Deddf Partneriaeth Gymdeithasol a Chaffael Cyhoeddus (Cymru) 2023

RHAN 1 LL+C Y CYNGOR PARTNERIAETH GYMDEITHASOL

Ei sefydlu a’i ddiben LL+C

1 Cyngor Partneriaeth Gymdeithasol Cymru LL+C

(1) Sefydlir Cyngor Partneriaeth Gymdeithasol Cymru (“CPG”).

(2) At ddibenion gwella llesiant economaidd, amgylcheddol, cymdeithasol a diwylliannol (gan gynnwys drwy wella gwasanaethau cyhoeddus) yng Nghymru, caiff yr CPG ddarparu gwybodaeth a chyngor i Weinidogion Cymru mewn perthynas ag—

(a) y dyletswyddau partneriaeth gymdeithasol y mae’r Ddeddf hon yn eu gosod ar gyrff cyhoeddus ac ar Weinidogion Cymru (gweler Rhan 2);

(b) ymgyrraedd at nod llesiant “Cymru lewyrchus” gan gyrff cyhoeddus wrth ymgymryd â datblygu cynaliadwy o dan DLlCD 2015 (gweler Rhan 2);

(c) y swyddogaethau a roddir i awdurdodau contractio a Gweinidogion Cymru o dan Ran 3 (caffael cyhoeddus cymdeithasol gyfrifol).

(3) Caiff yr CPG ddarparu gwybodaeth neu gyngor ar fater y cyfeirir ato yn is-adran (2) ohono’i hun neu mewn ymateb i gais a wneir gan Weinidogion Cymru.

(4) Pan fo’r CPG yn cael cais gan Weinidogion Cymru o dan is-adran (3), rhaid i’r CPG ddarparu’r wybodaeth neu’r cyngor cyn gynted ag y bo’n rhesymol ymarferol.

Gwybodaeth Cychwyn

I1 A. 1 ddim mewn grym ar y Cydsyniad Brenhinol, gweler a. 48(1)

I2 A. 1 mewn grym ar 29.7.2023 gan O.S. 2023/794, ergl. 2(a)

2 Aelodaeth Cyngor Partneriaeth Gymdeithasol Cymru LL+C

(1) Mae’r CPG i gynnwys yr aelodau a ganlyn—

(a) aelodau o Lywodraeth Cymru (“aelodau Llywodraeth Cymru”),

(b) 9 cynrychiolydd cyflogwyr yng Nghymru (“cynrychiolwyr cyflogwyr”), ac

(c) 9 cynrychiolydd gweithwyr yng Nghymru (“cynrychiolwyr gweithwyr”).

(2) Mae aelodau Llywodraeth Cymru i gynnwys y Prif Weinidog a, phan wahoddir hwy gan y Prif Weinidog o bryd i’w gilydd—

(a) unrhyw un neu ragor o Weinidogion eraill Cymru;

(b) unrhyw un neu ragor o Ddirprwy Weinidogion Cymru;

(c) y Cwnsler Cyffredinol;

(d) unrhyw aelod o staff Llywodraeth Cymru.

(3) Rhaid i’r Prif Weinidog benodi pob cynrychiolydd cyflogwyr a phob cynrychiolydd gweithwyr (gyda’i gilydd, “aelodau penodedig”).

(4) Rhaid i’r Prif Weinidog gymryd pob cam rhesymol i benodi’r 9 cynrychiolydd cyflogwyr cychwynnol a’r 9 cynrychiolydd gweithwyr cychwynnol o fewn 6 mis gan ddechrau â thrannoeth y diwrnod y daw’r is-adran hon i rym.

(5) Yn y Ddeddf hon, mae cyfeiriad at “Cyngor Partneriaeth Gymdeithasol Cymru” neu “CPG” yn gyfeiriad at aelodau’r CPG yn gweithredu ar y cyd; yn unol â hynny, mae swyddogaeth a fynegir fel un o swyddogaethau’r CPG yn swyddogaeth i bob aelod na chaniateir ei harfer ond ar y cyd â’r aelodau eraill.

Gwybodaeth Cychwyn

I3 A. 2 ddim mewn grym ar y Cydsyniad Brenhinol, gweler a. 48(1)

I4 A. 2 mewn grym ar 29.7.2023 gan O.S. 2023/794, ergl. 2(b)

3 Cynrychiolwyr cyflogwyr LL+C

Mae’r cynrychiolwyr cyflogwyr i gynnwys unigolion y mae’r Prif Weinidog yn ystyried eu bod yn cynrychioli cyflogwyr cyrff cyhoeddus, cyflogwyr sector preifat, cyflogwyr sefydliadau gwirfoddol, cyflogwyr addysg uwch a chyflogwyr addysg bellach.

