212.Mae’r adran yn diwygio Deddf yr Heddlu a Thystiolaeth Droseddol 1984 (“DHThD”) er mwyn rhoi’r pŵer i Weinidogion Cymru wneud rheoliadau er mwyn cymhwyso darpariaethau penodol DHThD i ymchwiliadau ACC i droseddau. Byddai hyn yn galluogi ACC i ddefnyddio pwerau penodedig yn DHThD wrth ymchwilio i droseddau amrywiol, megis y troseddau a grëir yn y Ddeddf hon, yn ogystal â’r rheini a sefydlwyd gan Ddeddf Twyll 2006, neu droseddau cyfraith gyffredin megis twyllo cyllid y wlad.
213.Mae’r pwerau a ddarperir gan DHThD yn cynnwys arfau arferol ymchwiliadau troseddol, megis gwarantau chwilio, y pŵer i arestio person a’i gadw yn y ddalfa mewn cysylltiad ag ymchwiliad; a gorchmynion sy’n ei gwneud yn ofynnol cyflwyno gwybodaeth benodol.
214.Mae’r adran hefyd yn galluogi’r rheoliadau sy’n cymhwyso’r darpariaethau i addasu’r modd yr arferir y pwerau i ryw raddau.
215.Mae adran 114 o DHThD yn rhoi pŵer tebyg i Drysorlys Ei Mawrhydi gymhwyso darpariaethau penodol yn DHThD i ymchwiliadau i droseddau gan CThEM.
216.Mae is-adran (2) yn rhoi pŵer tebyg i Weinidogion Cymru wneud rheoliadau mewn perthynas â’r darpariaethau yn Rhan 2 o Ddeddf Cyfiawnder Troseddol a’r Heddlu 2001 (“DCTH”), sy’n rhoi pwerau penodol i ymchwilwyr atafaelu deunyddiau a ganfyddir yn ystod chwiliad, a’u cadw.
217.Mae’r pwerau yn y ddwy is-adran yn cynnwys pŵer i ganiatáu i bersonau sy’n cynnal ymchwiliadau ACC ddefnyddio grym rhesymol wrth arfer y pwerau hyn. Nid yw DHThD na DCTH yn cyfeirio at allu’r Heddlu i ddefnyddio grym rhesymol, gan fod gan yr Heddlu bŵer cyffredinol i ddefnyddio grym rhesymol wrth arfer swyddogaethau’r Heddlu. Ni fyddai hynny’n cael ei gymryd yn ganiataol yn achos personau sy’n cynnal ymchwiliadau ar ran ACC. O’r herwydd, mae angen sicrhau y gall y pwerau yn yr is-adrannau hyn gynnwys darpariaeth o’r fath.
218.Ni chaniateir gwneud rheoliadau o dan yr adran hon oni fo drafft wedi ei osod yn gyntaf gerbron Cynulliad Cenedlaethol Cymru, a’i gymeradwyo drwy benderfyniad ganddo.
219.Mae Deddf Enillion Troseddau 2002 (“DET”) yn gwneud darpariaeth ar gyfer adennill asedau a gaffaelwyd drwy ymddygiad troseddol, o dan amgylchiadau penodol. Mae’r gallu i adennill yr asedau hynny yn ddarostyngedig i fodloni amrywiaeth o amodau, ac yn y pen draw, ar lys troseddol yn gwneud gorchymyn i adennill yr asedau hynny.
220.Diben yr adran hon yn diwygio adran 453 o DET fel y caiff Gweinidogion Cymru wneud gorchymyn i bennu y caniateir arfer pwerau penodol a ddarperir gan DET drwy ymchwilydd ariannol achrededig (“accredited financial investigator”) a benodir gan ACC yn ystod ymchwiliad troseddol. Ystyr ymchwilydd ariannol achrededig yw ymchwilydd ariannol a achredwyd gan yr Asiantaeth Troseddu Cenedlaethol yn unol ag adran 3 o DET. Mae’r pwerau yn DET yn cynnwys y pŵer i wneud cais i lys troseddol am orchmynion llesteirio, gorchmynion atafaelu, neu orchmynion ymafael mewn arian.
221.Ni fydd gorchymyn a wneir gan Weinidogion Cymru o dan yr adran hon yn gallu newid y drefn DET gyfredol, a bydd y mesurau diogelu cysylltiedig a ddarperir gan DET yn gymwys i arfer y pwerau gan ACC, a hynny heb eu diwygio. Mae is-adrannau (2) a (3) hefyd yn darparu y bydd yn ofynnol i ACC dalu iawndal i berson o dan amgylchiadau penodol pan gafwyd gorchymyn dros dro (gorchymyn llesteirio neu orchymyn ymafael mewn arian, er enghraifft), ond na wnaeth y llys roi gorchymyn atafaelu neu fforffedu.
222.Mae gorchymyn a wneir gan Weinidogion Cymru o dan yr adran hon yn ddarostyngedig i’r weithdrefn negyddol.
223.Mae Deddf Rheoleiddio Pwerau Ymchwilio 2000 (“DRhPY”) yn galluogi asiantaethau gorfodi’r gyfraith i ddefnyddio pwerau ymchwilio penodol mewn modd sy’n cydymffurfio â hawliau dynol. Yn benodol, mae DRhPY yn rhoi pwerau i asiantaethau penodol sy’n gorfodi’r gyfraith gynnal gwyliadwriaeth gyfeiriedig (fel y’i diffinnir gan adran 26(2) o DRhPY), a gwyliadwriaeth cudd-wybodaeth ddynol (fel y’i diffinnir gan adran 28(2) o DRhPY).
224.Mae’r adran hon yn diwygio DRhPY er mwyn galluogi Gweinidogion Cymru i wneud gorchymyn sy’n rhagnodi’r personau hynny sy’n arfer swyddogaethau ACC sy’n gallu awdurdodi gwyliadwriaeth gyfeiriedig neu gudd-wybodaeth ddynol o dan adrannau 28 a 29 o DRhPY. Mae is-adran (3) hefyd yn diwygio DRhPY fel bod ACC yn awdurdod cyhoeddus perthnasol (“relevant public authority”) at ddibenion DRhPY. Gyda’i gilydd, bydd y diwygiadau hyn a’r gorchymyn a wneir gan Weinidogion Cymru yn galluogi staff penodedig yn ACC i awdurdodi a chynnal gwyliadwriaeth gyfeiriedig a gwyliadwriaeth cudd-wybodaeth ddynol, cyn belled â bod yr amodau perthnasol a’r gofynion gweithdrefnol yn DRhPY yn cael eu bodloni.
225.Ni fydd gorchymyn a wneir gan Weinidogion Cymru o dan yr adran hon yn gallu addasu cyfundrefn bresennol DRhPY, a bydd y mesurau diogelu cysylltiedig yn gymwys i’r modd y mae ACC yn arfer y pwerau heb eu haddasu.
226.Mae gorchymyn a wneir gan Weinidogion Cymru o dan yr adran hon yn ddarostyngedig i’r weithdrefn negyddol.