PENNOD 6ACHOSION ARBENNIG
Grwpiau corfforaethol
77Dynodi grŵp o gwmnïau
(1)Caiff ACC ddynodi dau gorff corfforaethol neu ragor yn grŵp at ddibenion y dreth.
(2)Gwneir dynodiad drwy ddyroddi hysbysiad i bob aelod o’r grŵp.
(3)Rhaid i’r hysbysiad bennu—
(a)y cyrff corfforaethol sy’n aelodau o’r grŵp;
(b)pa aelod o’r grŵp yw’r aelod cynrychiadol;
(c)y dyddiad y mae’r dynodiad yn cael effaith.
(4)Effeithiau dynodi grŵp yw—
(a)bod aelod cynrychiadol y grŵp i’w drin at ddibenion y dreth fel gweithredwr pob safle tirlenwi awdurdodedig y mae aelod o’r grŵp yn weithredwr iddo;
(b)bod rhaid i swm perthnasol y byddai’n ofynnol i gorff corfforaethol ei dalu fel arall o ganlyniad i unrhyw beth a wneir neu nas gwneir tra bo’n aelod o’r grŵp gael ei dalu, felly, gan yr aelod cynrychiadol yn lle hynny;
(c)bod rhwymedigaeth ar bob un o’r canlynol yn unigol ac ar y cyd mewn perthynas ag unrhyw ran o’r swm perthnasol sy’n parhau i fod heb ei thalu ar ôl y dyddiad erbyn pryd yr oedd yn ofynnol i’r aelod cynrychiadol ei dalu—
(i)pob corff corfforaethol a oedd yn aelod o’r grŵp ar adeg y weithred neu’r anwaith a arweiniodd at y gofyniad i dalu’r swm, a
(ii)unrhyw gorff corfforaethol arall a oedd yn aelod o’r grŵp ar y dyddiad erbyn pryd yr oedd yn ofynnol i’r aelod cynrychiadol dalu’r swm.
(5)Ni chaiff ACC ond dynodi grŵp o gyrff corfforaethol ar gais un neu ragor o’r cyrff hynny.
(6)Rhaid i gais i ddynodi grŵp gael ei gyflwyno mewn ysgrifen; a rhaid i’r corff neu’r cyrff sy’n gwneud y cais fodloni ACC y’i gwneir gyda chytundeb pob aelod arfaethedig arall o’r grŵp.
(7)Os yw ACC yn gwrthod cais i ddynodi grŵp, rhaid iddo ddyroddi hysbysiad am ei benderfyniad i’r corff neu’r cyrff a wnaeth y cais.
(8)Yn yr adran hon, ystyr “swm perthnasol” yw—
(a)swm o dreth;
(b)cosb o dan ddeddfiad sy’n ymwneud â’r dreth;
(c)llog ar swm o fewn paragraff (a) neu (b).
78Amodau ar gyfer dynodi yn aelod o grŵp
(1)Ni chaniateir dynodi corff corfforaethol yn aelod o grŵp onid yw—
(a)yn cyflawni gweithrediadau trethadwy neu’n bwriadu gwneud hynny, a
(b)o dan yr un rheolaeth â phob aelod arall o’r grŵp.
(2)Mae dau gorff corfforaethol neu ragor o dan yr un rheolaeth os yw—
(a)un ohonynt yn rheoli’r lleill i gyd,
(b)un corff corfforaethol neu unigolyn yn eu rheoli hwy i gyd, neu
(c)dau unigolyn neu ragor sy’n rhedeg busnes mewn partneriaeth yn eu rheoli hwy i gyd.
(3)At ddibenion is-adran (2)—
(a)mae un corff corfforaethol (“A”) yn rheoli corff corfforaethol arall (“B”) os yw—
(i)y pŵer i reoli gweithgareddau B yn cael ei roi i A gan neu o dan ddeddfiad, neu
(ii)A yn gwmni daliannol i B;
(b)mae unigolyn neu unigolion yn rheoli corff corfforaethol pe byddai neu pe byddent, pe bai’r unigolyn neu’r unigolion yn gwmni, yn gwmni daliannol i’r corff.
