Atodlen 10 – Rhyddhadau cyllid eiddo arall
302.Mae’r Atodlen hon yn darparu bod rhyddhad rhag treth trafodiadau tir ar gael i drafodiadau tir penodol sy’n gysylltiedig â threfniadau cyllid eiddo arall, sydd wedi eu strwythuro fel bod rhent neu ryw fath o elw arall yn cael ei dalu, yn hytrach na thalu llog. Mae’r fath drefniadau eiddo eraill wedi eu llunio i gydymffurfio â chyfraith Islam (neu Shari’a). Byddai ariannu pryniant eiddo yn y ffordd hon fel arfer yn golygu bod rhaid talu treth trafodiadau tir fwy nag unwaith. Mae’r darpariaethau hyn yn sicrhau bod prynwyr sy’n defnyddio’r dulliau eraill hyn i ariannu caffaeliadau eiddo yn talu’r un faint o dreth trafodiadau tir â’r rheini sy’n defnyddio cynhyrchion morgeisio ac ailforgeisio arferol, a hynny ar yr un pryd â hwy.
Rhan 2 - Y rhyddhadau
Tir a werthir i sefydliad ariannol ac a lesir i berson
303.Mae’r darpariaethau ym mharagraff 2 yn ymdrin â sefyllfaoedd pan fo sefydliad ariannol:
yn prynu prif fuddiant mewn tir oddi wrth berson (“P”) neu oddi wrth sefydliad ariannol arall sydd wedi prynu’r buddiannau o dan y mathau o drefniadau a drafodir ym mharagraff 2(1) yr ymrwymir iddynt rhyngddo a P (“y trafodiad cyntaf”);
yn lesu’r tir yn ôl i P; ac
yn ymrwymo i gytundeb lle bod gan P yr hawl i’w wneud yn ofynnol bod y sefydliad ariannol hwnnw yn trosglwyddo’r prif fuddiant yn ôl i P. Mae’r trafodiadau hynny wedi eu rhyddhau rhag treth trafodiadau tir, yn ddarostyngedig i’r amodau a nodir yn y paragraff.
304.Mae rhyddhad ar gael hefyd pan fo sefydliad ariannol yn prynu prif fuddiant gan sefydliad ariannol arall sydd wedi ymrwymo i drefniadau o’r fath gyda pherson.
Tir a werthir i sefydliad ariannol ac a ailwerthir i berson
305.Mae’r darpariaethau ym mharagraff 3 yn ymdrin â sefyllfaoedd pan fo:
sefydliad ariannol yn prynu prif fuddiant mewn tir (“y trafodiad cyntaf”);
yn ei werthu i berson (“P”); ac
yn gyfnewid am hynny, mae P yn rhoi morgais cyfreithiol dros y tir i’r sefydliad ariannol.
306.Yn ddarostyngedig i’r amodau a nodir yn y paragraff, mae’r pryniant gan y sefydliad wedi ei ryddhau rhag treth trafodiadau tir os prynwyd y prif fuddiant oddi wrth P neu sefydliad ariannol arall sydd wedi prynu prif fuddiant newydd o dan drefniadau a grybwyllir ym mharagraff 2(1) rhynddo a P.
307.Mae’r gwerthiant gan y sefydliad ariannol wedi ei ryddhau rhag treth os cydymffurfir â’r amodau ym mharagraff 3(3).
Rhan 3 - Amgylchiadau pan na fo trefniadau wedi eu rhyddhau
Dim rhyddhad pan fo rhyddhad grŵp, rhyddhad caffael neu ryddhad atgyfansoddi ar gael
308.Nid oes unrhyw ryddhad ar gael o dan baragraff 2 na pharagraff 3 pe gallai’r trafodiad cyntaf fod wedi ei ryddhau o dan ryddhad grŵp, rhyddhad atgyfansoddi neu ryddhad caffael (hyd yn oed os caiff y rhyddhad hwnnw ei dynnu’n ôl wedi hynny). Nid oes unrhyw ryddhad ar gael o dan baragraff 2 pan fo’r trefniadau’n caniatáu i berson gaffael rheolaeth dros y sefydliad ariannol.
Tir a werthir i sefydliad ariannol ond bod trefniadau ar waith i drosglwyddo rheolaeth y sefydliad
309.Nid oes rhyddhad ar gael o dan baragraff 2 pan fo’r trefniadau yn cynnwys trefniadau i berson gaffael rheolaeth dros y sefydliad ariannol perthnasol.
Rhan 4 - Buddiant esempt
Buddiant a ddelir gan sefydliad ariannol yn fuddiant esempt
310.Ac eithrio at ddibenion caffael y prif fuddiant a’i drosglwyddo’n ôl i’r person (o dan baragraff 2), mae’r buddiant sy’n cael ei ddal gan y sefydliad ariannol o ganlyniad i’r trafodiad cyntaf yn “fuddiant esempt” nes bod y les (neu’r is-les) neu hawl y person i adennill y prif fuddiant o dan baragraff 2, yn peidio â chael effaith. Nid yw hyn yn wir os yw rhyddhad grŵp, rhyddhad atgyfansoddi neu ryddhad caffael ar gael ar gyfer y trafodiad cyntaf.
