22.—(1) Yn ogystal â chymeradwyo tagiau clustiau at bwrpas Adran A.3 o'r Atodiad i Reoliad y Cyngor, rhaid i Gynulliad Cenedlaethol Cymru gymeradwyo tagiau clustiau at ddibenion y Gorchymyn hwn.
(2) Ni chaiff Cynulliad Cenedlaethol Cymru gymeradwyo tagiau clust o dan baragraff (1) ac eithrio pan mae wedi'i fodloni eu bod—
(a)wedi eu gwneud o ddeunydd sydd ddim yn ddiraddiadwy;
(b)na ellid ymyrryd â nhw;
(c)eu bod yn hawdd i'w darllen;
(ch)eu bod wedi eu dylunio i aros ar anifail heb ei niweidio;
(d)eu bod yn amhosibl i'w hail—ddefnyddio; a
(dd)eu bod wedi eu nodi'n barhaol gyda'r wybodaeth sy'n ofynnol gan y Gorchymyn hwn.
23.—(1) Ni chaiff unrhyw berson dynnu unrhyw dag symud, tag adnabod, tag X neu dag R oddi ar anifail heb awdurdod Cynulliad Cenedlaethol Cymru, oni bai ei fod yn cael ei dynnu i atal poen neu ddioddef diangen i'r anifail.
(2) Mae paragraffau (3) i (5) yn ddarostyngedig i erthygl 25.
(3) Os caiff tag symud ei dynnu neu ei golli neu os yw wedi mynd yn annarllenadwy, mae'n rhaid i geidwad yr anifail, os yw'n gwybod Rhif y tag symud hwnnw, roi tag newydd yr union yr un fath ar yr anifail cyn gynted ag y bo modd, ond dim mwy na 6 mis, ar ôl i'r tag symud gael ei dynnu neu ei golli neu ar ôl sylwi ei fod yn annarllenadwy, ond ym mhob achos cyn i'r anifail gael ei symud o'r daliad.
(4) Os caiff tag adnabod ei dynnu neu ei golli neu os yw'n mynd yn annarllenadwy, mae'n rhaid i geidwad yr anifail roi tag newydd yr union yr un fath yn ei le neu roi tag R ar yr anifail cyn gynted ag y bo modd, ond ddim mwy na 6 mis, ar ôl i'r tag adnabod gael ei dynnu neu ei golli neu ar ôl sylwi ei fod yn annarllenadwy, ond ym mhob achos cyn i'r anifail gael ei symud o'r daliad.
(5) Os caiff tag R ei dynnu neu ei golli neu os yw wedi mynd yn annarllenadwy, mae'n rhaid i geidwad yr anifail roi tag newydd yr union yr un fath yn ei le neu roi tag R arall ar yr anifail cyn gynted ag y bo modd, ond dim mwy na 6 mis, ar ôl i'r tag R gael ei dynnu neu ei golli neu ar ôl sylwi ei fod yn annarllenadwy, ond ym mhob achos cyn i'r anifail gael ei symud o'r daliad.
(6) At bwrpas yr erthygl hon, mae “tag symud”, “tag adnabod”, “tag X” a “tag R” yn cynnwys unrhyw dag clust sydd wedi ei cael roi ar anifail yn Lloegr, yr Alban neu Ogledd Iwerddon yn unol â Rheoliad y Cyngor ac unrhyw ddarpariaethau sy'n rhoi grym i Reoliad y Cyngor yn Lloegr, yr Alban a Gogledd Iwerddon sydd â'r un cod â thag symud, tag adnabod, tag X neu dag R.
24.—(1) Ni chaiff unrhyw berson dynnu tag clust neu datŵ sydd wedi ei roi neu ei osod ar anifail o dan unrhyw un o'r Gorchmynion blaenorol heb awdurdod Cynulliad Cenedlaethol Cymru, oni bai ei fod wedi ei dynnu i atal poen neu ddioddef diangen i'r anifail.
(2) Mae paragraffau (3) i (6) yn ddarostyngedig i erthygl 25.