Gwybodaeth Cychwyn

I5 A. 3 ddim mewn grym ar y Cydsyniad Brenhinol, gweler a. 48(1)

I6 A. 3 mewn grym ar 29.7.2023 gan O.S. 2023/794, ergl. 2(c)

4 Cynrychiolwyr gweithwyr LL+C

Mae’r cynrychiolwyr gweithwyr i gynnwys unigolion y mae’r Prif Weinidog yn ystyried eu bod yn cynrychioli staff sy’n gweithio i bob categori o gyflogwr y cyfeirir ato yn adran 3.

Gwybodaeth Cychwyn

I7 A. 4 ddim mewn grym ar y Cydsyniad Brenhinol, gweler a. 48(1)

I8 A. 4 mewn grym ar 29.7.2023 gan O.S. 2023/794, ergl. 2(d)

5 Enwebu aelodau penodedig LL+C

(1) Cyn penodi cynrychiolwyr cyflogwyr, rhaid i’r Prif Weinidog geisio enwebiadau gan bersonau neu gyrff y mae’r Prif Weinidog yn ystyried eu bod yn cynrychioli barn y categorïau o gyflogwr y cyfeirir atynt yn adran 3.

(2) Cyn penodi cynrychiolwyr gweithwyr, rhaid i’r Prif Weinidog geisio enwebiadau gan y corff sy’n cynrychioli undebau llafur yng Nghymru a adnabyddir fel Wales TUC Cymru.

(3) Wrth benodi cynrychiolwyr cyflogwyr, rhaid i’r Prif Weinidog roi sylw i unrhyw enwebiadau a wnaed o dan is-adran (1).

(4) Wrth benodi cynrychiolwyr gweithwyr, ni chaiff y Prif Weinidog ond penodi unigolion sydd wedi eu henwebu o dan is-adran (2).

Gwybodaeth Cychwyn

I9 A. 5 ddim mewn grym ar y Cydsyniad Brenhinol, gweler a. 48(1)

I10 A. 5 mewn grym ar 29.7.2023 gan O.S. 2023/794, ergl. 2(e)

6 Cyfnod penodiadau LL+C

(1) Penodir aelodau penodedig am 3 blynedd oni bai—

(a) bod y Prif Weinidog yn terfynu’r penodiad drwy hysbysu’r aelod yn ysgrifenedig, neu

(b) bod yr aelod penodedig yn ymddiswyddo drwy hysbysu’r Prif Weinidog yn ysgrifenedig.

(2) Rhaid i’r Prif Weinidog lenwi unrhyw swyddi gwag cyn gynted ag y bo’n rhesymol ymarferol.

Gwybodaeth Cychwyn

I11 A. 6 ddim mewn grym ar y Cydsyniad Brenhinol, gweler a. 48(1)

I12 A. 6 mewn grym ar 29.7.2023 gan O.S. 2023/794, ergl. 2(f)

Ei weithredu a’i weinyddu LL+C

7 Cyfarfodydd, gweithdrefnau a chymorth gweinyddol LL+C

(1) Rhaid i’r CPG gyfarfod o leiaf 3 gwaith ym mhob cyfnod o 12 mis sy’n dechrau drannoeth y diwrnod y gwnaeth y Prif Weinidog yr holl benodiadau cychwynnol a grybwyllir yn adran 2.

(2) Pan fo hynny’n bosibl, rhaid i’r Prif Weinidog gadeirio cyfarfodydd yr CPG.

(3) Pan na fo’n bosibl i’r Prif Weinidog gadeirio cyfarfod, rhaid i un o Weinidogion Cymru neu un o Ddirprwy Weinidogion Cymru a enwebwyd gan y Prif Weinidog gadeirio’r cyfarfod.

(4) O fewn 6 mis gan ddechrau â thrannoeth y diwrnod y daw’r is-adran hon i rym, rhaid i Weinidogion Cymru bennu a chyhoeddi—

(a) y cworwm ar gyfer cyfarfodydd yr CPG, a

(b) y gweithdrefnau i’w dilyn gan yr CPG, i’r graddau nad ydynt wedi eu pennu yn y Ddeddf hon.

(5) Caiff Gweinidogion Cymru, ar ôl ymgynghori â’r CPG, ddiwygio unrhyw beth a bennir o dan is-adran (4) a rhaid iddynt gyhoeddi unrhyw ddiwygiadau o’r fath.

(6) Rhaid i weithdrefnau’r CPG gynnwys—

(a) y gweithdrefnau ar gyfer trefnu cyfarfodydd gan gynnwys y rhybudd sydd i’w roi i’r mynychwyr a sut y caiff mynychwyr ychwanegu eitemau at agenda cyfarfodydd;

(b) y weithdrefn ar gyfer datrys anghytuno rhwng aelodau mewn perthynas ag arfer swyddogaethau’r CPG;

(c) y gweithdrefnau ar gyfer darparu gwybodaeth a chyngor i Weinidogion Cymru.

