Atodlen 7 – Partneriaethau
278.Mae’r Atodlen hon yn gwneud darpariaeth ynghylch cymhwyso rheolau treth trafodiadau tir i ystod o drafodiadau tir sy’n ymwneud â phartneriaid neu bartneriaethau. Caiff Gweinidogion Cymru ddiwygio’r Atodlen hon drwy reoliadau.
279.Mae’r Atodlen yn cynnwys trosolwg o’i chynnwys, yn darparu ar gyfer y rheolau ynghylch trafodiadau cyffredin y mae partneriaethau’n ymwneud â hwy; trafodiadau sy’n ymwneud â throsglwyddo buddiannau o bartneriaid neu i bartneriaid; trafodiadau rhwng partneriaethau; a thrafodiadau y mae cyrff corfforaethol yn ymwneud â hwy. Ystyrir hefyd y modd y caiff partneriaethau buddsoddi mewn eiddo eu trin, ynghyd â’r sefyllfa pan fo’r gydnabyddiaeth drethadwy ar gyfer trafodiadau yn cynnwys rhent. Mae Rhan 10 o’r Atodlen yn cynnig dehongliad ac yn nodi ystyron termau allweddol y cyfeirir atynt yn yr Atodlen.
Rhan 2 - Darpariaethau cyffredinol
280.At ddibenion y Ddeddf hon, mae paragraff 3 o’r Atodlen yn diffinio bod “partneriaeth” yn cynnwys partneriaethau cyffredinol, partneriaethau cyfyngedig a phartneriaethau atebolrwydd cyfyngedig, ynghyd ag unrhyw endid oddi allan i’r DU sy’n debyg i’r mathau hyn o bartneriaethau yn y DU. Yn gyffredinol, caiff partneriaethau eu trin fel pe baent yn dryloyw, gan olygu bod buddiant trethadwy a ddelir gan neu ar ran partneriaeth yn cael ei drin fel pe bai’n cael ei ddal gan neu ar ran y partneriaid. O ganlyniad, caiff trafodiad tir yr ymrwymir iddo at ddibenion partneriaeth ei drin fel pe ymrwymir iddo gan neu ar ran y partneriaid. Mae hynny’n wir hyd yn oed os oes gan y bartneriaeth bersonoliaeth gyfreithiol ar wahân.
281.Os yw partneriaeth yn newid ei haelodaeth tybir mai’r un bartneriaeth yw hi, cyn belled â bod o leiaf un partner yn gyffredin cyn y newid mewn aelodaeth ac ar ei ôl. Nid yw partneriaeth i’w thrin fel cynllun ymddiriedolaeth unedau na chwmni buddsoddi penagored.
Rhan 3 – Trafodiadau cyffredin gan bartneriaeth
282.Nodir darpariaethau sy’n ymwneud â thrin trafodiadau cyffredin gan bartneriaeth (hynny yw, pan fo partneriaeth yn caffael gan werthwr nad yw’n gysylltiedig â’r bartneriaeth na’i phartneriaid, ac nad yw’n dod yn bartner yn rhinwedd y trafodiad) yn Rhan 3 o’r Atodlen. Caiff trafodiadau cyffredin gan bartneriaeth eu trin yn yr un modd ag unrhyw drafodiad arall at ddibenion treth trafodiadau tir.
283.Mae paragraffau 9 i 11 yn nodi cyfrifoldebau partneriaid o dan y Ddeddf. Y partneriaid cyfrifol yw’r personau hynny sy’n bartneriaid ar y dyddiad y mae’r trafodiad yn cael effaith, ac unrhyw bartner sy’n dod yn aelod o’r bartneriaeth ar ôl y dyddiad y mae’n cael effaith. Caiff partner cynrychiadol, a enwebir gan fwyafrif o’r partneriaid, gynrychioli’r bartneriaeth. Fodd bynnag, er mwyn i’r enwebiad, neu ddirymiad enwebiad o’r fath, gael effaith, rhaid i ACC gael ei hysbysu.
