob un o amodau 1, 2 a 3 wedi eu bodloni a bo amod 4 neu 5 wedi ei fodloni. Ni fyddai’r gofyniad i geisio cydsyniad Gweinidogion Cymru yn codi pan fo’r is-ddeddfwriaeth yn cael ei gwneud, ei chadarnhau neu ei chymeradwyo gan Weinidogion Cymru.
110.Mae amod 1 yn gysylltiedig â therfynau cymhwysedd deddfwriaethol y Cynulliad. Nid yw wedi ei fodloni pan na fo’r is-ddeddfwriaeth yn cynnwys darpariaeth o fewn cymhwysedd datganoledig fel y’i diffinnir yn adran 17. Felly, ni allai gofyniad ar gyfer cydsyniad Gweinidogion Cymru godi ar gyfer darpariaethau mewn is-ddeddfwriaeth sydd y tu allan i gymhwysedd deddfwriaethol y Cynulliad. Er enghraifft, ni fyddai darpariaeth mewn pwnc nad yw wedi ei ddatganoli, megis bancio, o fewn cymhwysedd deddfwriaethol y Cynulliad ac felly ni allai fodloni amod 1.
111.Mae amod 2 yn cyfyngu effaith adrannau 14 a 15 i gwmpas cyfraith yr UE fel y’i diffinnir yn adran 20(1) o’r Ddeddf. Mae’r diffiniad o gyfraith yr UE yn adran 20(1) yn gyson â’r diffiniad o “EU law” yn adran 158(1) o DLlC 2006.
112.Mae amod 3 yn cyfyngu adrannau 14 a 15 i is-ddeddfwriaeth a wneir drwy offeryn statudol. Yn adran 15 (sy’n gymwys i gymeradwyo a chadarnhau is-ddeddfwriaeth), mae hefyd yn amod bod y ddeddfwriaeth a gymeradwyir neu a gadarnheir i gael ei gwneud gan berson ac eithrio Gweinidogion Cymru.
113.Mae amod 4 yn cwmpasu sefyllfaoedd pan fo is-ddeddfwriaeth yn cael ei gwneud, ei chymeradwyo neu ei chadarnhau o dan swyddogaethau newydd i wneud, cadarnhau neu gymeradwyo is-ddeddfwriaeth a roddir gan neu o dan Ddeddf gan Senedd y Deyrnas Unedig. Er mwyn bodloni amod 4, rhaid i’r Ddeddf gan Senedd y Deyrnas Unedig sy’n rhoi’r swyddogaeth gael ei deddfu ar ôl y diwrnod y daw’r adran i rym. Pan fo’r swyddogaeth wedi ei rhoi mewn Deddf gan Senedd y Deyrnas Unedig sydd wedi ei deddfu cyn i’r adran ddod i rym, nid yw amod 4 wedi ei fodloni. Hyd yn oed pan fo swyddogaeth yn cael ei harfer ar ôl i’r adran ddod i rym, os cafodd y Ddeddf gan Senedd y Deyrnas Unedig sy’n rhoi’r swyddogaeth ei deddfu cyn i’r adran ddod i rym, nid yw amod 4 wedi ei fodloni.
114.Mae amod 5 yn cwmpasu sefyllfaoedd pan fo is-ddeddfwriaeth yn cael ei gwneud, ei chymeradwyo neu ei chadarnhau o dan swyddogaethau presennol a addesir gan Ddeddf gan Senedd y Deyrnas Unedig a ddeddfir ar ôl i’r adrannau ddod i rym. Er mwyn bodloni amod 5, rhaid i’r addasiad olygu bod y swyddogaeth yn arferadwy fel bod is-ddeddfwriaeth a wneir, a gadarnheir neu a gymeradwyir yn cynnwys darpariaeth ddatganoledig na allai ei chynnwys yn flaenorol.
115.Mae adran 15(9) yn cadarnhau bod swyddogaeth o roi cydsyniad i is-ddeddfwriaeth wedi ei chynnwys o fewn cwmpas adran 15.