(4)Yn is-adran (3), mae i “cwmni daliannol” yr ystyr a roddir i “holding company” gan adran 1159 o Ddeddf Cwmnïau 2006 (p. 46), ac Atodlen 6 iddi.
79Amrywio neu ganslo dynodiad
(1)Pan fo dau gorff corfforaethol neu ragor wedi eu dynodi’n grŵp, caiff ACC—
(a)amrywio dynodiad y grŵp drwy—
(i)ychwanegu aelod neu dynnu aelod ymaith;
(ii)newid yr aelod cynrychiadol;
(b)canslo dynodiad y grŵp.
(2)Ond rhaid i ACC—
(a)amrywio dynodiad grŵp drwy dynnu aelod ymaith os yw wedi ei fodloni nad yw’r aelod yn bodloni’r amodau yn adran 78(1);
(b)canslo dynodiad y grŵp os yw wedi ei fodloni nad oes gan y grŵp ddau aelod neu ragor sy’n bodloni’r amodau hynny.
(3)Caiff dynodiad ei amrywio neu ei ganslo drwy ddyroddi hysbysiad i bob aelod o’r grŵp (gan gynnwys, yn achos amrywio er mwyn ychwanegu aelod neu dynnu aelod ymaith, bob aelod a ychwanegir neu a dynnir ymaith).
(4)Rhaid i’r hysbysiad—
(a)nodi manylion yr amrywiad neu’r canslo, a
(b)pennu ar ba ddyddiad y mae’n cael effaith.
(5)Caiff ACC amrywio neu ganslo dynodiad grŵp—
(a)ar ôl cael cais a gyflwynir mewn ysgrifen o dan yr adran hon, neu
(b)ar ei gymhelliad ei hun.
(6)Caiff aelod cynrychiadol grŵp wneud cais i amrywio neu ganslo dynodiad y grŵp; ond rhaid i’r aelod cynrychiadol fodloni ACC y gwneir y cais gyda chytundeb pob aelod arall o’r grŵp (gan gynnwys, yn achos cais i amrywio’r dynodiad drwy ychwanegu aelod, yr aelod a fyddai’n cael ei ychwanegu pe bai’r amrywiad yn cael ei wneud).
(7)Caiff aelod sy’n dymuno cael ei dynnu ymaith hefyd wneud cais i amrywio dynodiad grŵp drwy dynnu’r aelod ymaith; mewn achos o’r fath, rhaid i’r aelod hwnnw fodloni ACC bod pob aelod arall o’r grŵp wedi ei hysbysu am y cais.
(8)Os yw ACC yn gwrthod cais i amrywio neu ganslo dynodiad, rhaid iddo ddyroddi hysbysiad am ei benderfyniad i’r corff corfforaethol a wnaeth y cais.
80Adolygiadau ac apelau sy’n ymwneud â dynodi grwpiau o gwmnïau
Yn adran 172 o DCRhT (penderfyniadau apeliadwy), yn is-adran (2), ar ôl paragraff (j) (a fewnosodir gan adran 58 o’r Ddeddf hon) mewnosoder—
“(k)penderfyniad sy’n ymwneud â dynodi grŵp o gyrff corfforaethol at ddibenion treth gwarediadau tirlenwi.”
81Pŵer i wneud darpariaeth bellach ynglŷn â dynodi grwpiau o gwmnïau
(1)Caiff rheoliadau ychwanegu at unrhyw ddarpariaeth a wneir gan ddeddfiad sy’n ymwneud â’r dreth ynglŷn â dynodi grwpiau o gyrff corfforaethol, ei diddymu neu ei diwygio fel arall.
(2)Caiff y rheoliadau wneud darpariaeth (ymysg pethau eraill) ynglŷn â’r cyrff corfforaethol y caniateir eu dynodi’n aelodau o grŵp ac ynglŷn ag effeithiau dynodiad.