284.O dan y Ddeddf hon, mae rhwymedigaeth ar bob un o’r partneriaid mewn partneriaeth, ar y cyd ac yn unigol, i dalu unrhyw dreth trafodiadau tir, unrhyw log taliadau hwyr neu unrhyw gosbau. Ni chaniateir adennill unrhyw log neu dreth nas talwyd, fodd bynnag, gan berson na ddaeth yn bartner cyfrifol hyd ar ôl y dyddiad y mae’r trafodiad yn cael effaith.
Rhan 4 - Trafodiadau sy’n ymwneud â throsglwyddiadau i bartneriaeth
285.Mae Rhan 4 yn darparu bod trosglwyddo buddiant mewn tir i bartneriaeth gan bartner, gan berson sy’n dod yn bartner yn gyfnewid am y buddiant (“darpar bartner”), neu gan rywun sy’n gysylltiedig â’r naill berson o’r fath neu’r llall, yn drafodiad trethadwy. Pennir bod y gydnabyddiaeth drethadwy ar gyfer trafodiad o’r fath yn gyfran o werth marchnadol y buddiant a drosglwyddir. Y gyfran honno yw ffwythiant y gyfran berchnogaeth o’r buddiant mewn tir a drosglwyddir a ddaliwyd gan y trosglwyddai/trosglwyddeion, a chyfran bartneriaeth/cyfrannau partneriaeth y partner(iaid) neu’r darpar bartner(iaid) yn union ar ôl y trosglwyddiad. Yn gryno, mae hyn yn ystyried i ba raddau y mae person yn trosglwyddo buddiant iddo ef ei hun mewn sefyllfa o’r fath. Nodir y fformiwla a ddefnyddir i gyfrifo’r gydnabyddiaeth drethadwy ym mharagraffau 13 a 14.
286.Mae Rhan 4 hefyd yn cynnwys darpariaethau gwrthweithio osgoi trethi er mwyn atal person rhag honni ei fod yn trosglwyddo eiddo i bartneriaeth mewn modd sy’n denu gostyngiad treth o dan y Rhan hon, o dan amgylchiadau pan fo’r person yn gadael y bartneriaeth wedi hynny, neu’n lleihau ei fuddiant yn y bartneriaeth fel arall, neu’n tynnu cyfalaf o’r bartneriaeth.
Rhan 5 - Trafodiadau sy’n ymwneud â throsglwyddiadau o bartneriaeth
287.Pan fo buddiant mewn tir yn cael ei drosglwyddo o bartneriaeth i bartner neu bartner blaenorol (neu rywun sy’n gysylltiedig â pherson o’r fath), mae Rhan 5 yn darparu bod hynny’n drafodiad trethadwy. Mae’n diffinio’r sefyllfaoedd hynny pan drosglwyddir buddiant mewn tir o bartneriaeth, ac yn darparu bod y gydnabyddiaeth drethadwy yn gyfran o’r gwerth marchnadol a drosglwyddir. Yn yr un modd ag yn Rhan 4, y gyfran honno yw ffwythiant y gyfran berchnogaeth o’r buddiant mewn tir a drosglwyddir a ddelir gan y partner(iaid) (etc.) sy’n ei gael, a chyfran bartneriaeth y person hwnnw/y personau hynny, neu bersonau sy’n gysylltiedig ag ef/â hwy yn union cyn y trosglwyddiad (paragraffau 21 a 22). Unwaith eto, mae hyn yn ystyried i ba raddau yr oedd y partner neu’r cyn bartner eisoes yn berchen ar gyfran o’r buddiant a drosglwyddir iddynt.
Rhan 6 - Trafodiadau eraill sy’n ymwneud â phartneriaethau
288.Mae Rhan 6 o’r Atodlen yn gwneud darpariaeth ar wahân ar gyfer trosglwyddo buddiant trethadwy o bartneriaeth i bartneriaeth (paragraff 29). Mae’n gwneud darpariaeth arbennig ynglŷn â sut y mae Rhannau 4 (trosglwyddo i bartneriaeth) a 5 (trosglwyddo o bartneriaeth) o’r Atodlen hon yn gymwys mewn sefyllfa o’r fath.
