Deddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol (Cymru) 2015

1 Trosolwg LL+C

(1) Mae’r adran hon yn rhoi trosolwg o brif ddarpariaethau’r Ddeddf.

(2) Mae Rhan 2 o’r Ddeddf hon—

(a) yn egluro ystyr “datblygu cynaliadwy” ac yn ei gwneud yn ofynnol i gyrff cyhoeddus ymgymryd â datblygu cynaliadwy (adrannau 2 a );

(b) yn ei gwneud yn ofynnol i’r cyrff bennu amcanion llesiant sydd i gyfrannu at gyrraedd y nodau llesiant a chymryd camau i gyflawni’r amcanion hynny (adran );

(c) yn ei gwneud yn ofynnol i’r cyrff wneud y pethau hynny yn unol â’r egwyddor datblygu cynaliadwy (adran );

(d) yn egluro beth yw’r nodau llesiant a beth yw ystyr gwneud pethau yn unol â’r egwyddor datblygu cynaliadwy (adrannau 4 a 5);

(e) yn ei gwneud yn ofynnol bod Gweinidogion Cymru yn cyhoeddi dangosyddion sy’n mesur y cynnydd tuag at gyrraedd y nodau llesiant (adran 10) ac adroddiadau ar dueddiadau tebygol y dyfodol yn llesiant Cymru (adran 11);

(f) yn ei gwneud yn ofynnol bod cyrff yn adrodd yn flynyddol ar y cynnydd tuag at gyflawni yr amcanion llesiant (adrannau 12 a 13 ac Atodlen 1);

(g) yn ei gwneud yn ofynnol i Archwilydd Cyffredinol Cymru gynnal ymchwiliadau ynghylch i ba raddau y mae cyrff cyhoeddus yn gosod amcanion ac yn cymryd camau yn unol â’r egwyddor datblygu cynaliadwy (adran 15).

(3) Mae Rhan 3 o’r Ddeddf hon—

(a) yn sefydlu swydd Comisiynydd Cenedlaethau’r Dyfodol Cymru (adran 17 ac Atodlen 2);

(b) yn darparu y bydd y Comisiynydd yn hyrwyddo anghenion cenedlaethau’r dyfodol drwy fonitro i ba raddau y mae y cyrff cyhoeddus yn gosod eu hamcanion llesiant, ac yn ceisio eu cyflawni, yn unol â’r egwyddor datblygu cynaliadwy, ac yn adrodd ar hynny (adran 18);

(c) yn darparu y bydd y Comisiynydd yn cynnal adolygiadau o gyrff cyhoeddus (adran 20);

(d) yn sefydlu panel o gynghorwyr i’r Comisiynydd (adrannau 26 i 28).

(4) Mae Rhan 4 o’r Ddeddf hon—

(a) yn sefydlu bwrdd gwasanaethau cyhoeddus ar gyfer ardal pob awdurdod lleol yng Nghymru ac yn pennu pwy arall y caiff bwrdd gydweithio ag ef (Pennod 1);

(b) yn ei gwneud yn ofynnol i fyrddau wella llesiant eu hardaloedd drwy gyfrannu at y nodau llesiant ac maent i wneud hynny drwy asesu llesiant yn eu hardaloedd, gosod amcanion lleol sy’n cael eu cynllunio i sicrhau bod y bwrdd yn cyfrannu i’r eithaf (o fewn ei ardal) at gyrraedd y nodau llesiant a chymryd camau i gyflawni’r amcanion hynny (Pennod 2, adran 36);

(c) yn ei gwneud yn ofynnol i fyrddau wneud y pethau hynny yn unol â’r egwyddor datblygu cynaliadwy (Pennod 2, adran 36);

(d) yn ei gwneud yn ofynnol i fyrddau gyhoeddi cynlluniau llesiant lleol sy’n nodi eu hamcanion lleol a sut y maent yn bwriadu cymryd camau i’w cyflawni (Pennod 2, adran 39);

(e) yn gwneud darpariaeth benodol ynghylch sut y mae cynlluniau llesiant lleol yn gymwys i gynghorau cymuned a sut, drwy hynny, y gall cyngor cymuned gyfrannu at weithgarwch y bwrdd gwasanaethau cyhoeddus yn ei ardal (Pennod 2, adran 40);

(f) yn gwneud darpariaeth i fyrddau uno neu gydlafurio fel arall [F1 , a daduno] (Pennod 3).

Diwygiadau Testunol

F1 Geiriau yn a. 1(4)(f) wedi eu mewnosod (20.3.2021) gan Deddf Llywodraeth Leol ac Etholiadau (Cymru) 2021 (asc 1), a. 175(3)(q), Atod. 14 para. 1(2)

Gwybodaeth Cychwyn

I1 A. 1 ddim mewn grym ar y Cydsyniad Brenhinol, gweler a. 56(2)

I2 A. 1 mewn grym ar 16.10.2015 gan O.S. 2015/1785, ergl. 2(a)