(1)Mae adran 54 o Ddeddf Safonau Gofal 2000 (p.14) wedi ei diddymu.
(2)Mae’r corff corfforaethol a elwir Cyngor Gofal Cymru a sefydlwyd gan yr adran honno i barhau i fodoli.
(3)Ond mae wedi ei ailenwi, a’i enw yw Gofal Cymdeithasol Cymru (y cyfeirir ato yn y Ddeddf hon fel “GCC”).
(4)Mae Atodlen 2 yn gwneud darpariaeth bellach ynghylch GCC.
(1)Prif amcan GCC wrth gyflawni ei swyddogaethau yw diogelu, hybu a chynnal diogelwch a llesiant y cyhoedd yng Nghymru.
(2)Wrth gyflawni’r amcan hwnnw, rhaid i GCC arfer ei swyddogaethau gyda golwg ar hybu a chynnal—
(a)safonau uchel yn y ddarpariaeth o wasanaethau gofal a chymorth,
(b)safonau uchel o ymddygiad ac ymarfer ymhlith gweithwyr gofal cymdeithasol,
(c)safonau uchel o ran hyfforddi gweithwyr gofal cymdeithasol, a
(d)hyder y cyhoedd mewn gweithwyr gofal cymdeithasol.
(3)Gweler adran 69 am ystyr “gwasanaethau gofal a chymorth” ac adran 79 am ystyr “gweithiwr gofal cymdeithasol”.
(1)Caiff GCC roi cyngor neu gynhorthwy arall (gan gynnwys grantiau) i unrhyw berson sy’n darparu gwasanaeth gofal a chymorth at ddiben annog gwelliant yn y ddarpariaeth o’r gwasanaeth hwnnw.
(2)Caiff GCC atodi unrhyw amodau i grant a roddir o dan is-adran (1) sy’n briodol yn ei farn ef.
(3)Ystyr “gwasanaeth gofal a chymorth” yw—
(a)gwasanaeth rheoleiddiedig, neu
(b)unrhyw wasanaeth arall yng Nghymru sy’n ymwneud â’r ddarpariaeth o ofal a chymorth gan weithwyr gofal cymdeithasol.
(4)Gweler adran 2 am ystyr “gwasanaeth rheoleiddiedig” ac adran 3 am ystyr “gofal a chymorth”.
Caiff GCC hybu neu gynnal astudiaethau cymharol neu astudiaethau eraill sydd wedi eu dylunio er mwyn ei alluogi i wneud argymhellion o dan adran 69 ar gyfer gwella darbodaeth, effeithlonrwydd ac effeithiolrwydd yn y ddarpariaeth o wasanaeth gofal a chymorth.
(1)Rhaid i GCC—
(a)rhoi gwybodaeth am GCC a’r arferiad o’i swyddogaethau ar gael i—
(i)y cyhoedd, a
(ii)gweithwyr gofal cymdeithasol;
(b)llunio a chyhoeddi datganiad o’i bolisi mewn cysylltiad â chynnwys y cyhoedd a gweithwyr gofal cymdeithasol yn yr arferiad o’r swyddogaethau hynny (pa un ai drwy ymgynghoriad neu drwy ddulliau eraill).
(2)O ran GCC—
(a)caiff ddiwygio ei ddatganiad polisi a rhaid iddo gyhoeddi’r datganiad diwygiedig, neu
(b)caiff gyhoeddi datganiad polisi newydd.
(3)Rhaid i GCC roi sylw i’r datganiad polisi diweddaraf a gyhoeddwyd o dan yr adran hon wrth arfer ei swyddogaethau.
(1)Rhaid i GCC lunio a chyhoeddi datganiad o’i bolisi mewn cysylltiad â dwyn achosion troseddol ganddo.
(2)Caiff GCC—
(a)diwygio ei ddatganiad polisi a chyhoeddi’r datganiad diwygiedig, neu
(b)cyhoeddi datganiad polisi newydd.
(3)Rhaid i GCC roi sylw i’r datganiad polisi diweddaraf a gyhoeddwyd o dan yr adran hon wrth arfer ei swyddogaethau.
(1)Rhaid i unrhyw bŵer a roddir i GCC gan neu o dan y Ddeddf hon i wneud rheolau gael ei arfer yn ysgrifenedig drwy offeryn.
(2)Rhaid i offeryn sy’n cynnwys rheolau bennu’r ddarpariaeth y gwneir y rheolau odani.
(3)I’r graddau nad yw offeryn sy’n cynnwys rheolau yn cydymffurfio ag is-adran (2) mae’n ddi-rym.
(4)Caniateir i unrhyw bŵer sydd gan GCC i wneud rheolau a roddir gan neu o dan y Ddeddf hon gael ei arfer—
(a)er mwyn gwneud darpariaeth wahanol at ddibenion gwahanol;
(b)er mwyn gwneud darpariaeth gysylltiedig, atodol, ganlyniadol a throsiannol.
(5)Rhaid i GCC—
(a)cyhoeddi rheolau a wneir ganddo, a
(b)sicrhau bod y rheolau ar gael yn gyhoeddus hyd nes y byddant yn peidio â chael effaith.
(6)Caiff GCC godi ffi am ddarparu i berson gopi o’r rheolau a wneir ganddo.
(1)Caiff GCC drwy reolau wneud darpariaeth ar gyfer talu ffioedd i GCC mewn cysylltiad â chyflawni swyddogaethau gan—
(a)GCC;
(b)y cofrestrydd (gweler adran 81).