289.Pan drosglwyddir eiddo o bartneriaeth a ffurfir yn llwyr gan gyrff corfforaethol i un o’r partneriaid, a bod swm y cyfrannau is (a bennir gan baragraff 22) yn 75 neu’n fwy, tybir bod y gydnabyddiaeth drethadwy yn hafal i werth marchnadol y buddiant a drosglwyddir (paragraff 30).
Rhan 7 - Cymhwyso Rhannau 5 a 6 mewn perthynas â lesoedd
290.Mae Rhan 7 o’r Atodlen hon yn gwneud darpariaeth ar gyfer cymhwyso Rhannau 5 a 6 i lesoedd, ac mae felly’n diwygio Atodlen 6 yn unol â hynny. Pan fo’r holl gydnabyddiaeth neu ran o’r gydnabyddiaeth ar gyfer trafodiad o dan baragraffau 13 neu 21 ar ffurf rhent, bydd y gydnabyddiaeth drethadwy ar gyfer y trafodiad yn gyfran o werth net presennol y rhent fel y’i pennir gan Ran 5 o Atodlen 6 (lesoedd: cyfrifo’r dreth sydd i’w chodi).
Rhan 8 - Trosglwyddiadau sy’n ymwneud â phartneriaethau buddsoddi mewn eiddo
291.Mae Rhan 8 o’r Atodlen yn gwneud darpariaeth ar gyfer trosglwyddo buddiannau mewn partneriaethau buddsoddi mewn eiddo (paragraff 34), y mae dal tir neu fuddsoddi mewn tir yn unig neu’n brif weithgaredd iddynt. Pan drosglwyddir buddiant mewn partneriaeth buddsoddi mewn eiddo, ni chaiff y tir ei drosglwyddo’n gyfreithiol ac eithrio’n anuniongyrchol drwy newid aelodau’r bartneriaeth. Mae trosglwyddo buddiant mewn partneriaeth buddsoddi mewn eiddo yn arwain at godi treth trafodiadau tir ar y person sy’n caffael cyfran uwch neu gyfran newydd o’r bartneriaeth. Cymerir bod y gydnabyddiaeth drethadwy ar gyfer trosglwyddo buddiant mewn partneriaeth yn hafal i gyfran o werth marchnadol “eiddo perthnasol y bartneriaeth” (gweler paragraff 34(6) a (7)).
292.Mae paragraff 35 yn eithrio lesoedd penodol o’r diffiniad o eiddo perthnasol y bartneriaeth. Lesoedd yw’r rhain y mae gwerth marchnadol iddynt yn unig oherwydd newidiadau mewn rhent marchnadol, ac sy’n bodloni amodau penodol eraill.
293.Mae paragraff 36 yn caniatáu i bartneriaeth buddsoddi mewn eiddo ddatgymhwyso paragraff 13 o’r Atodlen hon, sy’n darparu ar gyfer trafodiadau sy’n ymwneud â throsglwyddo buddiant trethadwy i bartneriaeth. Pan wneir dewis o’r fath cyfrifir treth trafodiadau tir ar sail gwerth marchnadol y buddiant trethadwy a drosglwyddir. Mae dewis o’r fath yn un di-alw’n-ôl ac ni ellir ei dynnu’n ôl na’i ddiwygio ar ôl i’r dewis gael ei wneud.
Rhan 9 - Cymhwyso esemptiadau, rhyddhadau, darpariaethau DCRhT a darpariaethau hysbysu
294.Mae Rhan 9 yn gwneud darpariaeth ar gyfer cymhwyso esemptiadau a rhyddhadau, ac yn nodi’r gofynion hysbysu mewn perthynas â’r trafodiadau y mae’r Atodlen hon yn gymwys iddynt.
295.Mae paragraffau 40 a 41 yn addasu rhyddhad grŵp fel y’i nodir yn Atodlen 16 at ddibenion trafodiadau partneriaeth. Mae paragraff 42 yn addasu rhyddhad elusennau (Atodlen 18) at ddibenion trafodiadau partneriaeth.
296.Mae paragraff 44 yn darparu bod trafodiad trethadwy (fel y darperir ar ei gyfer o dan baragraff 18 neu 34) yn drafodiad hysbysadwy pan fo’r gydnabyddiaeth uwchlaw’r trothwy ar gyfer y band treth cyfradd sero.
