Adran 79 – Effaith olyniaeth
236.Mae’r adran hon yn gwneud darpariaeth ynglŷn â’r adeg pan fo olynydd yn dod yn ddeiliad y contract.
237.Mewn sefyllfa pan fo un person yn unig yn gymwys i olynu, neu pan fo mwy nag un person yn gymwys i olynu, ond mai un yn unig o’r personau hynny sy’n olynydd â blaenoriaeth, bydd yr olynydd yn dod yn ddeiliad y contract naill ai pan hysbysir y landlord o farwolaeth deiliad blaenorol y contract, neu ymhen un mis ar ôl y farwolaeth, pa un bynnag yw’r cynharaf.
238.Mewn sefyllfa pan fo mwy nag un person yn gymwys i olynu, a bod naill ai ddau neu fwy o’r personau hynny yn olynwyr â blaenoriaeth, neu bod pob un o’r personau hynny yn olynwyr wrth gefn, bydd yr olynydd yn dod yn ddeiliad y contract naill ai ar y dyddiad y bydd y personau sy’n gymwys i olynu yn penderfynu pwy fydd yn ymgymryd â’r contract neu, os yw’r landlord yn gwneud y dewis (oherwydd na all yr olynwyr posibl gytuno), ar y dyddiad y mae’r landlord yn gwneud y dewis hwnnw.
239.Mewn sefyllfa pan fo olynydd wedi apelio yn erbyn dewis y landlord o ran olynydd, bydd yr olynydd yn dod yn ddeiliad y contract ar y dyddiad y bydd y llys yn penderfynu’r apêl.
240.Ond os yw’r naill neu’r llall o’r pethau hynny yn digwydd cyn i’r landlord gael ei hysbysu am y farwolaeth (neu, os nad yw’r landlord yn cael ei hysbysu am y farwolaeth o fewn mis i farwolaeth deiliad y contract, cyn diwedd y cyfnod hwnnw o fis), nid yw’r person yn olynu i’r contract hyd nes yr hysbysir y landlord am y farwolaeth, neu hyd fis ar ôl y farwolaeth (pa un bynnag sydd gynharaf). Mewn gwirionedd, gall sefyllfa lle cynhelir apêl arwain at gyfnod estynedig cyn y bydd person sy’n gymwys i olynu yn dod yn ddeiliad y contract.
241.Mewn sefyllfaoedd pan nad oes deiliad contract wedi ei benodi am nad oes penderfyniad wedi ei wneud eto ynghylch pwy fydd yr olynydd (naill ai am nad yw’r olynwyr wedi gwneud penderfyniad, am nad yw’r landlord wedi dewis olynydd, neu am nad yw’r llys wedi dyfarnu ar apêl), a phan fo unigolion sydd â hawl i olynu yn byw yn yr eiddo, ni chânt eu trin fel tresmaswyr, ond yn hytrach fel cyd-ddeiliaid contract.