Partneriaethau a chyrff anghorfforedig
82Cofrestru partneriaethau a chyrff anghorfforedig a newidiadau mewn aelodaeth
(1)Mae’r adran hon yn gymwys pan fo dau berson neu ragor yn rhedeg busnes tirlenwi mewn partneriaeth neu fel corff anghorfforedig.
(2)Caiff ACC gofrestru’r personau o dan eu henwau eu hunain neu o dan enw’r bartneriaeth neu’r corff.
(3)Pan fo’r personau wedi eu cofrestru o dan enw’r bartneriaeth neu’r corff a bod ei haelodaeth neu ei aelodaeth yn newid, mae’r personau sy’n aelodau ar ôl y newid yn parhau i fod yn gofrestredig o dan yr enw hwnnw os oedd o leiaf un ohonynt yn aelod cyn y newid.
(4)Mae person sy’n peidio â bod yn aelod o bartneriaeth neu gorff anghorfforedig i’w drin fel pe bai’n parhau i fod yn aelod hyd y dyddiad y rhoddir hysbysiad am y newid mewn aelodaeth i ACC o dan adran 36.
(5)Mae is-adran (4) yn gymwys at ddibenion unrhyw ddeddfiad sy’n ymwneud â’r dreth, ond mae’n ddarostyngedig i adran 36(3) o Ddeddf Partneriaeth 1890 (p. 39) (rhwymedigaeth ystad yn sgil marwolaeth neu fethdaliad).
83Dyletswyddau a rhwymedigaethau partneriaethau a chyrff anghorfforedig
(1)Pan fo unrhyw beth yn ofynnol neu pan ganiateir gwneud unrhyw beth o dan ddeddfiad sy’n ymwneud â’r dreth gan bersonau neu mewn perthynas â phersonau sy’n rhedeg busnes mewn partneriaeth, rhaid iddo gael ei wneud gan bob person neu mewn perthynas â phob person sy’n bartner ar yr adeg y’i gwneir neu y mae’n ofynnol ei wneud.
(2)Ond caniateir i unrhyw beth y mae’n ofynnol ei wneud neu y caniateir ei wneud gan bob partner gael ei wneud yn lle hynny gan unrhyw un neu ragor ohonynt; ac os yw prif fan busnes y bartneriaeth yn yr Alban, caniateir hefyd iddo gael ei wneud gan unrhyw berson arall a awdurdodir gan y bartneriaeth.
(3)Pan fo unrhyw beth yn ofynnol neu pan ganiateir gwneud unrhyw beth o dan ddeddfiad sy’n ymwneud â’r dreth gan bersonau neu mewn perthynas â phersonau sy’n rhedeg busnes fel corff anghorfforedig, rhaid iddo gael ei wneud gan bob person neu mewn perthynas â phob person sy’n aelod rheoli o’r corff ar yr adeg y’i gwneir neu y mae’n ofynnol ei wneud.
(4)Ond caniateir i unrhyw beth y mae’n ofynnol ei wneud neu y caniateir ei wneud gan bob aelod rheoli o’r corff gael ei wneud yn lle hynny gan unrhyw un neu ragor ohonynt.
(5)Aelodau rheoli corff anghorfforedig yw—
(a)pob aelod o’r corff anghorfforedig sy’n dal swydd llywydd, cadeirydd, trysorydd, ysgrifennydd neu unrhyw swydd debyg;
(b)os nad oes unrhyw swydd o’r fath, pob aelod sy’n dal swydd aelod o bwyllgor sy’n rheoli materion y corff;
(c)os nad oes unrhyw swydd na phwyllgor o’r fath, pob aelod o’r corff.
(6)Mae rhwymedigaeth i dalu swm perthnasol o ganlyniad i unrhyw beth a wneir neu nas gwneir gan bersonau sy’n rhedeg busnes mewn partneriaeth neu fel corff anghorfforedig yn rhwymedigaeth unigol ac ar y cyd i bob person sy’n aelod o’r bartneriaeth neu’r corff ar yr adeg y gwneir y peth neu’r adeg nas gwneir.