(3) Os caiff nod S ei dynnu neu ei golli neu os yw wedi mynd yn annarllenadwy, mae'n rhaid i geidwad yr anifail, os yw'n gwybod Rhif y nod S hwnnw, roi neu osod tag newydd yr union yr un fath yn ei le ar yr anifail cyn gynted ag y bo modd, ond dim mwy na 6 mis, ar ôl i'r nod S gael ei dynnu neu ei golli neu ar ôl sylwi ei fod yn annarllenadwy, ond ym mhob achos cyn i'r anifail gael ei symud o'r daliad.
(4) Os caiff tag tarddiad ei dynnu neu ei golli neu os yw wedi mynd yn annarllenadwy, mae'n rhaid i'r ceidwad roi neu osod ar yr anifail—
(a)tag newydd yr union yr un fath yn ei le;
(b)tag clust neu datŵ gyda'r llythrennau “UK”, yn achos tag clust, nod y ddiadell neu nod yr eifre ar gyfer y ddiadell neu'r eifre lle cafodd yr anifail ei eni a Rhif unigryw, os yw'r anifail ar y fferm eni; neu
(c)tag R neu, yn achos rhoi tatŵ newydd yn ei le, tatŵ R, os yw'r anifail ar ddaliad gwahanol i'r daliad geni.
(5) Os caiff nod F ei dynnu neu ei golli neu os yw wedi mynd yn annarllenadwy, mae'n rhaid i'r ceidwad roi neu osod ar yr anifail—
(a)nod newydd yr union yr un fath yn ei le;
(b)tag clust neu datŵ gyda'r llythrennau “UK”, yn achos tag clust, nod y ddiadell neu nod yr eifre ar gyfer y ddiadell neu'r eifre lle mewnforiwyd yr anifail a Rhif unigryw a'r llythyren “F”, os yw'r anifail ar y daliad mewnforio; neu
(c)tag R neu, yn achos tatŵ newydd yn lle'r hen un, tatŵ R, os yw'r anifail ar ddaliad gwahanol i'r daliad lle mewnforiwyd yr anifail.
(6) Os caiff nod R ei dynnu neu ei golli neu os yw wedi mynd yn annarllenadwy, mae'n rhaid i'r ceidwad roi neu osod ar yr anifail—
(a)tag R, os yw'r nod R yn dag clust neu'n datŵ ; neu
(b)tatŵ R, os yw'r nod R yn datŵ .
(7) At ddibenion yr erthygl hon, ystyr “nod S” (“S mark”), “nod y tarddiad” (“origin mark”), “nod F” (“F mark”) a “nod R” (“R mark”) yw—
(a)y nod S, nod y tarddiad, nod F a nod R a oedd wedi eu rhoi neu eu gosod ar yr anifail yn unol ag unrhyw un o'r Gorchmynion blaenorol sy'n gymwys o ran Cymru; neu
(b)yn achos anifail o Loegr, yr Alban neu Ogledd Iwerddon unrhyw dag clust a roddwyd ar anifail yn Lloegr, yr Alban neu Ogledd Iwerddon yn unol ag unrhyw un o'r Gorchmynion blaenorol sy'n gymwys yn Lloegr, yr Alban neu Ogledd Iwerddon sydd â'r un cod â nod S, nod y tarddiad, nod F neu nod R.
25.—(1) Nid yw'r gofynion yn erthyglau 23 a 24 i roi tagiau clust a thatŵs newydd yn lle'r hen rai yn gymwys i weithredwr marchnad neu weithredwr lladd—dy.
