(1)Pan fo gan berson sydd wedi’i awdurdodi yn ysgrifenedig at ddiben yr adran hon gan awdurdod trwyddedu reswm i gredu ar unrhyw achlysur bod person wedi cyflawni trosedd o dan y Rhan hon (ac eithrio trosedd o dan adran 13(3) neu adran 38(4)), caiff y person awdurdodedig, drwy hysbysiad, gynnig cyfle i’r person ryddhau ei hun o unrhyw atebolrwydd am gollfarn am y drosedd honno drwy dalu cosb benodedig i’r awdurdod.
(2)Pan roddir hysbysiad i berson o dan yr adran hon mewn perthynas â throsedd—
(a)ni chaniateir cychwyn unrhyw achos mewn perthynas â’r drosedd cyn i’r cyfnod o 21 o ddiwrnodau yn dilyn dyddiad yr hysbysiad hwnnw ddod i ben;
(b)ni chaniateir collfarnu’r person am y drosedd honno os yw’r person yn talu’r gosb benodedig cyn diwedd y cyfnod hwnnw.
(3)Rhaid i hysbysiad o dan yr adran hon—
(a)rhoi pa fanylion bynnag am yr amgylchiadau yr honnir eu bod yn ffurfio’r drosedd sy’n angenrheidiol er mwyn rhoi gwybodaeth resymol ynghylch y drosedd,
(b)datgan yn ystod pa gyfnod na chychwynnir achos mewn perthynas â’r drosedd,
(c)datgan swm y gosb benodedig, a
(d)datgan i ba berson ac ym mha gyfeiriad y gellir talu’r gosb benodedig.
(4)Y gosb benodedig sy’n daladwy i awdurdod trwyddedu o dan yr adran hon yw £150 oni bai bod y drosedd yn un sy’n dwyn dirwy anghyfyngedig yn ei sgil; mewn achos felly, y gosb benodedig sy’n daladwy yw £250.
(5)Caiff Gweinidogion Cymru ddiwygio is-adran (4) drwy orchymyn.
(6)Caniateir talu cosb benodedig drwy ragdalu a phostio llythyr sy’n cynnwys swm y gosb (mewn arian parod neu fel arall) i’r person a grybwyllir yn is-adran (3)(d) yn y cyfeiriad a grybwyllir yno; ond nid yw hynny’n rhwystro taliad drwy ddull arall.
(7)Pan fo llythyr yn cael ei bostio yn unol ag is-adran (6) bernir bod y taliad wedi ei wneud ar yr amser y byddai’r llythyr wedi ei ddosbarthu yn nhrefn arferol y post.
(8)Mewn unrhyw achos mae tystysgrif—
(a)sy’n honni ei bod wedi ei llofnodi ar ran person sydd wedi’i awdurdodi gan yr awdurdod trwyddedu at y diben hwn, a
(b)sy’n datgan y daeth taliad cosb benodedig i law neu na ddaeth i law erbyn dyddiad a bennir yn y dystysgrif,
yn dystiolaeth o’r ffeithiau a ddatgenir.
(9)Ni chaniateir i awdurdod trwyddedu ddefnyddio ei dderbyniadau cosbau penodedig ond at ddibenion ei swyddogaethau sy’n ymwneud â gorfodi’r Rhan hon.
(10)Yn yr adran hon, ystyr “awdurdod trwyddedu”—
(a)mewn achos trosedd o dan adran 4(2), 6(4), 7(5), 9(2) neu 11(3), yw’r awdurdod trwyddedu ar gyfer yr ardal y mae’r annedd y mae’r drosedd yn ymwneud â hi wedi ei lleoli ynddi;
(b)mewn achos trosedd o dan adran 16(3) neu 23(3), yw’r awdurdod trwyddedu y darparwyd yr wybodaeth y mae’r trosedd yn ymwneud â hi iddo;
(c)mewn achos trosedd o dan adran 38(1), yw’r awdurdod trwyddedu a awdurdododd y person a roddodd yr hysbysiad perthnasol;
(d)mewn achos trosedd o dan adran 39(1) neu (2), yw’r awdurdod trwyddedu y cyflenwyd yr wybodaeth iddo.
(11)Caiff awdurdod tai lleol nad yw’n awdurdod trwyddedu ar gyfer ei ardal, gyda chydsyniad yr awdurdod trwyddedu ar gyfer yr ardal honno, arfer swyddogaethau’r awdurdod trwyddedu o dan yr adran hon yn gydredol â’r awdurdod trwyddedu; ond dim ond o ran y troseddau a grybwyllir yn is-adran (10)(a).
(12)Pan fo awdurdod tai lleol yn arfer swyddogaethau o dan yr adran hon yn rhinwedd is-adran (11), mae’r cyfeiriadau yn is-adrannau (1), (4), (8), (9) a (10)(a) at “awdurdod trwyddedu” i’w darllen fel petaent yn gyfeiriadau at yr awdurdod tai lleol.
Gwybodaeth Cychwyn
I1A. 29 ddim mewn grym ar y Cydsyniad Brenhinol, gweler a. 145(3)
I2A. 29 mewn grym ar 1.12.2014 at ddibenion penodedig gan O.S. 2014/3127, ergl. 2(b), Atod. Rhn. 2
I3A. 29 mewn grym ar 23.11.2016 i'r graddau nad yw eisoes mewn grym gan O.S. 2016/1009, ergl. 2(2)(l)
I4A. 29 mewn grym ar 23.11.2016 i'r graddau nad yw eisoes mewn grym gan O.S. 2016/1066, ergl. 2