(7)Ond pan fo—
(a)personau yn rhedeg busnes tirlenwi mewn partneriaeth neu fel corff anghorfforedig, a
(b)person yn aelod o’r bartneriaeth neu’r corff am ran o gyfnod cyfrifyddu yn unig,
rhwymedigaeth bersonol y person am y dreth sydd i’w chodi mewn cysylltiad â’r cyfnod cyfrifyddu yw’r gyfran o’r rhwymedigaeth sy’n ymwneud â busnes y bartneriaeth neu’r corff sy’n deg ac yn rhesymol o dan yr amgylchiadau.
(8)Yn yr adran hon, ystyr “swm perthnasol” yw—
(a)swm o dreth;
(b)cosb o dan ddeddfiad sy’n ymwneud â’r dreth;
(c)llog ar swm o fewn paragraff (a) neu (b).
84Pŵer i wneud darpariaeth bellach ynglŷn â phartneriaethau a chyrff anghorfforedig
Caiff rheoliadau ychwanegu at unrhyw ddarpariaeth a wneir gan ddeddfiad sy’n ymwneud â’r dreth ynglŷn ag achosion pan fo personau yn rhedeg busnes mewn partneriaeth neu fel corff anghorfforedig, ei diddymu neu ei diwygio fel arall.
Personau sy’n rhedeg busnes tirlenwi yn newid
85Marwolaeth, analluedd ac ansolfedd
(1)Mae’r adran hon yn gymwys pan fo person (“A”) yn rhedeg busnes tirlenwi person arall (“B”) sydd wedi marw, wedi mynd yn analluog neu wedi dod yn destun gweithdrefn ansolfedd.
(2)Rhaid i A roi hysbysiad i ACC ynglŷn ag—
(a)y ffaith bod A yn rhedeg y busnes tirlenwi, a
(b)natur a dyddiad y digwyddiad sydd wedi arwain at y ffaith bod A yn ei redeg.
(3)Rhaid i’r hysbysiad gael ei roi cyn diwedd y cyfnod o 30 o ddiwrnodau sy’n dechrau â’r diwrnod y dechreuodd A redeg y busnes tirlenwi.
(4)Caiff ACC drin A fel pe bai A yn B at ddibenion y dreth, gydag effaith o’r adeg y dechreuodd A redeg y busnes tirlenwi; a chaiff ACC wneud hynny pa un a yw A wedi rhoi hysbysiad o dan is-adran (2) ai peidio.
(5)Rhaid i ACC ddyroddi hysbysiad i A (ac, os yw’n briodol, i B) am benderfyniad i drin A fel pe bai’n B.
(6)Os yw ACC yn trin A yn y fath fodd, nid yw’n ofynnol i A fod yn gofrestredig, na gwneud cais i gael ei gofrestru, yn rhinwedd y driniaeth honno.
(7)Os yw—
(a)B yn peidio â bod yn analluog neu’n destun gweithdrefn ansolfedd, neu
(b)A yn peidio â rhedeg busnes tirlenwi B,
rhaid i A roi hysbysiad i ACC am y ffaith honno a’r dyddiad y digwyddodd hynny.
(8)Rhaid i’r hysbysiad gael ei roi cyn diwedd y cyfnod o 30 o ddiwrnodau sy’n dechrau â’r dyddiad hwnnw.
(9)Rhaid i ACC beidio â thrin A fel pe bai’n B os yw—
(a)ACC wedi ei fodloni bod y naill neu’r llall o’r amodau yn is-adran (7) wedi ei fodloni (pa un a yw A wedi rhoi hysbysiad o dan yr is-adran honno ai peidio), neu
(b)ACC yn canslo cofrestriad B.
(10)Rhaid i ACC ddyroddi hysbysiad i A (ac, os yw’n briodol, i B) am benderfyniad i beidio â thrin A fel pe bai’n B.
(11)At ddibenion yr adran hon, daw person yn destun gweithdrefn ansolfedd—
(a)os gwneir y person yn fethdalwr;
(b)os yw trefniant gwirfoddol ar ran cwmni yn cael effaith mewn perthynas â’r person o dan Ran 1 o Ddeddf Ansolfedd 1986 (p. 45);
(c)os yw’r person yn mynd i ddwylo’r gweinyddwr neu’n destun datodiad neu dderbynyddiad;
(d)os yw unrhyw ddigwyddiad cyfatebol yn digwydd sy’n cael effaith o dan gyfraith yr Alban neu Ogledd Iwerddon neu wlad neu diriogaeth y tu allan i’r Deyrnas Unedig, neu o ganlyniad iddi.