(2) Os caiff tag clust neu datŵ ei dynnu neu ei golli neu os sylwir ei fod yn annarllenadwy tra bod anifail ar y ffordd i'r farchnad neu yn y farchnad, mae'n rhaid i'r person sy'n prynu'r anifail yn y farchnad roi un newydd yn ei le yn unol â'r darpariaethau canlynol cyn gynted ag y bo modd ac ym mhob achos cyn i'r anifail gael ei symud o'i ddaliad—
(a)yn achos tag symud sy'n cael ei dynnu neu ei golli neu sydd wedi mynd yn annarllenadwy, mae'n rhaid iddo roi tag newydd yr union yr un fath yn ei le, oni bai, ar ôl cymryd yr holl gamau rhesymol nad yw'n gallu deall y Rhif ar y tag gwreiddiol;
(b)yn achos tag adnabod sy'n cael ei dynnu neu ei golli neu sydd wedi mynd yn annarllenadwy, mae'n rhaid iddo roi tag newydd yr union yr un fath yn ei le neu dag R;
(c)yn achos tag clust a roddwyd ar anifail o dan unrhyw un o'r Gorchmynion blaenorol, ar wahân i farc S, sy'n cael ei dynnu neu ei golli neu sydd wedi mynd yn annarllenadwy, rhaid iddo roi tag newydd yr union yr un fath yn ei le neu dag R; neu
(ch)yn achos tatŵ a roddwyd ar anifail o dan unrhyw un o'r Gorchmynion blaenorol sy'n cael ei dynnu neu sydd wedi mynd yn annarllenadwy, mae'n rhaid iddo roi tag R neu datŵ R ar yr anifail.
26. Ni chaiff unrhyw berson addasu, dileu neu ddifwyno'r wybodaeth ar unrhyw dag clust, tatŵ neu dransbonder electronig sydd wedi ei roi ar anifail o dan—
(a)Rheoliad y Cyngor;
(b)y Gorchymyn hwn neu unrhyw ddarpariaethau sy'n rhoi grym i Reoliad y Cyngor yn Lloegr, yr Alban neu Ogledd Iwerddon;
(c)unrhyw un o'r Gorchmynion blaenorol; neu
(ch)Cyfarwyddeb y Cyngor 92/102/EEC, yn achos anifail a farciwyd mewn Aelod Wlad arall yn unol â'r Gyfarwyddeb honno.
27. Ni chaiff unrhyw berson roi tag clust coch ar unrhyw anifail, ar wahân i dag R.
28. Ni chaiff unrhyw berson roi neu osod ar unrhyw anifail, unrhyw dag clust, tatŵ neu dransbonder electronig sydd â nod y ddiadell neu nod yr eifre arno, ac eithrio at bwrpas cydymffurfio â Rheoliad y Cyngor neu'r Gorchymyn hwn, oni bai ei fod wedi'i awdurdodi i wneud hynny gan Gynulliad Cenedlaethol Cymru.
29. Ni chaiff unrhyw berson draddodi anifail i gael ei allforio neu ei fasnachu o fewn y Gymuned os oes ganddo dag clust neu datŵ gyda'r llythyren “R”yn dangos ei fod yn dag clust neu datŵ newydd yn lle'r hen un a roddwyd neu a osodwyd o dan erthyglau 13(2), 23, 24 neu 25 neu o dan unrhyw un o'r Gorchmynion blaenorol.
30.—(1) Mae'n amddiffyniad i unrhyw berson sydd wedi ei gyhuddo o fynd yn groes i, neu o beidio â chydymffurfio ag unrhyw ddarpariaeth yn y Gorchymyn hwn neu yn Rheoliad y Cyngor sy'n ymwneud â rhoi neu osod tagiau clust, tatŵs neu dransbonderau electronig brofi y byddai gwneud hynny yn achosi poen neu ddioddefaint diangen i'r anifail.
(2) Mae'n amddiffyniad i unrhyw berson sydd wedi ei gyhuddo o fynd yn groes i, neu beidio â chydymffurfio gydag unrhyw ddarpariaeth yn y Gorchymyn hwn neu Reoliad y Cyngor sy'n ymwneud â symud anifail o ddaliad heb roi neu osod y tag clust, tatŵ neu dransbonder electronig gofynnol brofi bod yr anifail wedi cael ei symud o'r daliad i gael triniaeth brys gan filfeddyg.