Rhan 3 - Tenantiaethau a thrwyddedau nad ydynt byth yn gontractau meddiannaeth
41.Fel y gwna Rhan 2, mae’r Rhan hon yn ymwneud â thenantiaethau a thrwyddedau penodol sydd o fewn adran 7, ac a fyddai felly yn gontractau meddiannaeth oni bai am y Rhan hon. Os crybwyllir tenantiaeth neu drwydded ym mharagraff 7, ni all fyth fod yn gontract meddiannaeth, er gwaethaf y ffaith ei bod o fewn adran 7.
Paragraff 7
42.Nid yw tenantiaeth neu drwydded yn gontract meddiannaeth os yw’r tenant neu’r trwyddedai o dan 18 oed (neu os oes mwy nag un tenant neu drwyddedai, os yw pob un ohonynt o dan 18 oed).
43.Mae’r paragraff hwn hefyd yn eithrio tenantiaethau amrywiol eraill o fod yn gontractau meddiannaeth. Mae’r canlynol wedi eu heithrio o fod yn gontractau meddiannaeth:
tenantiaeth y mae Rhan 2 o Ddeddf Landlord a Thenant 1954 yn gymwys iddi, sy’n darparu diogelwch i denantiaid busnes wrth iddynt adnewyddu neu derfynu eu les. Nid yw’r tenantiaethau hyn o fewn cwmpas y Ddeddf hon, gan nad ydynt yn cael eu defnyddio at y diben o rentu cartref.
meddiannaeth warchodedig neu denantiaeth statudol o fewn ystyr Deddf Rhenti (Amaethyddiaeth) 1976, sy’n rhoi diogelwch deiliadaeth i weithwyr amaethyddol a letyir gan eu cyflogwyr, ynghyd â’u holynwyr.
tenantiaeth warchodedig neu denantiaeth statudol o fewn ystyr Deddf Rhenti 1977; mae gan denantiaid o dan y Ddeddf hon hawliau diffiniedig ynglŷn â swm y rhent y gellir ei godi arnynt, a diogelwch deiliadaeth.
tenantiaeth ddiogel sy’n denantiaeth cymdeithas dai, o fewn ystyr adran 86 o Ddeddf Rhenti 1977; mae gan denantiaid cymdeithas dai o dan y Ddeddf hon hawliau diffiniedig ynglŷn â swm y rhent y gellir ei godi arnynt, a diogelwch deiliadaeth.
tenantiaeth o ddaliad amaethyddol o fewn ystyr Deddf Daliadau Amaethyddol 1986; tir a gynhwysir mewn contract tenantiaeth amaethyddol.
tenantiaeth busnes fferm o fewn ystyr Deddf Tenantiaethau Amaethyddol 1995; mae gan landlordiaid a thenantiaid yr hawl i negodi eu darpariaethau eu hunain ynglŷn â lefelau rhenti a phenderfynu a oes arnynt eisiau cael adolygiadau rhent ai peidio; i fod yn gymwys, rhaid ffermio’r tir drwy gydol oes y denantiaeth.
tenantiaeth hir (gweler paragraff 8).
llety a ddarperir i aelod o’r lluoedd arfog, i aelod o deulu aelod o’r lluoedd arfog neu i sifiliad sy’n ddarostyngedig i ddisgyblaeth y lluoedd arfog at ddibenion unrhyw un neu ragor o’r lluoedd arfog (gweller paragraff 9 o Atodlen 2).
tenantiaeth neu drwydded sy’n ymwneud â ‘llety mynediad uniongyrchol’ (gweler paragraff 10).
Paragraff 8
44.Mae tenantiaethau hir wedi eu heithrio o fod yn gontractau meddiannaeth. Mae’r paragraff hwn yn diffinio tenantiaeth hir o dan y Ddeddf fel a ganlyn:
tenantiaeth am gyfnod penodol o fwy nag 21 mlynedd (hynny yw, cytunodd y partïon ar y dechrau y byddai’r denantiaeth yn parhau am gyfnod penodol o amser sy’n hwy nag 21 mlynedd),
tenantiaeth am gyfnod a bennwyd drwy gyfraith oherwydd cyfamod neu rwymedigaeth i’w hadnewyddu’n barhaus (megis opsiwn i’r tenant adnewyddu’r denantiaeth pan ddaw i ben, er enghraifft adnewyddu’r denantiaeth yn barhaus bob 5 mlynedd), neu
tenantiaeth a wneir yn unol â’r ‘hawl i brynu’ (Rhan 5 o Ddeddf Tai 1985) neu’r ‘hawl i gaffael’ (adran 17 o Ddeddf Tai 1996).
45.Ond nid yw tenantiaeth y gellir ei therfynu drwy hysbysiad ar ôl marwolaeth yn denantiaeth hir (oni bai ei bod yn denantiaeth cydberchnogaeth – gweler isod).
46.Tenantiaeth cydberchnogaeth yw tenantiaeth sy’n ymwneud ag annedd sy’n eiddo i landlord cymdeithasol cofrestredig, pan fo’r tenant wedi prynu canran o’r eiddo ar sail lesddaliad ac yn talu rhent am y gyfran nad yw’n berchen arni. Gall y tenant brynu cyfrannau pellach o’r rhan nad yw’n berchen arni, ac o bosibl leihau’r rhan honno i ddim.
Paragraff 10
47.Llety mynediad uniongyrchol yw llety a ddarperir gan landlord cymunedol neu elusen a gofrestrwyd gyda’r Comisiwn Elusennau (o dan Ddeddf Elusennau 2011), a ddarperir ar sail fyrdymor iawn (24 awr neu lai) i bobl sy’n bodloni meini prawf a bennir gan y landlord (fel rheol pan fo angen llety ar y person dan sylw ar unwaith).