86Pŵer i wneud darpariaeth bellach ynglŷn â marwolaeth, analluedd ac ansolfedd
(1)Caiff rheoliadau ychwanegu at unrhyw ddarpariaeth a wneir gan ddeddfiad sy’n ymwneud â’r dreth ynglŷn ag achosion pan fo person sydd wedi rhedeg busnes tirlenwi yn marw, yn mynd yn analluog neu’n dod yn destun gweithdrefn ansolfedd, ei diddymu neu ei diwygio fel arall.
(2)Caiff y rheoliadau wneud darpariaeth (ymysg pethau eraill)—
(a)ynglŷn â’r amgylchiadau pan fo person yn mynd yn analluog neu’n dod yn destun gweithdrefn ansolfedd, neu’n peidio â bod yn analluog neu’n destun gweithdrefn ansolfedd;
(b)ynglŷn â dyletswyddau, rhwymedigaethau a hawlogaethau sy’n ymwneud â’r dreth pan fo person wedi marw, wedi mynd yn analluog neu wedi dod yn destun gweithdrefn ansolfedd;
(c)sy’n gymwys pa un a yw unrhyw un arall yn rhedeg busnes tirlenwi person ar ôl i’r person farw, fynd yn analluog neu ddod yn destun gweithdrefn ansolfedd ai peidio.
87Pŵer i wneud darpariaeth ynglŷn â throsglwyddo busnesau fel busnesau gweithredol
(1)Caiff rheoliadau wneud darpariaeth i sicrhau dilyniant wrth gymhwyso unrhyw ddeddfiad sy’n ymwneud â’r dreth pan drosglwyddir busnes tirlenwi o un person i un arall fel busnes gweithredol.
(2)Caiff y rheoliadau wneud darpariaeth (ymysg pethau eraill)—
(a)sy’n ei gwneud yn ofynnol i ACC gael ei hysbysu am y trosglwyddiad;
(b)i unrhyw rwymedigaeth neu ddyletswydd ar ran y trosglwyddwr mewn perthynas â’r dreth ddod yn rhwymedigaeth neu’n ddyletswydd i’r trosglwyddai;
(c)i unrhyw hawlogaeth ar ran y trosglwyddwr i ollwng neu ad-dalu swm o dreth, pa un a yw’n codi cyn y trosglwyddiad neu ar ei ôl, ddod yn hawlogaeth i’r trosglwyddai;
(d)i unrhyw beth a wnaed cyn y trosglwyddiad gan y trosglwyddwr neu mewn perthynas â’r trosglwyddwr gael ei drin at ddibenion y dreth fel pe bai wedi ei wneud gan y trosglwyddai neu mewn perthynas â’r trosglwyddai;
(e)ynglŷn â dyletswyddau i gadw cofnodion a’u storio’n ddiogel.
(3)Caiff y rheoliadau wneud darpariaeth sy’n gymwys yn ddarostyngedig i amodau, ac yn benodol cânt—
(a)darparu ei bod yn ofynnol cael cymeradwyaeth ACC cyn cymhwyso unrhyw ddarpariaeth a wneir o dan is-adran (2)(b) i (e) i drosglwyddwr a throsglwyddai;
(b)gwneud darpariaeth ynglŷn â gwneud ceisiadau am gymeradwyaeth a phenderfynu arnynt.
(4)Caiff y rheoliadau wneud darpariaeth ar gyfer—
(a)cosbau mewn cysylltiad â methiannau i gydymffurfio â’r rheoliadau;
(b)adolygiadau ac apelau.
(5)Caiff y rheoliadau ddiwygio neu gymhwyso (gydag addasiadau neu hebddynt) unrhyw ddeddfiad sy’n ymwneud â’r dreth.