Mae person yn agored i gosb o £100 os yw’r person yn methu â dychwelyd ffurflen dreth ar y dyddiad ffeilio neu cyn hynny.
(1)Mae person yn agored i gosb os yw methiant y person i ddychwelyd ffurflen dreth yn parhau ar ôl diwedd y cyfnod o 6 mis sy’n dechrau â’r diwrnod ar ôl y dyddiad ffeilio.
(2)Y gosb yw’r mwyaf o’r canlynol—
(a)5% o swm y dreth ddatganoledig y byddai’r person wedi bod yn agored i’w dalu pe byddai’r ffurflen dreth wedi ei dychwelyd, a
(b)£300.
(1)Mae person yn agored i gosb os yw methiant y person i ddychwelyd ffurflen dreth yn parhau ar ôl diwedd y cyfnod o 12 mis sy’n dechrau â’r diwrnod ar ôl y dyddiad ffeilio.
(2)Pan fo’r person, drwy fethu â dychwelyd y ffurflen dreth, yn atal yn fwriadol wybodaeth a fyddai’n galluogi neu’n cynorthwyo ACC i asesu rhwymedigaeth y person i dreth ddatganoledig, y gosb yw’r mwyaf o—
(a)100% o swm y dreth ddatganoledig y byddai’r person wedi bod yn agored i’w dalu pe byddai’r ffurflen dreth wedi ei dychwelyd, a
(b)£300.
(3)Mewn unrhyw achos nad yw’n dod o fewn is-adran (2), y gosb yw’r mwyaf o’r canlynol—
(a)5% o swm y dreth ddatganoledig y byddai’r person wedi bod yn agored i’w dalu pe byddai’r ffurflen dreth wedi ei dychwelyd, a
(b)£300.
(1)Caiff ACC ostwng cosb o dan adran 118, 119 neu 120 os yw’r person yn datgelu gwybodaeth sydd wedi ei hatal o ganlyniad i fethiant i ddychwelyd ffurflen dreth (“gwybodaeth berthnasol”).
(2)Mae person yn datgelu gwybodaeth berthnasol drwy—
(a)dweud wrth ACC amdani,
(b)rhoi cymorth rhesymol i ACC feintioli unrhyw dreth ddatganoledig nas talwyd oherwydd i’r wybodaeth gael ei hatal, ac
(c)caniatáu i ACC weld cofnodion at ddiben gwirio faint o dreth ddatganoledig nas talwyd fel hyn.
(3)Wrth ostwng cosb o dan yr adran hon, caiff ACC ystyried—
(a)pa un a oedd y datgeliad wedi ei gymell neu’n ddigymell, a
(b)ansawdd y datgeliad.
(4)Mae datgelu gwybodaeth berthnasol—
(a)yn “ddigymell” os gwneir hynny ar adeg pan nad oes gan y person sy’n datgelu unrhyw reswm i gredu bod ACC wedi darganfod yr wybodaeth berthnasol neu ei fod ar fin ei darganfod, a
(b)fel arall, “wedi ei gymell”.
(5)Mae “ansawdd”, mewn perthynas â datgelu, yn cynnwys amseriad, natur a graddau.
(1)Mae person yn agored i gosb os yw’r person yn methu â thalu, ar y dyddiad cosbi neu cyn hynny, swm o dreth ddatganoledig sy’n daladwy gan y person hwnnw.
(2)Y “dyddiad cosbi”, mewn perthynas â swm o dreth ddatganoledig sy’n daladwy, yw’r dyddiad a bennir mewn deddfiad fel y dyddiad y mae’n rhaid talu’r swm arno neu cyn hynny.
(3)Y gosb o dan yr adran hon yw canran y swm o dreth ddatganoledig nas talwyd a bennir mewn deddfiad fel swm y gosb o dan yr amgylchiadau perthnasol.
(1)Mae’r adran hon yn gymwys—
(a)os yw person y mae swm o dreth ddatganoledig yn daladwy ganddo wedi gwneud cais i ACC, ar y dyddiad cosbi neu cyn hynny, i ohirio talu’r swm, a
(b)os yw ACC wedi cytuno, ar y dyddiad hwnnw neu cyn hynny, y gellir gohirio talu’r swm am gyfnod (“y cyfnod gohirio”).