(7) Rhaid i Weinidogion Cymru beri bod cymorth gweinyddol ar gael i’r CPG.

Gwybodaeth Cychwyn

I13 A. 7 ddim mewn grym ar y Cydsyniad Brenhinol, gweler a. 48(1)

I14 A. 7 mewn grym ar 29.7.2023 gan O.S. 2023/794, ergl. 2(g)

8 Is-grwpiau LL+C

(1) Caiff yr CPG sefydlu is-grwpiau.

(2) Caiff is-grŵp—

(a) cyflawni unrhyw swyddogaeth a ddirprwyir iddo gan yr CPG;

(b) cynorthwyo’r CPG i gyflawni ei swyddogaethau mewn unrhyw ffyrdd a bennir gan yr CPG.

(3) O ran is-grŵp—

(a) rhaid i aelod o’r CPG ei gadeirio, a

(b) caiff gynnwys aelodau eraill o’r CPG ac unigolion eraill.

Gwybodaeth Cychwyn

I15 A. 8 ddim mewn grym ar y Cydsyniad Brenhinol, gweler a. 48(1)

I16 A. 8 mewn grym ar 29.7.2023 gan O.S. 2023/794, ergl. 2(h)

Rhagolygol

9 Is-grŵp caffael cyhoeddus LL+C

(1) Rhaid i’r CPG gymryd pob cam rhesymol i sefydlu is-grŵp caffael cyhoeddus o fewn 6 mis gan ddechrau drannoeth y diwrnod y daw’r is-adran hon i rym.

(2) O fewn 6 mis gan ddechrau â thrannoeth y diwrnod y daw’r is-adran hon i rym, rhaid i Weinidogion Cymru bennu a chyhoeddi—

(a) y cworwm ar gyfer cyfarfodydd yr is-grŵp caffael cyhoeddus, a

(b) y gweithdrefnau i’w dilyn gan yr is-grŵp caffael cyhoeddus, i’r graddau nad ydynt wedi eu pennu yn y Ddeddf hon.

(3) Caiff Gweinidogion Cymru ddiwygio unrhyw beth a bennir o dan is-adran (2) a rhaid iddynt gyhoeddi unrhyw ddiwygiadau o’r fath.

(4) Rhaid i weithdrefnau’r is-grŵp caffael cyhoeddus gynnwys—

(a) y gweithdrefnau ar gyfer trefnu cyfarfodydd gan gynnwys y rhybudd sydd i’w roi i’r mynychwyr a sut y caiff mynychwyr ychwanegu eitemau at agenda cyfarfodydd;

(b) y weithdrefn ar gyfer datrys anghytuno rhwng aelodau mewn perthynas ag arfer swyddogaethau’r is-grŵp;

(c) y gweithdrefnau ar gyfer darparu gwybodaeth a chyngor i’r CPG a Gweinidogion Cymru.

(5) Rhaid i Weinidogion Cymru ddyroddi canllawiau ynghylch cyfansoddiad yr is-grŵp caffael cyhoeddus (gan gynnwys at ddiben sicrhau aelodaeth sydd â chynrychiolaeth briodol), a rhaid i’r CPG roi sylw i’r canllawiau hynny.

Gwybodaeth Cychwyn

I17 A. 9 ddim mewn grym ar y Cydsyniad Brenhinol, gweler a. 48(1)

Rhagolygol

10 Darparu gwybodaeth a chyngor i’r CPG gan yr is-grŵp caffael cyhoeddus LL+C

(1) Caiff yr is-grŵp caffael cyhoeddus ddarparu gwybodaeth a chyngor i’r CPG ynghylch y swyddogaethau a roddir i awdurdodau contractio a Gweinidogion Cymru o dan Ran 3 (caffael cyhoeddus cymdeithasol gyfrifol).

(2) Caiff yr CPG—

(a) darparu i Weinidogion Cymru wybodaeth neu gyngor a gafwyd oddi wrth yr is-grŵp caffael cyhoeddus, neu

(b) diwygio gwybodaeth neu gyngor o’r fath a darparu’r wybodaeth neu’r cyngor fel y’i diwygiwyd i Weinidogion Cymru.

(3) Os yw Gweinidogion Cymru yn gofyn am wybodaeth neu gyngor gan yr CPG ynghylch mater y cyfeirir ato yn is-adran (1), rhaid i’r CPG—

(a) ceisio’r wybodaeth honno neu’r cyngor hwnnw gan yr is-grŵp caffael cyhoeddus, a

(b) darparu’r wybodaeth neu’r cyngor, neu ddiwygio’r wybodaeth neu’r cyngor a’i darparu neu ei ddarparu fel y’i diwygiwyd, cyn gynted ag y bo’n rhesymol ymarferol.