(2)Yn benodol, caiff y rheolau wneud darpariaeth ar gyfer talu ffioedd mewn cysylltiad ag—
(a)darparu cyngor neu gynhorthwy arall o dan adran 69;
(b)cofrestru yn y gofrestr (gweler Rhan 4);
(c)cymeradwyo cyrsiau o dan adran 114 (cymeradwyo cyrsiau i bersonau sy’n weithwyr gofal cymdeithasol neu sy’n dymuno dod yn weithwyr gofal cymdeithasol);
(d)darparu hyfforddiant o dan adran 116 (hyfforddiant a ddarperir neu a sicrheir gan GCC);
(e)darparu copïau o godau ymarfer neu gopïau o’r gofrestr neu ddarnau ohoni.
(3)Ond ni chaiff y rheolau wneud darpariaeth ar gyfer talu ffioedd mewn cysylltiad â chofrestru ar y rhan ymwelwyr Ewropeaidd o’r gofrestr.
(1)Rhaid i GCC gydymffurfio â gofynion is-adran (2)—
(a)cyn gwneud unrhyw reolau o dan y Ddeddf hon;
(b)cyn cyhoeddi cod ymarfer o dan adran 112 (codau sy’n pennu’r safonau ymddygiad a ddisgwylir oddi wrth weithwyr gofal cymdeithasol a’u cyflogwyr);
(c)cyn cyhoeddi canllawiau o dan adran 162 (canllawiau i baneli addasrwydd i ymarfer a phaneli gorchmynion interim mewn cysylltiad ag achosion o dan Ran 6),
oni bai bod is-adran (3) yn gymwys.
(2)Cyn gwneud y rheolau neu gyhoeddi’r cod neu ganllawiau rhaid i GCC—
(a)cyhoeddi drafft o’r rheolau, cod neu ganllawiau arfaethedig yn ogystal ag—
(i)esboniad o ddiben y rheolau, cod neu ganllawiau arfaethedig a chrynodeb o effaith fwriadedig y rheolau, cod neu ganllawiau arfaethedig;
(ii)hysbysiad sy’n pennu’r cyfnod ar gyfer caniatáu i sylwadau gael eu cyflwyno i GCC ynghylch y cynnig, a
(b)cymryd camau rhesymol i roi hysbysiad o’r cynnig a’r cyfnod ar gyfer cyflwyno sylwadau i—
(i)gweithwyr gofal cymdeithasol y mae GCC yn meddwl y gall y cynnig effeithio arnynt,
(ii)Gweinidogion Cymru, a
(iii)unrhyw bersonau eraill sy’n briodol ym marn GCC.
(3)Mae’r is-adran hon yn gymwys os yw GCC—
(a)wedi ei fodloni bod natur y rheolau, cod neu ganllawiau arfaethedig o’r fath fel y byddai ymgynghori yn amhriodol neu’n anghymesur, a
(b)wedi cael cytundeb Gweinidogion Cymru i fwrw ymlaen heb ymgynghori.
(4)Nid yw adran 184 (cyflwyno dogfennau etc.) yn gymwys i unrhyw beth a wneir gan GCC o dan is-adran (2).
(1)Wrth arfer ei swyddogaethau rhaid i GCC roi sylw i unrhyw ganllawiau a roddir iddo gan Weinidogion Cymru.
(2)Rhaid i Weinidogion Cymru gyhoeddi unrhyw ganllawiau a roddant i GCC.
(1)Wrth arfer ei swyddogaethau rhaid i GCC gydymffurfio ag unrhyw gyfarwyddydau a roddir iddo gan Weinidogion Cymru.
(2)O ran cyfarwyddyd—
(a)rhaid iddo fod yn ysgrifenedig;
(b)caniateir iddo gael ei amrywio neu ei ddirymu drwy gyfarwyddyd dilynol.
(1)Mae’r pwerau a roddir gan yr adran hon yn arferadwy gan Weinidogion Cymru os ydynt wedi eu bodloni bod GCC—
(a)wedi methu heb esgus rhesymol â chyflawni unrhyw un neu ragor o’i swyddogaethau, neu
(b)wrth gyflawni unrhyw un neu ragor o’i swyddogaethau, wedi methu heb esgus rhesymol â chydymffurfio ag unrhyw gyfarwyddydau a roddir gan Weinidogion Cymru o dan adran 77 mewn perthynas â’r swyddogaethau hynny.
(2)Caiff Gweinidogion Cymru—
(a)cyhoeddi datganiad sy’n datgan bod GCC wedi methu, a
(b)cyfarwyddo GCC i gyflawni unrhyw un neu ragor o’i swyddogaethau, mewn unrhyw fodd ac o fewn unrhyw gyfnod neu gyfnodau, a bennir yn y cyfarwyddyd.
(3)Os yw GCC yn methu â chydymffurfio â chyfarwyddyd a roddir o dan is-adran (2)(b), caiff Gweinidogion Cymru—
(a)cyflawni’r swyddogaethau y mae’r cyfarwyddyd yn ymwneud â hwy eu hunain, neu
(b)gwneud trefniadau i unrhyw berson arall gyflawni’r swyddogaethau hynny ar eu rhan.
(4)O ran cyfarwyddyd o dan is-adran (2)(b)—
(a)rhaid iddo fod yn ysgrifenedig;
(b)caniateir iddo gael ei amrywio neu ei ddirymu drwy gyfarwyddyd dilynol.