(2)Pe byddai’r person (ar wahân i’r is-adran hon), rhwng y dyddiad y mae’r person yn gwneud y cais a diwedd y cyfnod gohirio, yn dod yn agored i gosb am fethu â thalu’r swm, nid yw’r person yn agored i’r gosb honno.
(3)Ond—
(a)os yw’r person yn torri’r cytundeb, a
(b)os yw ACC yn dyroddi hysbysiad i’r person yn pennu unrhyw gosb y byddai’r person yn agored iddi ar wahân i is-adran (2),
daw’r person yn agored i’r gosb honno ar y diwrnod y dyroddir yr hysbysiad.
(4)Mae person yn torri cytundeb—
(a)os yw’r person yn methu â thalu’r swm o dan sylw pan ddaw’r cyfnod gohirio i ben, neu
(b)os yw’r gohirio yn ddarostyngedig i amod (gan gynnwys amod bod rhan o’r swm i’w thalu yn ystod y cyfnod gohirio) ac nad yw’r person yn cydymffurfio â’r amod hwnnw.
(5)Os caiff y cytundeb a grybwyllir yn is-adran (1) ei amrywio ar unrhyw adeg drwy gytundeb pellach rhwng y person ac ACC, mae’r adran hon yn gymwys o’r adeg honno i’r cytundeb fel y’i hamrywiwyd.
(1)Pan fo person yn agored i fwy nag un gosb o dan adrannau 118 i 120 a bennir drwy gyfeirio at rwymedigaeth i dreth ddatganoledig, ni chaiff y symiau hynny, gyda’i gilydd, fod yn fwy na 100% o’r rhwymedigaeth i’r dreth ddatganoledig.
(2)Pan fo person yn agored i—
(a)cosb o dan y Bennod hon a bennir drwy gyfeirio at rwymedigaeth i dreth ddatganoledig, a
(b)unrhyw gosb arall (ac eithrio cosb o dan y Bennod hon) a bennir drwy gyfeirio at yr un rhwymedigaeth i dreth ddatganoledig,
mae swm y gosb o dan y Bennod hon i’w ostwng gan swm y gosb arall honno.
(1)Caiff ACC ostwng cosb o dan y Bennod hon os yw’n credu ei bod yn iawn gwneud hynny oherwydd amgylchiadau arbennig.
(2)Yn is-adran (1), nid yw “amgylchiadau arbennig” yn cynnwys—
(a)y gallu i dalu, na
(b)y ffaith fod y posibilrwydd o golli refeniw gan un person yn cael ei wrthbwyso gan ordaliad posibl gan berson arall.
(3)Yn is-adran (1), mae’r cyfeiriad at ostwng cosb yn cynnwys cyfeiriad at—
(a)dileu cosb yn llwyr,
(b)gohirio cosb, ac
(c)cytuno ar gyfaddawd mewn perthynas ag achos yn ymwneud â chosb.
(4)Yn yr adran hon mae cyfeiriad at gosb yn cynnwys cyfeiriad at unrhyw log mewn perthynas â chosb.
(1)Os yw person yn bodloni ACC neu (drwy apêl) y tribiwnlys bod esgus rhesymol dros fethu â dychwelyd ffurflen dreth, nid yw’r person yn agored i gosb o dan adrannau 118 i 120 mewn perthynas â’r methiant.
(2)Os yw person yn bodloni ACC neu (drwy apêl) y tribiwnlys bod esgus rhesymol dros fethu â thalu treth ddatganoledig, nid yw’r person yn agored i gosb o dan adran 122 mewn perthynas â’r methiant.
(3)At ddibenion is-adrannau (1) a (2)—
(a)nid yw prinder arian yn esgus rhesymol oni bai y gellir priodoli hynny i ddigwyddiadau sydd y tu hwnt i reolaeth y person;
(b)pan fo person yn dibynnu ar berson arall i wneud unrhyw beth, nid yw hynny’n esgus rhesymol oni bai bod y person cyntaf wedi cymryd gofal rhesymol i osgoi’r methiant;
(c)os oedd gan berson esgus rhesymol am y methiant ond bod yr esgus wedi dod i ben, mae’r person i’w drin fel pe bai wedi parhau i fod â’r esgus os caiff y methiant ei gywiro heb oedi afresymol ar ôl i’r esgus ddod i ben.
