Deddf Rheoleiddio ac Arolygu Gofal Cymdeithasol (Cymru) 2016

RHAN 2 TROSOLWG O RANNAU 3 I 8 A’U DEHONGLI

65 Trosolwg o Rannau 3 i 8

(1) Mae’r adran hon yn rhoi trosolwg o brif ddarpariaethau Rhannau 3 i 8 o’r Ddeddf hon.

(2) Mae Rhan 3—

(a) yn rhoi’r enw newydd Gofal Cymdeithasol Cymru (a ddiffinnir gan adran 67 fel “GCC”) i Gyngor Gofal Cymru, a

(b) yn gwneud darpariaeth ar gyfer ei swyddogaethau cyffredinol (gweler, yn benodol, adrannau 68 i 72, gan gynnwys y ddarpariaeth yn Atodlen 2 ynghylch cyfansoddiad GCC a materion eraill sy’n berthnasol i’w weithrediad cyffredinol).

(3) Mae Rhannau 4 i 6 yn rhoi swyddogaethau i GCC mewn perthynas â rheoleiddio gweithwyr cymdeithasol a phersonau eraill sy’n ymgymryd â darparu gofal a chymorth i bersonau yng Nghymru (sydd wedi eu diffinio, ar y cyd, fel “gweithwyr gofal cymdeithasol” gan adran 79(1)); gan gynnwys—

(a) dyletswydd i gadw cofrestr o weithwyr gofal cymdeithasol penodol, gan gynnwys gweithwyr cymdeithasol (gweler, yn benodol, adran 80 o Ran 4);

(b) gofyniad yn adran 81 i GCC benodi cofrestrydd i brosesu ceisiadau ar gyfer cofrestru yn y gofrestr ac fel arall i arfer swyddogaethau o dan Ran 4 mewn perthynas â’r gofrestr, gan gynnwys y swyddogaeth o benderfynu, o dan adran 83, a ddylai personau gael eu derbyn i’r gofrestr.

(4) Mae Rhannau 4 i 6 hefyd yn nodi’r gofynion y mae rhaid eu bodloni er mwyn dod yn gofrestredig a pharhau’n gofrestredig; gan gynnwys—

(a) gofyniad bod y cofrestrydd wedi ei fodloni bod person wedi ei gymhwyso, neu wedi ei hyfforddi’n briodol fel arall, i fod yn weithiwr gofal cymdeithasol (gweler adran 83 am hyn),

(b) y rhwymedigaethau sydd i’w cyflawni gan bersonau sydd wedi eu cofrestru yn y gofrestr mewn cysylltiad â datblygiad proffesiynol parhaus (gweler adran 113 o Ran 5), ac

(c) rhwymedigaethau mewn cysylltiad ag addasrwydd i ymarfer fel gweithiwr gofal cymdeithasol.

(5) Mae adran 117 o Bennod 1 o Ran 6 yn nodi’r seiliau dros amhariad posibl ar addasrwydd person i ymarfer at ddibenion bod yn gofrestredig, a pharhau’n gofrestredig; gan gynnwys perfformiad diffygiol fel gweithiwr gofal cymdeithasol a chamymddwyn difrifol mewn unrhyw rinwedd.

(6) Mae Pennod 2 o Ran 6 yn darparu ar gyfer system o ystyriaeth ragarweiniol ac, os oes angen, ymchwiliad gan neu ar ran GCC o ran a all fod amhariad ar addasrwydd gweithiwr gofal cymdeithasol cofrestredig i ymarfer, ac ar gyfer atgyfeirio achosion penodol i banel addasrwydd i ymarfer.

(7) Mae Rhan 8 yn ei gwneud yn ofynnol i GCC sefydlu paneli a fydd yn dyfarnu a ddylid derbyn person i’r gofrestr neu ei dynnu oddi arni; yn benodol—

(a) paneli i wneud dyfarniadau o dan Ran 4, gan gynnwys dyfarniadau ynghylch penderfyniadau a wneir gan y cofrestrydd (a ddiffinnir gan adran 174 o Ran 8 fel “paneli apelau cofrestru”),

(b) paneli i wneud dyfarniadau mewn perthynas ag addasrwydd gweithiwr gofal cymdeithasol cofrestredig i ymarfer drwy gyfeirio at y seiliau amhariad posibl yn adran 117 (a ddiffinnir gan adran 174 o Ran 8 fel “paneli addasrwydd i ymarfer”), ac

(c) paneli i wneud penderfyniadau wrth aros am ddyfarniad ar fater gan baneli apelau cofrestru neu baneli addasrwydd i ymarfer (a ddiffinnir gan adran 174 o Ran 8 fel “paneli gorchmynion interim”).