(4) Os yw Gweinidogion Cymru yn ymgynghori â’r is-grŵp caffael cyhoeddus o dan adran 30(2)(d) neu 36(2)(d), rhaid i’r is-grŵp caffael ddarparu i Weinidogion Cymru unrhyw wybodaeth a chyngor y mae’n ystyried eu bod yn briodol cyn gynted ag y bo’n rhesymol ymarferol.

(5) Os nad oes is-grŵp caffael cyhoeddus wedi ei sefydlu eto o dan adran 9(1), caiff yr CPG serch hynny ddarparu gwybodaeth a chyngor i Weinidogion Cymru ynghylch mater y cyfeirir ato yn is-adran (1).

Gwybodaeth Cychwyn

I18 A. 10 ddim mewn grym ar y Cydsyniad Brenhinol, gweler a. 48(1)

11 Cyfarfod o bell LL+C

Caiff yr CPG neu is-grŵp gynnal cyfarfod drwy gyfrwng unrhyw gyfarpar neu gyfleuster arall sy’n galluogi personau nad ydynt yn yr un lle i siarad â’i gilydd ac i gael eu clywed gan ei gilydd (pa un a yw’r cyfarpar neu’r cyfleuster yn galluogi’r personau hynny i weld ei gilydd ac i gael eu gweld gan ei gilydd ai peidio).

Gwybodaeth Cychwyn

I19 A. 11 ddim mewn grym ar y Cydsyniad Brenhinol, gweler a. 48(1)

I20 A. 11 mewn grym ar 29.7.2023 gan O.S. 2023/794, ergl. 2(i)

12 Treuliau LL+C

Caiff Gweinidogion Cymru dalu treuliau—

(a) cynrychiolydd cyflogwyr;

(b) cynrychiolydd gweithwyr;

(c) aelod o is-grŵp.

Gwybodaeth Cychwyn

I21 A. 12 ddim mewn grym ar y Cydsyniad Brenhinol, gweler a. 48(1)

I22 A. 12 mewn grym ar 29.7.2023 gan O.S. 2023/794, ergl. 2(j)

13 Pwerau atodol LL+C

Caiff yr CPG wneud unrhyw beth y bwriedir iddo hwyluso arfer ei swyddogaethau neu swyddogaethau is-grŵp, neu sy’n ffafriol i hynny neu’n gysylltiedig â hynny.

Gwybodaeth Cychwyn

I23 A. 13 ddim mewn grym ar y Cydsyniad Brenhinol, gweler a. 48(1)

I24 A. 13 mewn grym ar 29.7.2023 gan O.S. 2023/794, ergl. 2(k)

Dehongli LL+C

14 Dehongli Rhan 1 LL+C

Yn y Rhan hon—

• mae i “cyflogwr” yr un ystyr ag “employer” yn Neddf Hawliau Cyflogaeth 1996 (p. 18);

• ystyr “cyflogwr addysg bellach” (“further education employer”) yw cyflogwr yn y sector addysg bellach o fewn ystyr adran 91(3) o Ddeddf Addysg Bellach ac Uwch 1992 (p. 13);

• ystyr “cyflogwr addysg uwch” (“higher education employer”) yw cyflogwr yn y sector addysg uwch o fewn ystyr adran 91(5) o Ddeddf Addysg Bellach ac Uwch 1992;

• ystyr “cyflogwr corff cyhoeddus” (“public body employer”) yw cyflogwr sy’n un o’r personau a restrir fel “corff cyhoeddus” yn adran 6(1) o DLlCD 2015, heblaw am Weinidogion Cymru;

• ystyr “cyflogwr sector preifat” (“private sector employer”) yw cyflogwr nad yw—

  (a)

  yn gorff, yn swydd neu’n ddeiliad swydd y mae ei swyddogaethau’n gyfan gwbl neu’n bennaf o natur gyhoeddus,

  (b)

  yn gyflogwr sefydliad gwirfoddol,

  (c)

  yn gyflogwr addysg bellach, na

  (d)

  yn gyflogwr addysg uwch;

• ystyr “cyflogwr sefydliad gwirfoddol” (“voluntary organisation employer”) yw cyflogwr sy’n sefydliad gwirfoddol perthnasol o fewn ystyr “relevant voluntary organisations” yn adran 74(2) o Ddeddf Llywodraeth Cymru 2006 (p. 32);

• ystyr “un o Ddirprwy Weinidogion Cymru” (“Deputy Welsh Minister”) yw person sy’n dal swydd o dan adran 50 o Ddeddf Llywodraeth Cymru 2006 (p. 32).

Gwybodaeth Cychwyn

I25 A. 14 ddim mewn grym ar y Cydsyniad Brenhinol, gweler a. 48(1)

I26 A. 14 mewn grym ar 29.7.2023 gan O.S. 2023/794, ergl. 2(l)