(1)Pan ddaw person yn agored i gosb o dan y Bennod hon, rhaid i ACC—
(a)asesu’r gosb,
(b)dyroddi hysbysiad i’r person o’r gosb a aseswyd, ac
(c)datgan yn yr hysbysiad y cyfnod neu’r trafodiad yr aseswyd y gosb mewn perthynas ag ef.
(2)Caniateir cyfuno asesiad o gosb o dan y Bennod hon ac asesiad ar gyfer treth ddatganoledig.
(3)Caniateir gwneud asesiad atodol mewn cysylltiad â chosb o dan adrannau 119 neu 120 os oedd asesiad cynharach yn gweithredu drwy gyfeirio at danamcangyfrif o swm y dreth ddatganoledig y byddai person wedi bod yn agored i’w dalu pe byddai wedi dychwelyd ffurflen dreth.
(4)Os yw—
(a)asesiad mewn cysylltiad â chosb o dan adrannau 119 neu 120 yn seiliedig ar swm y dreth ddatganoledig y byddai person wedi bod yn agored i’w dalu pe byddai wedi dychwelyd ffurflen dreth, a
(b)ACC yn darganfod bod y rhwymedigaeth honno yn ormodol,
caiff ACC ddyroddi hysbysiad i’r person sy’n agored i’r gosb yn diwygio’r asesiad fel ei fod yn seiliedig ar y swm cywir.
(5)Caniateir gwneud asesiad atodol mewn cysylltiad â chosb o dan adran 122 os oedd asesiad cynharach yn gweithredu drwy gyfeirio at danamcangyfrif o swm y dreth ddatganoledig a oedd yn daladwy.
(6)Os yw asesiad mewn cysylltiad â chosb o dan adran 122 yn seiliedig ar swm o dreth sy’n daladwy y mae ACC yn darganfod ei fod yn ormodol, caiff ACC ddyroddi hysbysiad i’r person sy’n agored i’r gosb yn diwygio’r asesiad fel ei fod yn seiliedig ar y swm cywir.
(7)O ran diwygiad a wneir o dan is-adran (4) neu (6)—
(a)nid yw’n effeithio ar ba bryd y mae’n rhaid talu’r gosb, a
(b)caniateir ei wneud ar ôl y diwrnod olaf y gellid bod wedi gwneud yr asesiad o dan sylw o dan adran 128.
(1)Rhaid asesu cosb o dan y Bennod hon mewn cysylltiad ag unrhyw swm ar neu cyn y diweddaraf o ddyddiad A a (pan fo’n gymwys) dyddiad B.
(2)Dyddiad A yw diwrnod olaf y cyfnod o 2 flynedd sy’n dechrau—
(a)yn achos methiant i ddychwelyd ffurflen dreth, â’r dyddiad ffeilio, neu
(b)yn achos methiant i dalu treth ddatganoledig, â’r dyddiad cosbi.
(3)Dyddiad B yw diwrnod olaf y cyfnod o 12 mis sy’n dechrau—
(a)yn achos methiant i ddychwelyd ffurflen dreth—
(i)â diwedd y cyfnod apelio ar gyfer yr asesiad o swm y dreth ddatganoledig y byddai person wedi bod yn agored i’w dalu pe byddai’r ffurflen dreth wedi ei dychwelyd, neu
(ii)os nad oes asesiad o’r fath, â’r dyddiad y caiff y rhwymedigaeth honno ei chanfod neu’r dyddiad y canfyddir mai dim yw’r rhwymedigaeth;
(b)yn achos methiant i dalu treth ddatganoledig—
(i)â diwedd y cyfnod apelio ar gyfer yr asesiad o swm y dreth ddatganoledig yr asesir y gosb mewn cysylltiad ag ef, neu
(ii)os nad oes asesiad o’r fath, â’r dyddiad y canfyddir y swm hwnnw o dreth ddatganoledig.
(4)Yn is-adran (2)(b), mae i “dyddiad cosbi” yr ystyr a roddir gan adran 122(2).
(5)Yn is-adran (3)(a) a (b), ystyr “cyfnod apelio” yw’r diweddaraf o’r cyfnodau a ganlyn—
(a)os na wneir apêl, y cyfnod y gellid gwneud apêl, a
(b)os gwneir apêl, y cyfnod sy’n dod i ben pan gaiff ei dyfarnu’n derfynol neu ei thynnu’n ôl.