(8) Mae Pennod 3 o Ran 6 yn gwneud darpariaeth ynghylch y ffyrdd y caiff paneli addasrwydd i ymarfer waredu achosion pan fo amheuon ynghylch addasrwydd person i ymarfer, gan gynnwys darpariaeth sy’n caniatáu i baneli dynnu person oddi ar y gofrestr neu ei atal dros dro o’r gofrestr; ac mae Pennod 5 o Ran 6 yn gwneud darpariaeth ynghylch yr adolygiad cyfnodol gan banel addasrwydd i ymarfer o addasrwydd i ymarfer bersonau sydd wedi bod yn ddarostyngedig i achosion o dan Bennod 3 o’r Rhan honno.

(9) Mae adran 104 o Ran 4 yn gwneud darpariaeth ynghylch apelau i’r tribiwnlys Haen Gyntaf yn erbyn penderfyniadau a wneir o dan y Rhan honno sy’n ymwneud â chofrestru, tra bo Pennod 6 o Ran 6 yn darparu ar gyfer apelau i’r tribiwnlys yn erbyn dyfarniadau paneli addasrwydd i ymarfer o dan y Rhan honno.

(10) Mae adran 111 o Ran 4 yn ei gwneud yn drosedd i berson yng Nghymru fwriadu twyllo rhywun drwy esgus bod yn weithiwr cymdeithasol cofrestredig, ac yn rhinwedd rheoliadau yn ei gwneud yn drosedd i berson fwriadu twyllo rhywun drwy esgus bod yn fath arall o weithiwr gofal cymdeithasol cofrestredig.

(11) Mae Rhan 7 yn caniatáu i Weinidogion Cymru drwy reoliadau awdurdodi paneli addasrwydd i ymarfer i wahardd gweithwyr gofal cymdeithasol nad yw rhan o’r gofrestr yn cael ei chadw mewn cysylltiad â hwy rhag cyflawni gweithgareddau a bennir yn y rheoliadau, ac yn gwneud darpariaeth gysylltiedig, gan gynnwys ei gwneud yn drosedd i weithiwr gofal cymdeithasol gyflawni’r gweithgareddau hynny tra ei fod yn ddarostyngedig i waharddiad.

(12) Yn ogystal â gwneud darpariaeth ynghylch datblygiad proffesiynol parhaus, mae Rhan 5 yn gwneud darpariaeth ynghylch swyddogaethau eraill GCC mewn cysylltiad ag addysg a hyfforddiant gweithwyr gofal cymdeithasol, gan gynnwys darpariaeth ynghylch cymeradwyo gan GCC gyrsiau ar gyfer personau sy’n weithwyr gofal cymdeithasol neu sy’n dymuno dod yn weithwyr gofal cymdeithasol (gweler adran 114).

66 Dehongli Rhannau 3 i 8

(1) Yn Rhannau 3 i 8 o’r Ddeddf hon—

• ystyr “cofrestr” (“register”) yw’r gofrestr a gedwir o dan adran 80;

• ystyr “cofrestrydd” (“registrar”) yw person a benodir fel cofrestrydd o dan adran 81;

• mae i “gwaith cymdeithasol perthnasol” (“relevant social work”) yr ystyr a roddir gan adran 79(4);

• mae i “gweithiwr cymdeithasol” (“social worker”) yr ystyr a roddir gan adran 79(1);

• mae i “gweithiwr gofal cymdeithasol” (“social care worker”) yr ystyr a roddir gan adran 79;

• mae i “gwladolyn” (“national”), mewn perthynas â Gwladwriaeth Ewropeaidd berthnasol, yr ystyr a roddir gan adran 90(8);

• mae i “Gwladwriaeth Ewropeaidd berthnasol” (“relevant European State”) yr ystyr a roddir gan adran 90(8);

• ystyr “panel addasrwydd i ymarfer” (“fitness to practise panel”) yw panel a sefydlir yn rhinwedd adran 174(1)(b);

• ystyr “panel apelau cofrestru” (“registration appeals panel”) yw panel a sefydlir yn rhinwedd adran 174(1)(a);

• ystyr “panel gorchmynion interim” (“interim orders panel”) yw panel a sefydlir yn rhinwedd adran 174(1)(c);

• mae i “person esempt” (“exempt person”) yr ystyr a roddir gan adran 90(8);

• mae’r “rhan gweithwyr cymdeithasol” (“social worker part”), mewn perthynas â’r gofrestr, i’w ddehongli yn unol ag adran 80(3);

• mae “rhan ychwanegol” (“added part”), mewn perthynas â’r gofrestr, i’w ddehongli yn unol ag adran 80(3);

• mae’r “rhan ymwelwyr Ewropeaidd” (“visiting European part”), mewn perthynas â’r gofrestr, i’w ddehongli yn unol ag adran 80(3);

• mae i “y Rheoliadau Systemau Cyffredinol” (“the General Systems Regulations”) yr ystyr a roddir gan adran 90(8).

(2) Gweler adran 189 am ddarpariaeth ynghylch dehongli’r geiriau a’r ymadroddion sy’n gymwys i’r Ddeddf gyfan.